آیا به لبنیات در رژیم غذایی خود نیاز داریم؟

بسیاری از افراد با این سوال در ذهن شان بزرگ شده اند که آیا انسان ها در رژیم غذایی خود به لبنیات احتیاج دارند یا نه، و این تفکر را دارند که جواب این سوال بله یا خیر قطعی است.اما تغذیه بر پایه علم است و نه نظر.

شیر یکی از مواد غذایی شگفت انگیز است. قند موجود در آن لاکتوز نام دارد و نیازمند یک ماده شیمیایی یا آنزیم به نام لاکتاز است تا بتواند از روده بگذرد و وارد جریان خون شود.

زمانی که ما نوزاد هستیم بدن ما مقدار زیادی آنزیم لاکتاز تولید می کند تا بتواند شیر مادر را جذب کند. در جمعیت هایی که مصرف شیر در آن ها پایین بوده است ، مانند ژاپن و چین ، تولید لاکتاز در بدن بیشتر کودکان پس از آن که از شیر گرفته می شود، سریع متوقف خواهد شد و ما این را “عدم تحمل لاکتوز”می نامیم.

از طرفی در جمعیت هایی که مصرف شیر درآن ها بالا بوده است، مانند کشور های اروپایی، بیشتر بزرگسالان دارای توانایی تولید لاکتاز هستند و به راحتی می توانند شیر را هضم کنند و حدود ۵ درصد از کل جمعیت توانایی هضم شیر را ندارند. ادامه‌ی تولید لاکتاز در دوران بزرگسالی یک تغییر ژنتیکی و ارثی می باشد که این داشتن توانایی تحمل شیر یک نوع مضیت محسوب می شود.

شیر یک منبع غنی از پروتئین، انرژی، کلسیم، فسفات، ویتامین های گروه B و ید می‌باشد. و این به این معناست که افرادی که دچار موتاسیون شدند و توانایی تحمل شیر را بهدست آورده‌اند نسبت بقیه سالم‌تر ماندند و میزان فرزندآوری‌شان افزایش یافت، در نتیجه تعداد افراد دارای جهش در جمعیت افزایش یافت.

نشانه‌های عدم تحمل لاکتوز عبارت است از نفخ، بادکردن معده و اسهال. پس اگر شما هیچ کدام از این علائم را پس از مصرف شیر یا بستنی تجربه نکرده‌اید وضعیت مناسبی دارید.

تخمیر

مدارک خوبی وجود دارد که در شمال اروپا شیر برای حدود ۸۰۰۰ سال یکی از اجزای رژیم غذایی انسان بوده است. چون در ۸۰۰۰ سال پیش انسان توانایی تحمل شیر را نداشته، آن‌ها متوجه شدند که اگر شیر تخمیر شود و به صورت پنیر یا ماست در بیاید راحت‌تر هضم می‌شود.

این موضوع به این دلیل است که، تخمیر باعث تحریک بیشتر باکتری‌ها برای مصرف کربوهیدرات‌هایی مانند لاکتوز در شیر می‌شود، پس کسانی که توانایی تولید آنزیم را ندارند هنوز می‌توانند از مواد مغذی آن استفاده کنند.

امروزه کسانی که توانایی تحمل لاکتوز را ندارند می توانند از کفیر استفاده کنند، یک شیر تخمیر شده به وسیله یک مخمر است ، که برای سلامتی روده ها نیز مفید است.

پس لبنیات در تغذیه انسان موثر است و در زنده ماندن بسیاری از جمعیت ها موثر بوده است و مردمانی که در اروپا و آمریکای شمالی هستند خود را با هضم آن وفق داده‌اند. پس اگر شما معتقد بودید که انسان ها برای داشتن لبنیات در رژیم غذایی خود وفق نیافته‌اند، نظر شما اشتباه است.

کلسیم

دانشمندان علوم تغذیه معتقدند که چون شیر دارای مقدار زیادی کلسیم است، پس برای افزایش ذخیره کلسیم در بدن انسان نیز مفید است. اما در چندین مطالعه‌ای که اخیرا انجام شده است محققان این مسئله را مورد پرسش قرار داده‌اند. در یک مطالعه این نتیجه به دست آمده است که “میزان کلسیم دریافتی به میزان احتمال شکستگی در استخوان های شما ربطی ندارد.”

محققان دریافتند در فرهنگ‌هایی لبنیات که نقش کمی در تغذیه انسان دارند مانند چین و ژاپن شکستگی استخوان لگن ۱.۵ برابر جمعیت‌هایی مانند آمریکا و اروپا است. نکته مهم این است که این مطالعات میزان کلسیم ورودی بدن انسان را در بزرگسالی بررسی می‌کنند؛ درحالی که می دانیم میزان استحکام استخوان‌های بدن ما بر اساس رژیم غذایی ما در کودکی و نوجوانی بستگی دارد.

وقتی کودکانی که به شیرگاو حساسیت دارند را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که میزان استحکام استخوان‌های آن‌ها متناسب با میزان شیر موجود در رژیم غذایی آن‌ها است ، واز طریق درمان می‌توان شیر را وارد رژیم غذایی کرد و سبب تقویت استحکام استخوان‌ها شد .

به کودکان با این نوع آلرژی، کلسیم را از طریق منابع دیگررساندند و مشادهد نمودند که میزان استحکام استخوان‌هایشان تغییر چشم گیری نداشته است، پس منابع دیگر که دارای کلسیم هستند هنوز به اندازه کافی برای تراکم استخوانی کودکان مناسب نیستند.

اگرچه مصرف شیر برای سلامتی استخوان‌های کودکان بسیار مفید است و درمصرف آن در بزرگسالی نقشی در استحکام استخوان‌ها ندارد. ولی حاوی مواد مغذی بسیاری است که در سلامت انسان نقش مهمی بازی می‌کنند.

مطالعات ثابت کرده‌اند که اگر اگر لبنیات مصرفی انسان با مواد غذایی حاوی کلسیم جایگزین شوند میزان پروتئین، پتاسیم، منیزیم، فسفر و ویتامین های A و B که به بدن می‌رسند کاهش می‌یابند.

شیر و سایر مواد لبنی منبعی غنی از آمینواسیدهای ضروری هستند که در ساخته شدن پروتئین‌های کوچکی که در ساختن ماهیچه و ترمیم بافت‌های آسیب دیده نقش دارند، موثرند. امر کاملا واضح این است که می توان این مواد مغذی را در سایر مواد غذایی نیز یافت اما با یک برنامه غذایی مناسب.

نتیجه‌ای که از خط بالا می‌گیریم این است که ما نیازی به لبنیات در رژیم غذایی خود نداریم – به عنوان یک بزرگسال – اما شیر و مواد لبنی منابعی مغذی و دارای ارزش غذایی بالا هستند که مواد ضروری را راحت تر از سایر منابه برای ما تامین می کنند.