انتشار این مقاله


ویتامین A

ویتامین A نوعی ویتامین محلول در چربی است که در بدن نقش‌های زیادی بر عهده دارد.


هدف از ارائه‌ی این مجموعه فقط اطلاع‌رسانی است و نباید به عنوان توصیه‌ی پزشکی تفسیر گردد. قبل از تصمیم‌گیری درباره‌ی اهداف درمانی و/یا عوارض سلامتی باید با متخصص امر مشورت صورت گیرد. برگردان توسط دکتر مجازیNatural Standard®

پس‌زمینه

ویتامین A نوعی ویتامین محلول در چربی است که از دو منبع بدست می‌آید: رتینوئیدهای پیش‌ساخته و پروویتامین‌های کاروتینوئید. رتینوئیدها، مثل رتینال و رتینوئیک اسید در منابع حیوانی مانند جگر، قلوه، تخم‌مرغ و محصولات لبنی یافت می‌شوند. کاروتنوئیدها، مثل بتاکاروتن (که بالاترین فعالیت ویتامین A را دارد) در گیاهانی مثل سبزیجات تیره یا زرد و هویج‌ها پیدا می‌شوند.

رتینوئیدهای طبیعی در هر ارگانیسم زنده‌ای وجود دارند، هم به عنوان ویتامین A پیش‌ساخته یا به عنوان کاروتنوئیدها و برای فرآیندهایی زیستی از قبیل دید و رشد سلولی لازم هستند. یکی از عملکردهای عمده‌ی بیولوژیکی ویتامین A (به عنوان رتینال متابولیت) در چرخه‌ی بینایی است. تحقیقات همچنین پیشنهاد می‌کنند که ویتامین A شاید مرگ بر اثر سرخک را کاهش داده، از برخی انواع سرطان‌ها پیشگیری نموده، به رشد و نمو کمک کرده و عملکرد سیستم ایمنی را بهبود بخشد.

مقدار مجاز روزانه (RDA) خوراکی برای ویتامین A از طرف مؤسسه‌ی پزشکی ایالات متحده وابسته به آکادمی ملی علم این کشور برای جلوگیری از نواقص این ویتامین مطرح شده است. در دُزهای پیشنهادی، ویتامین A غیرسمی در نظر گرفته می‌شود. دُزهای بیش از حد شاید به مسمومیت کوتاه یا بلندمدت بیانجامد.

نقص ویتامین A در کشورهای توسعه‌یافته نادر است ولی در کشورهای در حال توسعه، ‌به‌ویژه در مناطقی که تغذیه‌ی فقیر شایع می‌باشد، همچنان موجب نگرانی است. نقص طولانی‌مدت می‌تواند به گزروفتالمی (چشم‌خشکی) و نهایتاً شب‌کوری یا نابینایی کامل بیانجامد، همانگونه که ناهنجاری‌های پوستی، عفونت‌ها (مثل سرخک)، اسهال و ناهنجاری‌های ریوی مورد انتظار است.


اصطلاحات مرتبط

۳،۷-دی‌متیل-۹-(۲،۶،۶،تری‌متیل-۱-سیکلوهگزن-۱-ایل)-۲،۴،۶،۸-ناتترائن-۱-اُل،۳-دی‌هیدرورتینول، Accutane®، آسیترتین، آداپالن، آلیترتینوئین، رتینوئیک اسید تمام ترانس، Altinac®، Amnesteem®، ویتامین آنتی گزروفتالمی، Aquasol A®، Avita®، آگزروفتولوم، بتا-کاروتن، بتا-کاروتن اُلئو ویتامین A، bexarotene، کاروتنوئیدها، Differin®، اترتینات، ایزوترتینوئین، Palmitate-A®، Renova®، Retin-A®، Retin-A Micro®، رتینالدهید (RAL)، رتینیل استات، رتینیل N-فرمیل آسپارتامات، رتینیل پالمیتات، رتینوئیک اسید، رتینول، Solatene®، Soriatane®، SourceCF®، Targretin®، تازاروتن، Tazorac®، Tegison®، رتینوئیدهای استوایی، ترتینوئین، Vesabiod®، Vesanoid®، Vitamax®، ویتامین USP A، ویتامین A1، ویتامینا A، ویتامینیوم A.


شواهد


این استفاده‌ها روی انسان‌ها یا حیوانات تست شده‌اند. بی‌خطری یا اثرگذاری همیشه ثابت نشده است. برخی از عوارض به صورت بالقوه جدی هستند و باید توسط درمانگر متخصص مورد ارزیابی قرار گیرند.

کلید گریدبندی
A شواهد علمی قوی برای این استفاده
B شواهد علمی خوب برای این استفاده
C شواهد علمی غیرشفاف برای این استفاده
D شواهد علمی محکم برخلاف این استفاده (شاید کارگر نباشد)
F شواهد علمی قوی برخلاف این استفاده (احتمال دارد کارگر نباشد)

 

 A  آکنه

رتینوئیدهایی که روی پوست به کار می‌روند در میان بهترین درمان‌ها برای آکنه شناخته شده‌اند. ترتینوئین (رتینوئیک اسید تمام-ترانس) و دیگر اشکال ویتامین A، رتینوئیدها و داروهای تجویزشده‌ی خوراکی مثل ایزوترتینوئین (Accutane®)، به منظور درمان در دسترس هستند. ایزوترتینوئین شاید عوارض جانبی شدیدی را موجب شود؛ مثل سوزش، اریتم، خارش و فقط باید برای آکنه‌های مقاوم شدید استفاده گردد. آداپالن (Differin®) نیز مؤثر است و گزارش شده که عوارض جانبی آن کمتر است. رتینوئیدهای دیگر، تازاروتن (Tazorac®)، نشان داده شده است که از ترتینوئین یا آداپالن بهتر می‌باشد. در کل، به دلیل عوارض جانبی شدید استفاده از رتینوئید (شامل ترتینوئین) برای زنان حامله یا آن‌هایی که قصد بارداری دارند توصیه نمی‌شود. این داروها باید توسط درمانگر حرفه‌ای تجویز شوند. به دلیل افزایش احتمال مسمومیت، از استفاده‌ی چندگانه از رتینوئیدها باید پرهیز شود.

 A  لوسمی پرومیلوسیتیک حاد (درمان سرطان خون و مغز استخوان)

داروی تجویزی رتینوئیک اسید تمام-ترانس (ATRA, Vesanoid®) شکلی از ویتامین A است که برای درمان لوسمی پرومیلوسیتیک حاد استفاده می‌شود. این دارو بقای بیماران را افزایش می‌دهد. درمان باید تحت نظارت قرار گیرد. به خاطر خطر مسمومیت اشکال دیگر ویتامین A نباید همزمان با این دارو مصرف شوند.

 A  آنمی (کاهش گلبول‌های قرمز خون)

نشان داده شده است که نقص ویتامین A استفاده از آهن و شکل‌گیری گلبول‌های قرمز را مختل کرده و خطر عفونت را بالا می‌برد. استفاده از مکمل ویتامین A مشاهده شده است که سطوح هموگلوبین و غلظت آهن سرم را بالا می‌برد، به ویژه در کودکان و زنان باردار. همچنین ویتامین A کارایی آهن را در بیماران مبتلا به نقص همین ویتامین و آنمی فقز آهن بهبود می‌بخشد.

 A  خشک‌چشمی (گزروفتالمی)

نقص طولانی‌مدت ویتامین A می‌تواند به گزروفتالمی (خشک‌چشمی) بیانجامد. این عارضه به طور وسیع در مناطق روستایی و در حال توسعه مثل هند و جنوب آسیا دیده می‌شود. ویتامین A خوراکی درمان انتخابی گزروفتالمی است و همزمان با مشاهده‌‍ی بیماری باید تجویز شود. لکه‌ی بیتوت (Bitot’s spot) یا ساخته شدن ضایعات کراتین در ملتحمه علامت گزروفتالمی است و شاید با مکمل‌یاری ویتامین A درمان شود.

 A  ناهنجاری‌های چشم (رتینیت پیگمنتوزا)

رتینیت پیگمنتوزا نوعی ناهنجاری ژنتیکی است که بر دید در شب تأثیر می‌گذارد. نشانه‌های اولیه شامل نابینایی و از دست دادن دید در طول زمان است. بر اساس یافته‌های اخیر، ویتامین A به شکل پالمیتات برای بیماران رتینیت پیگمنتوزا پیشنهاد می‌شود.

