نگاه‌کلی
چرک خونی یک عارضه‌ی مرگ‌بار ناشی از عفونت می‌باشد. چرک‌خونی زمانی ایجاد می‌شود که وقتی مواد‌شیمیایی داخل گردش‌خون آزاد می‌شوند تا با عفونت مقابله‌کنند، پاسخ عفونی را در سراسر بدن ایجادمی‌کنند. این عفونت می‌تواند آبشاری از تغییرات را ایجاد‌کند که می‌تواند به چندین عضوبدن آسیب واردکند.
اگر چرک‌خونی پیشرفت‌کند و به شوک‌چرکی تبدیل شود، فشارخون شدیداً افت می‌کندکه ممکن‌است منجر به مرگ شود.
همه افراد می‌توانند دچار چرک‌خونی شوند، اما این عارضه در افرادپیر و افرادی که سیستم‌ایمنی آن‌ها ضعیف است، خطرناک‌تر است. درمان‌اولیه چرک‌خونی معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک‌ها و تزریق‌وریدی مقادیربالایی از مایعات می‌باشد، که احتمال زنده‌ماندن را افزایش می‌دهد.
علائم
اکثر پزشکان عقیده‌دارند چرک‌خونی یک عارضه ۳مرحله‌ای است، که با چرک‌خونی آغاز می‌شود و به‌طرف شوک‌چرکی پیشرفت‌می‌کند. هدف، درمان عارضه در طول مرحله‌ابتدایی است، یعنی قبل از آن‌که بیماری خطرناک‌تر شود.
مراحل بیماری:
چرک‌خونی: برای اینکه تشخیص داده‌شود فردی دچار چرک‌خونی است، علاوه‌بر عفونت احتمالی، بیمار باید حداقل دو مورد زیر را داشته‌باشد:
- دمای‌بدن بالای ۳۸.۵درجه یا زیر۳۶درجه باشد
- ضربان‌قلب بالای ۹۰ باشد
- تعداد تنفس بیشتر از ۲۰عدد بر دقیقه باشد
چرک‌خونی شدید: اگر بیمار دچار چرک‌خونی شدید باشد، باید علاوه‌بر موارد بالا حداقل یکی از علائم زیر را هم داشته‌باشد، که نشان‌دهنده‌ی این است که یک عضوبدن ممکن‌اس از کار بیفتد:
- ادرار به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش‌یابد
- تغییرناگهانی در وضعیت هوشیاری
- کاهش تعداد پلاکت‌های خونی
- تنفس به‌سختی انجام‌گیرد
- غیرعادی شدن عملکرد پمپاژ خون از قلب
- درد غیرعادی
شوک‌چرکی: برای اینکه بگوییم بیمار دچار شوک‌چرکی است باید علاوه‌بر علائم چرک‌خونی شدید، فشارخون بیمار بسیار پائین باشد و به سرم‌درمانی عادی پاسخ‌ندهد.
دلایل
انواعی از عفونت‌ها از جمله ویروسی، باکتریایی و یا انگلی می‌توانند منجر به چرک‌خونی شوند، شایع‌ترین انواع آن شامل موارد زیر می‌باشد:
- ذات‌الریه
- عفونت در شکم
- عفونت کلیه
- عفونت در جریان‌خون
عوامل خطرزا
چرک‌خونی می‌تواند شایع‌تر و خطرناک‌تر باشد اگر :
- بیمار کودک باشد و یا پیر باشد
- سیستم‌ایمنی فرد ضعیف باشد
- بیمار بدحال باشد، اغلب در بخش‌های مراقبت ویژه
- فرد زخم یا سوختگی داشته‌باشد
- در بدن فرد جسم‌خارجی مانند کاتتر داخل‌وریدی یا لوله‌تنفسی
آزمایش‌ها و تشخیص
تشخیص این بیماری می‌تواند مشکل باشد زیرا علائم آن می‌تواند توسط بیماری‌های دیگری نیز ایجاد شود. پزشکان اغلب چندین آزمایش تجویز می‌کنند تا زمینه عفونت را تشخیص دهند.
- آزمایش‌خون
- آزمایش‌ادرار
- ترشحات زخم: اگر بیمار زخم داشته‌باشد نمونه‌برداری از ترشحات زخم وی می‌تواند در تشخیص اینکه کدام آنتی‌بیوتیک برای وی بهتر است، کمک‌کننده باشد.
- ترشحات دستگاه‌تنفسی
تصویربرداری
اگر محل عفونت مشخص نباشد، پزشک ممکن‌است یک یا چندمورد از آزمایش‌های زیر را تجویزکند:
- اشعه‌ایکس
- CTاسکن
- سونوگرافی
- MRI
درمان
درمان فوری و اولیه شانس زنده‌ماندن را افزایش می‌دهد.افاردی که چرک‌خونی آنان شدید است نیاز به درمان در بخش ویژه بیمارستان دارند. اگر بیمار دچار شوک‌چرکی باشد اقدامات نجات‌بخش ممکن‌است برای تثبیت تنفس و عملکرد قلب نیاز باشد.
دارودرمانی
انواعی از داروها در درمان چرک‌خونی استفاده می‌شود. شامل:
آنتی‌بیوتیک‌ها: درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها باید فوراً شروع شود، در ۶ساعت اول یا سریع‌تر از آن. در ابتدا بیمار باید آنتی‌بیوتیک‌هایی با طیف وسیع درمانی دریافت‌کند تا علیه تعداد زیادی از باکتری‌ها عمل‌کند. داروها باید وریدی تزریق‌شوند.
داروهای کاهنده فشارخون: اگر فشارخون بیمار حتی پس از سرم‌درمانی بسیارپائین باشد، باید داروهای کاهنده‌فشارخون تجویز شود تا رگ‌ها را تنگ‌گرده و فشارخون را افزایش‌دهد.
جراحی
ممکن‌است برای خارج‌کردن منبع عفونت جراحی نیاز باشد.
