دارویی که به جای پر کردن دندان، موجب رشد طبیعی آن می‌شود!

محققان دارویی را شناسایی کرده‌اند که می‌تواند دندان‌ها را از درون تجدید کند. این یافته احتمالاً نیاز به پر کردن مصنوعی دندان‌ها را کاهش خواهد داد.

این دارو قبلاً در کارآزمایی‌های بالینی آلزایمر استفاده شده است و اکنون به نظر می‌رسد که می‌تواند توانایی طبیعی دندان را برای ترمیم خودش بهبود بخشد. مکانیسم این دارو با فعال کردن سلول‌های بنیادی درون مرکز پالپ دندان شروع می‌شود و محل آسیب‌دیده را برای ساخت مجدد عاج (دنتین) که ماده‌ای اصلی تشکیل‌‌دهنده‌ی دندان است تحریک می‌کند.

Paul Sharpe، نویسنده‌ی ارشد تحقیق از کالج سلطنتی لندن:

سادگی تکنیک ما آن را برای تبدیل شدن به محصولی کلینیکی به منظور درمان طبیعی پوسیدگی‌های دندان ایده‌آل می‌سازد. این کار با بازیابی حفاطت پالپ و دنتین انجام می‌شود. به علاوه، استفاده از دارویی که قبلاً برای درمان آلزایمر هم مورد آزمایش قرار گرفته است فرصتی واقعی برای تبدیل هر چه سریع‌تر این درمان به محصولی کلینیکی فراهم می‌آورد.

پس از این که دندانی بر اثر شکستگی یا پوسیدگی آسیب دید، پالپ نرم در مرکز آن می‌تواند در معرض قرار گرفته و خطر عفونت را افزایش دهد. برای جلوگیری از این اتفاق، بدن ما لایه‌ای نازک از عاج یا دنتین (بافت سخت کلسیفیه شده که توده‌ی دندان را تشکیل می‌دهد) را می‌سازد تا ورود مواد خارجی را به داخل آن مسدود نماید.

با این حال این فرآیند برای متوقف ساختن پوسیدگی‌های بزرگ از قرار دادن پالپ آسیب‌پذیر در معرض عوامل عفونی کافی نیست و دلیل این که دندانپزشک‌ها حفره را خالی کرده و آن را با ماده‌ای مصنوعی پر می‌کنند همین است. این روش رایج کارایی دارد ولی ایدئال نیست.

Sharpe در این باره به خبرنگار گاردین می‌گوید:

دندان فقط توده‌ای از مواد معدنی نیست بلکه فیزیولوژی خود را داراست. شما بافتی زنده را با سیمانی ساکن جایگزین می‌کنید. پر کردن دندان کار خود را انجام می‌دهد ولی اگر دندان بتواند خودش را ترمیم کند، قطعاً راه دوم بهترین راه خواهد بود. با این کار می‌توان تمام ویژگی‌های زنده‌ی دندان را بازیابی کرد.

Sharpe و تیمش دریافتند که می‌توانند از داروی آلزایمر Tideglusib برای تحریک سلول‌های بنیادی درون دندان به منظور ساختن دنتین معمولی بیشتر استفاده کنند. این کار ساختار کلی را بدون نیاز به ماده‌ای خارجی تجدید می‌کند. به عبارت دیگر پر کردنی در کار نیست.

برای فهمیدن این موضوع، محققان از Tideglusib روی دندان آسیب‌دیده‌ی موش‌ها استفاده کرده‌اند تا چگونگی تقویت فعال شدن سلول‌های بنیادی را مشاهده کنند. دارو به همراه اسفنج کلاژن زیست‌تخریب‌پذیری که درون مولکول‌های آن خیس شده بود، در دندان به کار گذاشته و سپس همه‌چیز درون آن مهروموم شد. پس از چند هفته، اسفنج کلاژنی از بین رفته و دندان به اندازه‌ی پر کردن حفره دنتین بازیابی شده بود.

خود این فرآیند بسیار شبیه پر کردن معمولی دندان است ولی به جای استفاده از فیلری مصنوعی، پزشکان رشد طبیعی عاج را تشویق می‌کنند تا در بلندمدت دندانی سالم‌تر داشته باشیم. دندانپزشکی فقط پر و خالی کردن نیست، بلکه سالم نگه داشتن دندان‌ها نیز جزوی از آن می‌باشد؛ به ویژه از زمانی که این کار به درمانی قابل دسترسی و ارزان تبدیل شده است می‌توان استفاده از آن را در کلینیک‌ها تصور کرد.

همانطور که گفته شد این تحقیقات روی موش‌ها صورت گرفته، بنابراین مطالعات بیشتری باید برای تثبیت کارایی آن در انسان‌ها انجام گیرد. تیم قصد دارد پس انجام آزمایش‌ها روی موش‌های صحرایی آن‌ها را روی انسان‌ها تکرار کند. خبر خوب این است که هم کلاژن و هم داروی Tideglusib امتحان‌های خود را در آزمایش‌ها قبلی پس داده‌اند که همین امر می‌تواند به پروسه‌ی آزمایش‌ها سرعت دهد.

این تحقیق در Scientific Reports منتشر شده است.