 A  مالاریا (عامل محافظتی)

مطالعات محدودی پیشنهاد می‌کنند که ویتامین A شاید تب، شیوع بیماری و سطح انگل خون را در بیماران مبتلا به مالاریا (عفونت پلاسمودیوم فالسیپاروم) کاهش دهد. با این حال شواهدی وجود ندارد مبنی بر این که ویتامین A اثرات برابر یا بالاتر از داروهای پیشگیری و درمان مالاریا داشته باشد. بیماران مبتلا به مالاریا یا آن‌هایی که در نواحی شیوع بیماری سفر می‌کنند برای اندازه‌گیری‌های مناسب باید با پزشک مشورت نمایند.

 A  سرخک (عامل محافظتی)

برای کودکانی که سرخک آن‌ها تشخیص داده شده و در مناطقی با نقص در این ویتامین زندگی می‌کنند، مکمل ویتامین A را باید تجویز کرد. سرخک نوعی بیماری ویروسی است که به اسهال، نومونیا (التهاب ریه) و انسفالیت (التهاب مغز) منتج می‌شود. ویتامین A با کاهش طول و شدت اثر بیماری اثرگذاری خود را در این مورد ثابت کرده است. عوارض جانبی مانند اسهال، نومونیا و مرگ در اثر استفاده از ویتامین A کاهش نشان داده‌اند. مدیریت بیماری سرخک تحت نظارت شدید انجام می‌گیرد.

 A  کاهش مرگ‌ومیر (در کودکی؛ به همه‌ی دلایل)

ویتامین A برای رشد سالم و نمو لازم است و از مقدار مجاز روزانه‌ی آن به ویژه در کودکان باید مطمئن شد. دلایل عمده‌ی نقص ویتامین A در کودکان نقص مادری ویتامین A (سطوح کم آن در شیر مادر)، دریافت ناکافی ویتامین A بعدِ از شیر گرفتن و بیماری شایع می‌باشد. متخصصان بر این نکته تأکید می‌کنند که در کشورهای در حال توسعه، تنها رژیم غذایی برای نگهداری سطوح ویتامین A کافی نیست. ویتامین A با کاهش خطر مرگ‌ومیر در کودکان ارتباط دارد.

 A  آسیب پوست بر اثر نور خورشید

برخی از مطالعات پیشنهاد می‌کنند که ترتینوئین استوایی (رتینوئیک اسید تمام-ترانس، شکل اسیدی ویتامین A) شاید برای آسیب‌های پوستی ناشی از نور خورشید مفید باشد. اثرات عکس شایع استفاده از این مکمل درد و قرمزی پوست است.

 A  نقص ویتامین A

نقص این ویتامین عموما در کشورهای توسعه‌یافته نادر است. در کشورهای در حال توسعه، رژیم غذایی به‌تنهایی شاید در تأمین ویتامین A کافی، به ویژه در کودکان کارآمد نباشد. مکمل‌یاری ویتامین A می‌تواند از این نقص پیشگیری کرده یا آن را درمان کند.

 B  التیام پس از فوتورفرکتیو کراتکتومی یا LASEK (درمان الحاقی)

فوتورفرکتیو کراتکتومی نوعی جراحی لیزر چشم می‌باشد که برای تصحیح نزدیک‌بینی استفاده می‌شود. استفاده از دُزهای بالای ویتامین A به همراه ویتامین E پیشنهاد می‌شود که می‌تواند التیام چشم را بهبود بخشیده و حدت بینایی را بهتر نماید. با این حال تحقیقات بیشتری برای نتیجه‌گیری نهایی لازم است.

 B  حفاظت در برابر HIV

نقش ویتامین A در پیشگیری، انتقال یا درمان HIV مورد بحث بوده و هنوز پابرجا نیست. بر اساس شواهد موجود تا امروز نمی‌توان نتیجه‌گیری نهایی را انجام داد.

 B  لکوپلاکی دهانی (پلاک‌های سفید در دهان)

ویتامین A شاید تجزیه‌ی بالینی لکوپلاکی دهانی (پلاک‌های سفید در دهان) را بهبود بخشد ولی عود بیماری نیز شایع است. تحقیقات بیشتری باید انجام گیرد.

 C  دژنراسیون ماکولای وابسته به سن

با این که این مورد به خوبی در انسان‌ها مورد مطالعه قرار نگرفته است ولی استفاده از ویتامین A و کاروتنوئیدها شاید در پیشگیری از دژنراسیون ماکولای وابسته به سن مؤثر باشد. تحقیق بیشتری باید در این مورد صورت گیرد.

 C  آسم

دریافت ویتامین A به طور معکوس با خطر و شدت آسم ارتباط دارد ولی با تحقیقات موجود نمی‌توان در این باره نتیجه‌گیری نهایی را انجام داد.

 C  شیردهی (درد نوک پستان)

پماد ویتامین A و D شاید برای درد نوک پستان ترک‌خورده‌ای که هنگام شیردهی پیش می‌آید مفید باشد. با این حال مطالعات حال حاضر هیچ اثر التیام‌بخشی از ویتامین A یا هر درمان موضعی دیگر برای این مورد گزارش نکرده‌اند.

 C  برونشیولیت (التهاب نایژک‌های ریه)

نظر بر این است که ویتامین A برای عملکرد سیستم ایمنی مهم می‌باشد. نتیجه‌گیری نهایی را نمی‌توان با تحقیقاتی که تاکنون انجام پذیرفته اعلام کرد.

 C  دیسپلازی برونکوپولمونری در نوزدان نارس (عارصه‌ی مزمن ریه)

اطلاعات در این باره به حدی نیست که بتوان درباره‌ی این اثر قضاوت کرد.

 C  سرطان (عمومی)

تحقیقاتی که درباره‌ی اثرات ویتامین A روی سرطان انجام گرفته نتایج درهمی دارد و برخی پژوهش‌ها حتی پیشنهاد می‌کنند که ویتامین A خطر برخی سرطان‌ها را افزایش هم می‌دهد. بر اساس یکی از بازبینی‌های اپیدمیولوژیک، بتا-کاروتن شاید در پیشگیری از سرطان کلیه مؤثر باشد در حالی که برای سیگاری‌های حرفه‌ای خطر سرطان ریه را افزایش می‌دهد. تحقیقات بیشتر برای شفاف‌سازی خطر در جمعیت‌های مختلف نیاز است.

 C  آب‌مروارید

پیشنهاد می‌شود که آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند پیشروی آب‌مروارید  را به تأخیر بیاندازند. اگرچه تحقیقات چنین اثری را برای کاهش خطر از ویتامین A سلب کرده‌اند. کارآزمایی‌های بیشتری برای خاتمه نیاز است.

 C  سرطان گردن رحم

مطالعه روی انسان پیشنهاد می‌کند که ویتامین A شاید اثرات محافظتی در مقابل سرطان سرویکس داشته باشد. در مقایسه با دریافت و سطح سرمی کم، دریافت و سطح سرمی بالا با کاهش خطر سرطان گردن رحم ارتباط دارد. مطالعات با کیفیت بالاتری مورد نیاز است.

 C  اثرات عکس شیمی‌درمانی

اثر مکمل‌یاری ویتامین A روی عوارض جانبی مربوط به شیمی‌درمانی شامل حالت تهوع، استفراغ، اسهال یا درد دهان زیاد واضح نیست. همچنین تداخل ویتامین A با عوامل شیمی‌درمانی نیز مشخص نمی‌باشد. مطالعات بیشتری باید انجام گیرد.

 C  سرطان کولورکتال

آلفا-کاروتن و ویتامین A شاید در برابر عود سرطان کولورکتال در افراد غیرسیگاری و غیرالکلی اثرات محافظتی داشته باشد. قبل از تصمیم‌گیری در این باره مطالعات بیشتری باید انجام شود.

 C  سیستیک فیبروزیس

در بیماران مبتلا به سیستیک فیبروزیس، دریافت و جذب آنتی‌اکسیدان‌های محلول در چربی مانند کاروتنوئیدها بر اساس گزارشات کم است. اگرچه تحقیقات انسانی با کیفیت بالا موجود نیست تا بتوان نتیجه گرفت.

 C  سرطان کبد

برخی از اشکال ویتامین A شاید در پیشگیری از سرطان کبد مؤثر باشند. رتینوئیدهای غیرحلقه‌ای نوعی از رتینوئیدهای صناعی هستند که نشان داده شده است می‌توانند رشد سلول‌های سرطانی کبد را مهار نمایند. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.

 C  بیماری کبد

شواهد ناکافی برای استفاده از مکمل‌های آنتی‌اکسیدان (شامل ویتامین A) در بیماران کبدی وجود دارد. تحقیقات بیشتری در این زمینه باید صورت گیرد.

 C  سرطان ریه

ویتامین A برای اثرات درمانی احتمالی خود برای سرطان ریه مورد مطالعه قرار گرفته ولی منافعی از آن گزارش نشده است. شواهد در دسترس پیشنهاد می‌کنند که ویتامین A با دُز بالا و بتا-کاروتن شاید در واقع خطر اثرات عکس را افزایش دهند؛ به‌ویژه در بین مصرف‌کنندگان الکل و سیگاری‌ها.

 C  سقط جنین (جلوگیری)

تغذیه‌ی ضعیف با افزایش خطر سقط جنین همراه است، اگرچه دریافت اضافی ویتامین A گزارش شده که با برخی نواقص هنگام تولد در ارتباط می‌باشد. مکمل‌یاری ویتامین A بیشتر میزان پیشنهادی روزانه در حاملگی توصیه نمی‌شود.

 C  کاهش مرگ‌ومیر

ویتامین A کافی (از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌یاری) به نظر می‌آید نقش عمده‌ای در پیشگیری از شیوع بیماری‌ها و مرگ‌ومیر داشته باشد. تحقیقات بیشتری در این زمینه باید صورت گیرد.

 C  کاهش مرگ‌ومیر (مادری؛ مکمل‌یاری پس تولد کودک)

مکمل‌یاری برای مادر با ویتامین A پس از تولد نوزاد تعداد محدودی از فوائد را عائد وضعیت سلامتی او می‌کند. بر اساس مطالعات حال حاضر قادر به مختومه کردن این موضوع نیستیم.

 C  کاهش مرگ‌ومیر (مادری؛ مکمل‌یاری هنگام بارداری)

به نظر نمی‌آید مکمل‌یاری ویتامین A هنگام بارداری و شیردهی شیوع امراض و مرگ و میر را در نوزادان کاهش دهد ولی به نظر می‌رسد بتواند بیماری را در مادران کم کند. بر اساس تحقیقات فعلی نمی‌توان اضهارنظر قطعی کرد.

 C  دردهای دهانی (لیکن پلان دهانی)

تحقیق اولیه تأثیر مثبتی از ویتامین A روی لیکن پلان دهانی گزارش کرده است ولی مطالعات بیشتری باید انجام گیرد.

 C  مکمل‌یاری تغذیه‌ای

در کشورهای در حال توسعه و رژیم‌های غذایی کشورهای توسعه‌یافته‌ای که مقادیر محدودی از مصرف ویتامین A در آن‌ها وجود دارد، نگرانی‌هایی درباره‌ی مصرف این ماده‌ی ضروری دیده می‌شود. با بررسی‌های انجام گرفته و مشاهده‌ی مصرف کم ماهی در کشورهای در حال توسعه که غنی از ویتامین A، آهن و زینک می‌باشد، پیشنهاد می‌شود دریافت این ریزمغذی افزایش یابد. در کودکان زیر ۲ سال شیر غنی‌شده و سریال‌ها سطوح ویتامین A را افزایش می‌دهد و مطابق با برخی پژوهش‌ها، پودرهای ریزمغذی نقص آهن و آنمی را می‌کاهد. برای مکمل‌یاری این ویتامین در چنین جمعیت‌هایی با پژوهش‌های گسترده‌تری صورت گیرد.

 C  سرطان تخمدان

تحقیق روی دریافت ویتامین A ارتباطی بین مصرف خودسرانه‌ی آنتی‌اکسیدان از غذاها و خطر سرطان تخمدان نشان نمی‌دهد. اگرچه به نظر می‌آید مصرف آن در دختران نوجوان خطر مذکور را ۴۶% کاهش دهد ولی تحقیقات بیشتری باید انجام گیرد.

 C  عفونت انگلی (عفونت مجدد آسکاریس)

پس از رفع شدن این کرم از بدن، کودکانی که با ویتامین A مکمل‌یاری می‌شوند، کمتر در معرض عفونت مجدد آن قرار دارند. این فوائد شاید در کودکانی که از رشد بازمانده‌اند، کم باشد. پژوهش‌های بیشتری در زمینه مورد نیاز است.

 C  پیشگیری از سرطان پروستات

واضح نیست که ویتامین A واقعاً چنین اثراتی داشته باشد. مطالعات مداخله‌ای در این باره انجام نشده و تحقیقات بیشتری باید صورت پذیرد.

 C  پسوریازیس

استفاده از ویتامین A در درمان پسوریازیس مورد بازبینی و بحث قرار گرفته و معلوم شده که درمان با این مکمل نشانه‌های پسوریازیس را تقلیل می‌دهد.

 C  عوارض رادیوتراپی

در برخی تحقیقات، مکمل‌یاری ویتامین A به نظر می‌رسد نشانه‌های پروکتوپاتی پرتوتابی مزمن (آسیب پرتوتابی لگن) را کاهش می‌دهد؛ با این حال این تحقیقات زیاد معنادار نیست.

 C  روزاسه

ایزوترتینوئین درمان شناخته‌شده‌ی آکنه‌ی روزاسه است؛ اگرچه مطالعات با کیفیت بالا و دُزهای بهینه هنوز معلوم نیست و باید در مورد آن تحقیق صورت گیرد.

 C  سرطان پوست

هنوز واضح نیست که ویتامین A یا بتا-کاروتن به صورت خوراکی یا در ترکیب کرم‌های ضدآفتاب برای پیشگیری یا درمان سرطان پوست یا چین و چروک مفید است یا نه.

 C  سرطان گلو (مری)

دریافت بالای بتا-کاروتن و ویتامین A با کاهش خطر آدنوکارسینومای مری در ارتباط است. اطلاعات کافی برای نتیجه‌گیری وجود ندارد.

 C  سل (عفونت باکتریایی ریه)

اطلاعات کافی برای ارزیابی استفاده از ویتامین A برای سل وجود ندارد. تحقیقات بیشتری در این زمینه باید انجام شود.

 C  عفونت ویروسی (عفونت نوروویروس (NoV))

پیشنهاد می‌شود مکمل‌یاری ویتامین A به پیشگیری از عفونت NoV در کودکان و کاهش نشانه‌های مرتبط با این عفونت کمک می‌کند. تحقیقات بیشتری باید در این زمینه صورت گیرد.

 C  کاهش وزن

پیشنهاد می‌شود که ویتامین A روزانه به همراه کلسیم برای کاهش وزن مفید است. در یکی از مطالعات، به طور میانگین کاهش وزن کمتر از ۱ کیلوگرم پس از ۲ سال مکمل‌یاری در زنان جوان گزارش شد. تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.

 C  التیام زخم

در تحقیقی مقدماتی، ویتامین A (رتینول پالمیتات) به صورت معناداری نشانه‌های پروکتوپاتی پرتوتابی (آسیب ناشی از پرتوتابی لگن) را کاهش داد؛ شاید بخاطر اثرات التیامی که دارد. برای تأیید این نتایج تحقیقات بیشتری باید انجام شود.

 D  آرتروز

شواهد در دسترس هیچگونه پشتیبانی برای درمان هیچ شکلی از آرتروز با ویتامین A یا محصولات ترکیبی حاوی آن پیشنهاد نمی‌کنند.

 D  سرطان سینه

تحقیقات پیشنهاد می‌کند که بتا-کاروتن در ترکیب با دیگر آنتی‌اکسیدان‌ها شاید مرگ‌ومیر را در افرادی که سرطان سینه دارند کاهش دهد اما بتا-کاروتن به تنهایی چنین اثری ندارد. کاهشی در خطر سرطان پستان با دریافت بالای ویتامین A یا رتینول گزارش شده است؛ اگرچه نگرانی‌هایی جدی در این باره وجود دارد و تحقیقات بسیاری باید انجام شود.

 D  تقویت رشد کودک

ویتامین A برای رشد و نمو ضروری است و از مقادیر طبیعی آن در رژیم غذایی، به‌ویژه برای کودکان باید مطمئن شد. در کل، شواهد موجود تغییری معنادار در رشد کودک با توجه به وزن و قد او با ویتامین A نشان نمی‌دهد.

 D  ویروس HIV (انتقال از مادر به فرزند)

در کل شواهد از استفاده از ویتامین A در زنان آلوده به HIV برای جلوگیری از انتقال آن به نوزاد پشتیبانی نمی‌کنند.

 D  مرگ‌ومیر نوزاد (مکمل‌یاری مادر پس از تولد)

در کل، اثری معنادار با مکمل‌یاری این ویتامین مدت کوتاهی پس از تولد روی مرگ‌ومیر نوزاد دیده نمی‌شود.

 D  مرگ‌ومیر نوزاد (مکمل‌یاری مادر هنگام بارداری)

در کل، اثری معنادار با مکمل‌یاری این ویتامین در طول بارداری مادر روی مرگ‌ومیر نوزاد دیده نمی‌شود.

 D  مرگ‌ومیر نوزاد (تازه‌متولد یا مکمل‌یاری در کودکی)

اثری از ویتامین A روی مرگ‌ومیر گزارش شده در برخی تحقیقات دیده نمی‌شود؛ اگرچه، در کشورهای در حال توسعه، مکمل‌یاری ویتامین A به نظر می‌آید آمار مرگ‌ومیر را تا ۶ ماهگی کاهش دهد. تحقیقات بیشتری روی این زمینه نیاز است.

 D  بیماری روده‌ی تحریک‌پذیر

برخی از مطالعات نشان داده‌اند که ایزوترتینوئین روی بروز بیماری روده‌ی تحریک‌پذیر (IBD)، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو تأثیر معناداری ندارد. قبل از خاتمه‌ی این موضوع تحقیقات بیشتری باید صورت گیرد.

 D  عفونت مجرای تنفسی

شواهد کافی برای حمایت از استفاده‌ از ویتامین A برای کاهش نومونیا یا مرگ‌ومیر در کودکان به جز در مورد سرخک وجود ندارد. تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

 F  سرطان (گوارشی؛ پیشگیری)

شواهد نشان می‌دهند ویتامین A در کاهش نرخ سرطان معده و ضایعات پیش‌سرطانی آن هیچ تأثیری ندارد و حتی مکمل‌یاری آن آمار مرگ‌ومیر را بالاتر هم خواهد برد.


موارد مصرف سنتی یا بر اساس نظریات


موارد استفاده‌ای که در ادامه آمده بر اساس نظریات علمی یا سنتی می‌باشد. این موارد اغلب روی انسان تست نشده‌اند و همچنین بی‌خطری و تأثیرگذاری آن‌ها نیز اثبات نشده است. برخی از این عوارض به طور بالقوه جدی هستند و باید توسط درمانگر متخصص ارزیابی گردند.

پیری، ایدُز (به صورت الحاقی)، رینیت آلرژیک، اوتیسم، سوختگی‌ها، حساسیت شیمیایی (حفاظت در برابر آلاینده‌ها)، بیماری‌های مزمن (پیشگیری)، التهاب ملتحمه، ناشنوایی، نقص (پروتئین)، دیابت، اسهال، اسهال خونی (شیگلا)، اختلال قاعدگی، اگزما، صرع، بیماری فیبروسیتیک سینه، زخم معده، گلوکوم، تب یونجه، سردرد (مداوم)، بیماری قلبی، هرپس (درد سرد)، پرکاری تیروئید (افزایش عملکرد تیروئید)، بهبود وضعیت ایمنی، افزایش شمار اسپرم، عفونت‌ها (عمومی، بینی)، سنگ کلیه، پیگمنتوزوم لیکن پلان، منوراژی (قاعدگی سنگین)، ناهنجاری‌های متابولیک (سندرم هورلر)، سرطان دهان، بیماری‌های نورودژنراتیو، سرطان پانکراس، پانکراتیت، پیترازیس روبرا پیلاریس، بیماری پیرادندانی (ناهنجاری پوستی)، سندرم پیش‌قاعدگی (PMS)، ناهنجاری‌های تنفسی، کیست‌های سباسه، عفونت سینوس، سینوزیت، ناهنجاری‌های پوستی (بیماری Darier، ایکتیوز)، خواب (تنظیم)، ناهنجاری‌های بویایی، سکته‌ی مغزی، آفتاب‌سوختگی، تینیتوس، تومور (نئوپلاسم)، زخم‌ها (زخم‌های استرسی در بیماران بستری با بیماری شدید)، عفونت مجرای ادراری، آتروفی واژینال، عفونت‌های واژینال، بیماری‌های واسکولار (پیشگیری)، بهبود بینایی (نزدیک‌بینی، دید تار)، زگیل


دُز مصرفی


دُزهای مرقوم در ادمه بر پایه‌ی تحقیقات علمی، نشریات، استفاده‌های سنتی یا نظرات متخصصان است. بسیاری از داروهای گیاهی و مکمل‌ها به طور مستقیم تست نشده‌اند و به همین دلیل بی‌خطری و اثرات آن‌ها شاید اثبات‌شده نباشد. حتی برندهای یکسان نیز شاید ترکیباتی متفاوت داشته باشند؛ به همین خاطر توصیه‌های زیر شاید برای همه‌ی محصولات نباشد. برچسب محصول را با دقت بخوانید و در صورت امکان با متخصص مشورت کنید.

بزرگسالان (۱۸ سال به بالا)

ویتامین A در محصولات لبنی، ماهی و میوه و سبزیجات تیره یافت می‎‌شود. پنج وعده میوه و سبزی در روز ۵-۶ میلی‌گرم کاروتنوئیدهای پیش‌ساز ویتامین A به بدن می‌رساند که حدوداً ۵۰-۶۵% مقدار مجاز روزانه‌ی فرد را برای ویتامین A تأمین می‌کند.

ویتامین A به بیشتر مولتی‌ویتامین‌ها افزوده می‌شود و مقدار مجاز روزانه‌ی آن به این ترتیب می‌باشد: ۹۰۰ میکروگرم روزانه (۳,۰۰۰ IU) برای مردان و ۷۰۰ میکروگرم روزانه (۲,۳۰۰ IU) برای زنان؛ برای زنان باردار ۱۹ سال بالاتر ۷۷۰ میکرگرم روزانه (۲,۶۰۰ IU) و زنان شیرده ۱۹ سال و بالاتر ۱۳۰۰ میکروگرم روزانه (۴,۳۰۰ IU).

برای نقص ویتامین A؛ غیرمرتبط با گزروفتالمی (خشک‌چشمی)، ویتامین A روزانه با دُز ۱۰۰,۰۰۰ IU به صورت خوراکی یا داخل عضلانی برای ۳ روز، به دنبال ۵۰,۰۰۰ IU روزانه برای دو هفته. پس از دو هفته، دُز روزانه ۱۰,۰۰۰-۲۰,۰۰۰ IU به مدت دو ماه مصرف می‌شود. در مادران ۶ هفته پس از تولد نوزاد، یا ۴۰۰,۰۰۰ IU (در دو دُز جداگانه به صورت روزانه) یا ۴۰۰,۰۰۰ IU به صورت یک دُز (به اضافه‌ی دارونما ۲۴ ساعت بعد) استفاده می‌شود.

برای مداخله در سطح جامعه؛ دُز واحدی به اندازه‌ی ۲۰۰,۰۰۰ IU به صورت خوراکی به صورت ماهانه به مدت ۶، ۴ یا ۱ ماه.

برای آکنه؛ ایزوترتینوئین برای یک ماه یه صورت روزانه به مقدار ۰.۵-۰.۷ میلی‌گرم برای هر کیلوگرم (دُز نرمال یا متوسط) یا ۰.۲۵-۰.۴ میلی‌گرم برای هر کیلوگرم به صورت روزانه (دُز کم) برای یک هفته در عرض یک ماه. ویتامین A و رتینوئیدها به صورت ژل، کرم و مایع در دسترس اند و معمولاً هر روز به پوست اعمال می‌شود ولی در صورت تحمل کم هر روزی می‌توان این کار را انجام داد. ترتینوئین ۰.۰۲۵% و آداپالن ۰.۱% یک یا دو بار در روز به مدت ۱۶ هفته روی پوست اعمال می‌شود.

برای لوسمی پرومیلوسیتیک حاد (درمان)؛ رتینوئیک اسید تمام ترانس (Vesanoid® (ترتینوئین)) به این ترتیب تجویز می‌شود: ۴۵ میلی‌گرم برای هر متر مربع از سطح بدن روزانه به صورت خوراکی، به صورت دو دُز جداگانه تا بازگشت کامل بیماری؛ درمان باید تا ۳۰ روز پس از دستیابی به بازگشت کامل یا پس از ۹۰ روز از درمان ادامه یابد. علاوه بر این، ۲۵-۴۵ میلی‌گرم به ازای هر متر مربع یا ۳۰-۴۰ میلی‌گرم از رتینوئیک اسید تمام ترانس به صورت روزانه برای دو تا سه سال.

برای آرتریت؛ ۰.۵ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از اترتینات (شکلی از ویتامین A) به صورت روزانه برای ۴ هفته سپس اگر بهبود مشاهده نشد یا عوارض جانبی به وجود آمد به میزان ۰.۲۵ کاهش می‌یابد. ویتامین A همچنین به صورت ۵۰,۰۰۰ IU روزانه برای ۳ هفته مصرف می‌شود، اگرچه تحقیقات بیشتر به این نتیجه رسیده است که شواهد قانع‌کننده‌ای از اثر ویتامین A بر درمان هیچ نوع آرتروزی وجود ندارد.

برای سرطان پستان؛ ۱,۰۰۰-۶,۰۰۰ میلی‌گرم از رتینول و ۳,۰۰۰ IU-10,000 IU ویتامین A به صورت روزانه مصرف می‌شود.

برای سرطان معده و روده؛ ۵,۰۰۰ IU و ۵۰,۰۰۰ IU به صورت دُزهای هفته‌ای مصرف می‌شود. اگرچه تحقیقات پیشنهاد می‌کند که این دُزها از ویتامین A با افزایش خطر مرگ‌ومیر همراه است.

برای سرطان (عمومی)؛ ۲۰-۵۰ میلی‌گرم از بتا-کاروتن به صورت خوراکی روزانه یا به هر صورت دیگر برای ۵-۱۲ سال.

برای عوارض جانبی مربوط به سرطان؛ تزریقات هفتگی از ۱۰۰,۰۰۰ IU ویتامین A استفاده می‌شود.

برای سرطان دهانه‌ی رحم؛ مکمل‌‍یاری ویتامین A (اطلاعاتی درباره‎‌ی دُز مصرفی وجود ندارد) به مدت ۱-۳ سال انجام می‌شود.

برای سرطان کولورکتال؛ ۲۵,۰۰۰ IU از ویتامین A در ترکیب با ۳۰ میلی‌گرم از بتا-کاروتن به صورت روزانه تا ۷ سال بدون اثر.

برای HIV؛ دُز بزرگی از ویتامین آ (۴۰۰,۰۰۰ IU در بزرگسالان و ۵۰,۰۰۰ IU در نوزادان) به مادر و نوزاد مدت کمی پس از تولد برای دو سال داده می‌شود. در تحقیقی دیگر، دُز بالا (۱۸۰ میلی‎‌گرم روزانه یا ۶۰۰,۰۰۰ IU) از بتا-کاروتن به مدت یک ماه داده می‌شود. دُزهای پائین‌تر از ویتامین آ (۱۰,۰۰۰ IU روزانه) نیز به بزرگسالانی ساکن مناطق کمبود آن داده می‌شود. علاوه بر این، ۲۰۰,۰۰۰-۳۰۰,۰۰۰ IU برای ۴-۸ هفته داده می‌شود ولی گزارش شده که روی شمار CD4 و بار ویروس نفعی ندارد.

برای مرگ‌‍ومیر نوزاد (به مادر هنگام بارداری داده می‌شود)؛ زنان حامله با HIV آهن و فولات با یا بدون ویتامین آ (۳ میلی‌گرم از رتینول معادل آن) به صورت روزانه و خوراکی بین هفته‌های ۱۸-۲۸ از بارداری دریافت می‌کنند. در تحقیقی دیگر، زنان حامله ۷,۰۰۰ میلی‌گرم از رتینول معادل ویتامین A (به صورت ۴ میلی‌گرم بتا-کاروتن رتینیل پالمیتات تمام ترانس) یا ۴۲ میلی‌گرم بتا-کاروتن یکبار در هفته به صورت خوراکی در هنگام بارداری دریافت کرده‌اند. بیشتر از این؛ ویتامین آ (۵,۰۰۰ IU-23,300 IU) با یا بدون ۳۰ میلی‌گرم بتا-کاروتن هنگام بارداری دریافت می‌شود. همچنین در طول هفته‌های ۱۲-۲۴ بارداری، ویتامین آ (۵,۰۰۰ IU or 10,000 IU) به صورت خوراکی روزانه مصرف می‌شود. دُز ۲۰۰,۰۰۰ IU نیز به صورت هفتگی و ۲۰۰,۰۰۰ IU هنگام زایمان استفاده می‌شود.

برای مرگ‌ومیر نوزاد (به مادر پس از تولد داده می‌شود)؛ ویتامین آ (≤۲۰۰,۰۰۰ IU or >200,000 IU) به عنوان دُز واحد یا چندین دُز در طول هفته پس از زایمان داده می‌شود. دُزهای شامل ۲۰۰,۰۰۰-۴۰۰,۰۰۰ IU از ویتامین A یا ۷.۸ میلی‌گرم از بتا-کاروتن، به تنهایی یا در ترکیب با مکملی دیگر به صورت روزانه و خوراکی استفاده می‌شود.

برای التهاب موکوس دهانی (لیکن پلان دهانی)؛ ۰.۱% ترتینوئین یا ۰.۰۵-۰.۱۸% ایزوترتینوئین  دو یا سه بار در روز به مدت ۸-۱۶ هفته، ۰.۰۵% رتینوئیک اسید ۴ بار در روز برای ۴ هفته و ۰.۱% ویتامین A دو بار در روز تا ۷ روز برای دهان استعمال می‌شود.

برای بیماری کبدی؛ مقادیر روزانه‌ی ۵,۰۰۰ IU از ویتامین A به مدت ۶ ماه یا ۱۰,۰۰۰ IU برای ۴ ماه استفاده می‌شود.

برای سرطان ریه؛ ۲۰-۵۰ میلی‌گرم از بتا-کاروتن به صورت خوراکی روزانه یا به هر صورت دیگر برای ۵-۱۲ سال استفاده می‌شود.

برای درمان سرطان ریه؛ ۰.۵-۱ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن از ۱۳-سیس-رتینوئیک اسید به صورت روزانه برای ۱۱ هفته تا ۱ سال استفاده می‌شود؛ برای پیشگیری از سرطان ریه‌ی اولیه، ۲۵,۰۰۰ IU از رتینیل پالمیتات به صورت روزانه در ترکیب با ۳۰ میلی‌گرم بتا-کاروتن یا ۲۲.۵ میلی‌گرم زینک روزانه برای ۱۳ ماه تا ۵.۵ سال استفاده شده است. برای پیشگیری از سرطان ریه‌ی ثانویه، ۱۵۰,۰۰۰-۳۰۰,۰۰۰ IU رتینیل پالمیتات روزانه یا ۱۰-۳۰ میلی‌گرم از ایزوترتینوئین هر روز تا ۱ یا ۲ سال استفاده شده. علاوه بر این، رتینوئیک اسید تمام-ترانس ۲۰ میلی‌گرم به ازای هر متر مربع از سطح بدن روزانه در ترکیب با سیس‌پلانتین و paclitaxel تزریق می‌شود.

برای کاهش مرگ‌ومیر؛ ۱,۳۳۳-۲۰۰,۰۰۰ IU از ویتامین A روزانه برای یا به هر صورت دیگر برای ۲۸ روز تا ۹ سال دریافت شده است ولی در کل اثر مفیدی از آن مشاهده نشده است.

برای کاهش مرگ‌ومیر (برای مادر پس از مدت کوتاهی از تولد نوزاد)؛ ویتامین A به صورت روزانه هنگام بارداری در دُزهای ۵,۰۰۰-۱۰,۰۰۰ IU روزانه، ۲۰۰,۰۰۰ IU هفتگی و ۲۰۰,۰۰۰ IU هنگام زایمان استفاده می‌شود.

برای لکوپلاکی دهانی؛ ویتامین A (به صورت رتینیل استات) به صورت خوراکی در دُزهای ۳۰۰,۰۰۰ IU هفتگی برای ۱۲ ماه، ۲۰۰,۰۰۰ IU از ویتامین A (شکل معلوم نیست) هفتگی (۰.۱۴ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) روزانه برای ۶ ماه، یا ۱۳-سیس-رتینوئیک اسید ۱-۲ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تا ۳ ماه مصرف می‌شود. علاوه بر این، ۰.۰۵-۰.۱۸% ژل ایزوترتینوئین ۳ بار در روز برای ۴ ماه، ۰.۰۵% ژل ترتینوئین ۴ بار در روز برای پیگیری ۲۳ ماهه یا ۲۰ میلی‌گرم از آسیترتین روزانه برای استعمال دهانی.

برای پسوریازیس؛ ۱ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم رتینوئیدی که به صورت روزانه (اطلاعات تناوب آن وجود ندارد). علاوه بر این، ۱۰-۷۵ میلی‌گرم از آسیترتین به صورت دهانی روزانه یا به تنهایی یا در ترکیب با پسورالن به علاوه‌ی نور فرابنفش A/B و ۱ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم یا ۷۵ میلی‌گرم از اترتینات روزانه و خوراکی برای ۶ هفته تا ۱۲ ماه استفاده می‌شود.

برای عوارض جانبی رادیوتراپی؛ ۱۰,۰۰۰ IU رتینول پالمیتات به صورت روزانه برای ۹۰ روز استفاده می‌شود.

برای رتینیت پیگمنتوزوم (ناهنجاری بینایی)؛ مؤسسه‌ی ملی چشم آمریکا به بیماران تیپیک پیشنهاد می‌کند ۱۵,۰۰۰ IU از ویتامین A روزانه تحت نظر پزشک مصرف کنند.

برای سرطان پوست؛ ۱۰۰,۰۰۰ IU از ویتامین A به صورت روزانه و خوراکی تا ۱۸ ماه، اگرچه در کل منفعتی از آن حاصل نمی‌شود.

برای آسیب پوست بر اثر آفتاب؛ ۰.۰۲% یا دُزهای بالاتر از ترتینوئین به محل آسیب دیده روزانه برای طول درمانی ۴-۱۱ ماهه اعمال می‌شود. دیگر رتینوئیدها، تازاروتن ۰.۰۱-۰.۱% و ایزوترتینوئین ۰.۱% نیز به صورت روزانه مصرف می‌شوند.

برای سل؛ ۵,۰۰۰-۲۰۰,۰۰۰ IU سه بار قبل از شروع درمان همراه با یک مطالعه که طول درمان ۶ ماهه داشت.

کودکان (زیر ۱۸ سال)

مقادیر مجاز روزانه (RDAs) توسط مؤسسه‌ی پزشکی آکادمی ملی علوم آمریکا تعیین شده است. این مقادیر به این قرارند: برای کودکان ۱-۳ ساله، ۳۰۰ میکروگرم (۱,۰۰۰ IU) روزانه؛ برای کودکان ۴-۸ ساله، ۴۰۰ میکروگرم (۱,۳۰۰ IU) روزانه؛ و برای کودکان ۹-۱۳ ساله، ۶۰۰ میکروگرم (۲,۰۰۰ IU) روزانه. برای زنان باردار ۱۴-۱۸ ساله، ۷۵۰ میکروگرم (۲,۵۰۰ IU) روزانه پیشنهاد می‌شود. برای زنان شیرده ۱۴-۱۸ ساله ۱۲۰۰ میکروگرم (۴,۰۰۰ IU) روزانه توصیه می‌گردد.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) دستورالعملی برای کودکان ۶-۱۱ ماهه ایجاد کرده که بر اساس آن باید ۱۰۰,۰۰۰ IU ویتامین A مصرف کنند. این مقدار هر ۶ ماه یکبار تا ۱۲ تا ۵۹ ماهگی تا ۲۰۰,۰۰۰ IU افزایش می‌یابد.

برای لوسمی پرومیلوسیتیک حاد؛ ۲۵-۴۵ میکروگرم از رتینوئیک اسید تمام-ترانس به صورت روزانه تا تکمیل بازگشت بیماری یا برای دو سال در ترکیب با سرطان‌درمانی دریافت می‌شود.

برای آنمی؛ ۳,۰۰۰ میکروگرم از ویتامین A به صورت خوراکی برای دو ماه مصرف می‌شود.

برای دیسپلازی برونکوپولمونری در نوزادان نارس؛ ۲,۰۰۰ IU هر روزی یا ۴,۰۰۰ IU سه بار در هفته به مدت ۱ ماه مصرف می‌شود.

برای تقویت رشد کودک؛ ۶۰ میلی‌گرم از ویتامین A به صورت ۱ تا ۶ دُز جداگانه تا ۴-۶ ماه برای ۱۲-۱۰۴ هفته استفاده می‌شود. دیگر مطالعات ۲,۵۰۰ میکروگرم ویتامین A را به صورت هفتگی برای ۱ سال یا به صورت دُز واحد ۶۰,۰۰۰ میکروگرمی برای یک سال استفاده کرده‌اند.

برای سیستیک فیبروزیس؛ دستورالعمل ۲۰۰۲ سیستیک فیبروزیس پیشنهاد می‌کند که مکمل‌های ویتامین A برای همه‌ی کودکان مبتلا به این بیماری و نارسایی پانکراس، ۳,۰۰۰ میکروگرم معادل‌های با فعالیت رتینول (RAEs) برای بالای ۸ سال مصرف شود.

برای مرگ‌ومیر نوزاد؛ ۳ میلی‌گرم به صورت خوراکی و روزانه از ۱۸ تا ۲۸ هفته از شروع بارداری؛ ۷,۰۰۰ میکروگرم به صورت خوراکی یک بار در هفته هنگام بارداری؛ ۵,۰۰۰-۱۰,۰۰۰ IU روزانه به صورت خوراکی از ۱۲-۲۴ بارداری؛ ۲۰۰,۰۰۰ IU هفتگی یا ۲۰۰,۰۰۰ IU هنگام زایمان؛ و ۲۰۰,۰۰۰-۴۰۰,۰۰۰ IU به صورت خوراکی مدت کوتاهی پس از تولد. یک دُز ۲,۰۰۰ IU به عضلات نوزاد هر دو روز برای ۲۸ روز تزریق می‌شود. همچنین به صورت عضلانی، ۴,۰۰۰ IU هر ۲ روز یا ۳,۷۵۰ IU هر دو روز به مدت ۱۶ روز استفاده می‌شود. دُزهای بین ۱,۵۰۰ IU و ۵,۰۰۰ IU به صورت خوراکی یا تزریقی به عضلات نوزاد، به هر صورتی یا ۳ بار در هفته. دُزهایی از ۸,۳۳۳ IU هفتگی تا ۲۰۰,۰۰۰ IU هر ۶ ماه به صورت خوراکی استفاده شده است. در نوزادان، ۵,۰۰۰ IU به ازای هر کیلوگرم از ویتامین A روزانه برای ۴ هفته یا ۲۵,۰۰۰-۵۰,۰۰۰ IU ویتامین A (دُز تراکمی). در طول ۲۴-۷۲ ساعت از زایمان، ۲۵,۰۰۰-۴۰۰,۰۰۰ IU ویتامین A در ۱ یا ۲ دُز خوراکی استفاده می‌گردد. تزریقات داخل عضلانی ویتامین A به این ترتیب انجام می‌شود: ۲,۰۰۰ IU هر دو روز برای ۲۸ روز (در مجموع ۱۴ تزریق)، ۴,۰۰۰ IU هر دو روز (طول آن مشخص نیست)، ۵,۰۰۰-۱۰,۰۰۰ IU ویتامین A سه بار در هفته، ۱۵,۰۰۰ IU ویتامین A هفتگی برای ۴ هفته یا ۳,۷۵۰ IU هر دو روز برای ۱۶ روز (در مجموع ۸ تزریق). تزریقات ۱,۵۰۰-۴,۰۰۰ IU ویتامین A به هر صورتی یا ۳ بار در هفته تا ۴ هفته و یک امولسیون لیپید حاوی ۸۰,۰۰۰ معادل رتینول در هر لیتر از رتینیل پالمیتات برای ۱۶ ساعت به اضافه‌ی ۱,۳۰۰-۳,۳۰۰ IU بر کیلوگرم از ویتامین A روزانه برای ۲ هفته استفاده شده است.

برای مالاریا؛ کودکان ۶-۶۰ ماهه یک کپسول (یا نصف کپسول برای زیر ۱۲ ماه) از ۲۰۰,۰۰۰ IU ویتامین A (در ۲۰۰ میکرولیتر روغن بادام همراه با ۱۰ میکروگرم ویتامین E به عنوان نگهدارنده) هر ۳ ماه برای ۱۳ ماه استفاده می‌شود.

برای سرخک؛ سازمان بهداشت جهانی (WHO) پیشنهاد می‌کند ۲۰۰,۰۰۰ IU روزانه به صورت خوراکی برای ۲ روز برای کودکانی با بیماری سرخک که در نواحی با نقص این ویتامین زندگی می‌کنند، تجویز شود. برای اطفال مبتلا به سرخک، پیشنهاد این سازمان ۱۰۰,۰۰۰ IU روزانه به صورت خوراکی به مدت ۲ روز است.

برای مرگ‌ومیر کودکان؛ دُزهایی از ۸,۳۳۳ IU هفتگی تا ۲۰۰,۰۰۰ IU هر ۶ ماه به صورت خوراکی استفاده شده است. دُزهایی از ۱۰,۰۰۰ IU هفتگی برای ۴۰ هفته تا ۲۰۶,۰۰۰ IU هر ۴ ماه تا ۶ دُز مورد استفاده قرار گرفته است.

برای HIV؛ دُز بالایی از ویتامین آ (۴۰۰,۰۰۰ IU در بزرگسالان و ۵۰,۰۰۰ IU در اطفال) پس از مدت کوتاهی از تولد برای دو سال به زنان و کودکان داده می‌شود.

برای نوروبلاستوم (سرطان بافت عصبی)؛ ۲۲.۵-۲۰۰ میلی‌گرم روزانه از ۱۳-سیس-رتینوئیک اسید به مدت ۴ سال به همراه شیمی‌درمانی

برای عفونت‌های مجرای تنفسی؛ دُزهای خوراکی از ویتامین A به این ترتیب می‌باشد: ۲۵,۰۰۰ IU کلاً در ۳ دُز، ۱۰,۰۰۰ IU هفتگی کلاً در ۴۰ دُز، ۲۰۰,۰۰۰ IU (نصف دُز برای نوزادان کمتر از ۱۲ ماه) کلاً در ۲-۳ دُز با فواصل ۴-۶ ماه، ۲۰۶,۰۰۰ IU (نصف دُز برای نوزادان کمتر از ۱۲ ماه) کلاً در ۶ دُز در طول ۲ سال، ۲۰۰,۰۰۰ IU (نصف دُز برای نوزادان کمتر از ۱۲ ماه) کلاً در ۶ دُز در طول ۲۳ ماه، ۲۰۰,۰۰۰ IU (نصف دُز برای نوزادان کمتر از ۱۲ ماه) کلاً در ۳ دُز در طول ۱۲ ماه، ۲,۵۰۰ میکروگرم هفتگی برای ۵۲ هفته.

برای سل؛ ۵,۰۰۰ IU یا ۲۰۰,۰۰۰ IU از ویتامین A، به تنهایی یا در ترکیب با زینک، تا دو بار در روز و ۵,۰۰۰ IU یا ۸,۰۰۰ IU از ویتامین A به عنوان مکمل چندگانه روزانه، هفتگی یا به عنوان دُز واحد برای ۲-۲۴ ماه.

برای گرزوفتالمی (خشک‌چشمی)؛ سازمان بهداشت جهانی (WHO) پیشنهاد می‌کند ۲۰۰,۰۰۰ IU روزانه به صورت خوراکی بلافاصله پس از تشخیص، ۲۰۰,۰۰۰ IU در روز پس از آن و ۲۰۰,۰۰۰ IU قبل ترشح یا اگر وضعیت بدتر شود یا ۲-۴ هفته بعد استفاده شود. نوزادان کوچک‌تر از ۱۲ ماه و کودکان بسیار کوچک و کم وزن باید نصف این دُز را دریافت کنند.


بی‌خطری


سازمان غذا و داروی ایالات متحده درباره‌ی داروهای گیاهی و مکمل‌ها سختگیری آنچنانی ندارد. ضمانتی برای قدرت، خلوص یا بی‌خطری محصولات وجود ندارد و اثرگذاری آن‌ها شاید مختلف باشد. باید همیشه حواستان به برچسب محصولات باشد. اگر عارضه‌ی پزشکی دارید یا از داروها، داروهای گیاهی یا مکمل‌های دیگر استفاده می‌کنید، باید  قبل از شروع درمان جدید با متخصص مشورت نمائید.

آلرژی‌ها

  • در مورد کسانی که هر نوع حساسیت شناخته‌شده‌ای به ویتامین A یا هر قسمتی از فرمول آن دارند باید از دادن مکمل پرهیز شود.

عوارض جانبی و هشدارها

  • اگر مقادیر مجاز پیشنهادی (RDAs) رعایت شوند مصرف ویتامین A بی‌خطر محسوب می‌شود. بزرگسالانی که غذاهای غنی‌شده با ویتامین A مصرف می‌کنند؛ مثل محصولات لبنی کم‌چرب و مقدار زیادی میوه و سبزی، عموماً نیازی به مکمل یا مولتی‌ویتامین‌های حاوی ویتامین A ندارند.
  • ویتامین A شاید موجب خونریزی در ریه‌ها، تاری دید، درد استخوان، دشواری در تنفس، تغییرات در عملکرد ایمنی، التهاب مزمن کبد، سیروز کبدی، سرفه، شکاف ناخن انگشتان، شکاف روی لب‌ها، مرگ، کاهش عملکرد تیروئید، افسردگی، اسهال، احساس سیری، تب، مایع اطراف قلب، ریزش مو، کلسترول بالا، افزایش فشار در مغز، افزایش خطر انتقال HIV (از طریق شیردهی)، افزایش خطر سرطان ریه، افزایش خطر بیماری قلبی، افزایش گلبول‌های سفید خون، سوءهاضمه، التهاب ملتحمه، درد محل تزریق، تحریک‌پذیری، زخم‌های دهانی، درد عضلانی، تحریک پسوریازیس، درد، فیبروز پریسینوزوئیدال (در کبد)، قرمزی (در اثر استفاده‌ی پوستی)، عفونت تنفسی، تشنج، تحریک‌پذیری پوستی، درد چشم‌ها، استئاتوره (تغییر چربی)، اثرات عکس روی معده و روده و تفکر خودکشی شود.
  • مسمومیت با ویتامین A در کل جمعیت نادر است. این اتفاق زمانی می‌تواند رخ دهد که مقادیر زیادی ویتامین A در مدت زمان‌های کوتاه یا طولانی مصرف شود. نتیجتاً، مسمومیت هم می‌تواند کوتاه یا طولانی‌مدت باشد. نشانه‌های مسمومیت حاد (کوتاه‌مدت) شامل حالت تهوع، سردرد، خستگی، کاهش اشتها، سرگیجه، خشکی پوست، پوست‌ریزی، ادم مغزی، نشانه‌های مسمومیت مزمن (طولانی‌مدت) شامل شکاف، خارش و خشکی پوست، پوست‌ریزی، خشکی لب‌ها، scaling anorexia، سردرد، تغییرات روان‌پزشکی، ادم مغزی، درد استخوان و مفصل، پوکی استخوان و شکستگی هیپ. مسمومیت شدید می‌تواند به آسیب چشم، سطوح بالایی از کلسیم و آسیب کبدی بیانجامد. در کودکان، علائم مسمومیت شامل تحریک‌پذیری، خواب‌آلودگی، سرگیجه، هذیان، کما، استفراغ، اسهال، افزایش فشار مغز با فونتانل برآمده در نوزادان، سردرد، تورم دیسک بینایی، کره‌ی چشم بیرون‌زده، اختلالات بینایی و قرمزی چشم و پوسته‌پوسته شدن است.
  • بیماران کبدی و الکلی‌ها شاید در اثر مصرف مکمل‌ ویتامین A در خطر مسمومیت باشند. مسمومیت با ویتامین A شاید به کلستاز داخل کبدی بیانجامد که در این صورت صفرا نمی‌تواند از کبد به روده برسد.
  • ویتامین A شاید موجب کاهش فشار خون گردد. برای افرادی که هایپوتانسیون دارند یا آن‌هایی که داروهای کاهنده‌ی فشار خون مصرف می‌کنند توصیه می‌شود احتیاط نمایند.
  • در ترکیب با نگهدارنده‌های (سکواستران) اسید صفراوی، روغن معدنی و نئومایسین یا اُرلیستات به دلیل کاهش جذب ویتامین A باید احتیاط شود.
  • در ترکیب با قرص‌های ضدبارداری خوراکی به دلیل افزایش سطوح ویتامین A باید دقت شود.
  • در ترکیب با الکل یا عوامل ضدسرطان به دلیل افزایش بالقوه‌ی خطر عوارض عکس باید احتیاط کرد.
  • افراد سیگاری که الکل و بتا-کاروتن هم مصرف می‌کنند شاید در خطر بالایی برای سرطان ریه و بیماری قلبی باشند. در افراد سیگاری که الکل هم مصرف می‌کنند باید با احتیاط مصرف شود.
  • در کودکان و نوزادان یا افرادی که پوکی استخوان، ناهنجاری‌های پوستی، تیروئیدی و اختلالات عاطفی دارند یا آن‌هایی که داروهای ضدافسردگی می‌خورند باید با احتیاط مصرف شود.
  • از دُزهای بالای ویتامین A به دلیل افزایش خطر مسمومیت و مرگ پرهیز کنید.
  • از ترکیب ویتامین A با آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین، عواملی که برای ریه سمی هستند یا رتینوئیدها به دلیل افزایش خطر اثرات سمی اجتناب کنید.
  • کسانی که جذب چربی در آن‌ها ضعیف است، دچار عفونت‌های روده‌ای، سوءتغذیه‌ی شدید پروتئین، بیماری کبدی یا هیپرلیپوپروتئینمیا نوع ۵ (نوعی ناهنجاری ژنتیکی) اند باید از مصرف مکمل ویتامین A بپرهیزند.
  • بیمارانی که خطر بالای ابتلا به سرطان ریه دارند باید از مصرف ویتامین A با دُز بالا و بتا-کاروتن بپرهیزند.
  • ویتامین A شاید خطر خونریزی را افزایش دهد. هنگام استفاده از عواملی که روی خونریزی و انعقاد خون اثر دارند، از مصرف آن بپرهیزید.
  • افرادی که به ویتامین A یا هر قسمتی از ترکیب آن حساسیت دارند باید از مصرف آن اجتناب کنند.

حاملگی و شیردهی

  • ویتامین A باید فقط در مقادیر مجاز پیشنهادی مصرف شود؛ چون میزان اضافی آن مثل نقصش در ارتباط با نواقص هنگام تولد می‌باشد. مقادیر بالای حد مجاز ویتامین A با بدشکلی‌های سیستم عصبی مرکزی مرتبط می‌باشد.
  • ویتامین A در شیر انسان ترشح می‌شود. فوائد یا مضرات پرستاری از نوزادان با ویتامین موجود در شیر معلوم نیست.
  • ترتینوئین که به صورت پوستی به کار می‌رود احتمالاً خطرش برای جذب از این طریق در نوزادان کم است ولی بنا به احتیاط برای نوزادانی که از آن‌ها پرستاری می‌شود باید کرم‌های محلول یا محصولات ژلی استفاده کرد.

اثرات متقابل

تداخل با داروها

ویتامین A اگر با داروهایی تجویز شود که خطر خونریزی افزایش می‌دهند، شاید موجب این امر شود. برخی از مثال‌ها شامل آسپرین، ضدانعقادها (رقیق‌کننده‌های خون) مثل وارفارین (Coumadin®) یا هپارین، داروهای ضدپلاکتی مثل کلوپیدوگرل (Plavix®) و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن (Motrin®, Advil®) یا ناپروکسن (Naprosyn®, Aleve®) است.

ویتامین A شاید با راهی که بدن برخی از داروهای را پردازش می‌کند تداخل نماید؛ داروهایی که از سیستم آنزیمی سیتوکروم P450 استفاده می‌کنند. در نتیجه، سطوح این داروها شاید در خون بالا یا پائین برود و موجب افزایش یا کاهش اثرات یا واکنش‌های بالقوه عکس جدی می‌شود. بیماران قبل از مصرف این مکمل باید با پزشک خود درباره‌ی آن مشورت کنند.

ویتامین A شاید موجب کاهش فشار خون شود. برای کسانی که داروهای کاهنده‌ی فشار خون مصرف می‌کنند توصیه می‌شود احتیاط کنند.

ویتامین A همچنین شاید با عوامل ضدافسردگی، اسهال، کاهنده‌ی کلسترول، ناهنجاری‌های معده و روده، کاهش وزن، عفونت‌های کرمی، سیستم عصبی، کبدی، الکل، آنتی‌بیوتیک‌ها، ضدسرطانی، ضدقارچی، ضدمالاریا، ضدویروسی، قرص‌های کنترل بارداری خوراکی، فولات، نمک‌های آهن، روغن معدنی، نیکوتین، اُرلیستات، عوامل پوکی استخوان (برای کاهش تراکم استخوان)، فیتونادیون (ویتامین K)، رتینوئیدها، عوامل ناهنجاری پوستی، عوامل تیروئید، واکسن‌ها و والپروئیک اسید.

تداخل با داروهای گیاهی و مکمل‌های غذایی

ویتامین A شاید در صورت مصرف همزمان با داروهای گیاهی یا مکمل‌هایی که خطر خونریزی را افزایش می‌دهند، موجب افزایش این خطر شود. موارد متعددی از خونریزی‌ها با مصرف جینکو بیلوبا (Ginkgo biloba) گزارش شده و موارد کمتری هم با سیر و نخل اره‌ای گزارش شده است. موارد زیاد دیگری در تئوری وجود دارند که این خطر را بالا می‌برند ولی بیشتر آن‌ها ثابت نشده است.

ویتامین A شاید با راهی که بدن برخی از داروهای گیاهی یا مکمل‌ها را به وسیله‌ی سیستم آنزیمی سیتوکروم P450 پردازش می‌کند تداخل ایجاد کند. در نتیجه، سطوح دیگر داروهای گیاهی یا مکمل‌ها در خون شاید بسیار کم یا زیاد باشد. این مورد همچنین شاید اثرات دیگر داروهای گیاهی یا مکمل‌هایی را روی سیستم آنزیمی سیتوکروم P450 تغییر دهد.

ویتامین A شاید فشار خون را کاهش دهد. احتیاط برای کسانی که داروهای گیاهی یا مکمل‌های کاهنده‌ی فشار خون مصرف می‌کنند توصیه می‌شوند.

ویتامین A شاید با داروهای گیاهی و مکمل‌های ضدسرطان، آنتی‌باکتریال، ضدقارچ، ضدمالاریا، آنتی‌اکسیدان، ضدویروس، پکتین سیب، کاروب، کاراگینان، داروهای گیاهی و مکمل‌های کاهنده‌ی کلسترول، ویتامین‌های محلول در چربی، فیبر، فولیک اسید، گوار، داروهای گیاهی و مکمل‌های کنترل حاملگی، برای کاهش استخوانی، افسردگی، اسهال، چاقی، ناهنجاری‌های روده و معده، عفونت‌های کرمی، داروهای گیاهی و مکمل‌هایی که روی تیروئید، کبد، آهن، میکروکریستالین سلولوزا، مکمل‌های ریزمغذی چندگانه، استانول و استرول‌ها گیاهی، تنباکو، ویتامین E، ویتامین K، گندم سبوس‌دار و زینک تداخل داشته باشد.


روش تحقیق


این اطلاعات بر پایه‌ی یک بازبینی سیستماتیک (systematic review) از نشریات علمی است و متن منبع توسط متخصصان و همکاران Natural Standard Research به دقت مورد بازبینی قرار می‌گیرد.

منابع

علی تقی‌زاده


نمایش دیدگاه ها (2)
دیدگاهتان را بنویسید