نظرات شایعی که درباره‌ی چگونگی شروع و انتشار سرطان وجود دارند، حتی اگر از نظر علمی هم اشتباه باشند، به خاطر ریشه گرفتن از تئوری‌های قدیمی معنی‌دار و قابل قبول به نظر می‌رسند. امّا این نظرات اشتباه می‌توانند به نگرانی غیرلازم منجر شده و حتی مانع تصمیمات درمانی و پیشگیری شوند. مقاله‌ی علمی زیر به برخی از تصورات غلط و افسانه‌های رایج درباره‌ی سرطان پرداخته است.
آیا سرطان حکمِ مرگ است؟
در ایالات متّحده احتمال مرگ بر اثر سرطان به طور پیوسته از سال ۱۹۹۰ کاهش می‌یابد. نرخ بقای ۵ سالهٔ برخی از سرطان‌ها نظیر سرطان سینه، پروستات و تیروئید اکنون بالای ۹۰ درصد می‌باشد. این نرخ، برای همه‌ی سرطان‌ها هم‌اکنون ۶۶ درصد است.
با وجودی که این آمار از جمعیت بزرگی از افراد گرفته شده است، اشاره به این نکته لازم می‌باشد که طول عمر یک بیمار مبتلا به سرطان و مرگ وی بر اثر این بیماری، به عوامل زیادی بستگی دارد. اینکه سرطان رشد سریع یا کندی دارد، تا چه اندازه سرطان در بدن انتشار خواهد یافت، دسترسی به درمان‌های مؤثر، سلامت کلّی شخص و بسیاری موارد دیگر از این عوامل هستند.
آیا مصرف قند و شکر موجب تشدید سرطان می‌شود؟
خیر؛ با اینکه تحقیقات نشان می‌دهد مصرف قند سلول‌های سرطانی بیشتر از سلول‌های طبیعی می‌باشد، امّا تا به حال مطالعهای نشان نداده که خوردن قند‌ها ممکن است سرطان را تشدید بکند و یا قطع خوردن قند و شکر موجب تخریب و رفع سرطان شود.
البتّه رژیم غذایی که قند زیادی دارد در ابتلا به اضافه وزن بالا نقش داشته و چاقی، با ریسک افزایش‌یافته‌ی ابتلا به انواع مختلفی از سرطان‌ها ارتباط دارد.
آیا شیرین‌کننده‌های مصنوعی از عوامل سرطان‌زا هستند؟
خیر؛ محقّقان بر روی ایمنی شیرین‌کننده‌های مصنوعیِ ساخارین، سیکلامات، آسپارتام، اس‌سولفام پتاسیم، سوکرالوز و نئوتام مطالعاتی انجام داده و شواهدی مبنی بر عاملیّت سرطانی آن‌ها نیافتند. تمامی این شیرین‌کننده‌ها به جز سیکلامات توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تأیید شده است.
آیا سرطان مسری است؟
در کل، خیر. سرطان بیماریِ مسری‌ای نیست که به راحتی از فردی به فرد دیگر سرایت کند. تنها موردی که سرطان می‌تواند از یک فرد به فردی دیگر سرایت کند در موارد پیوندی اعضا و بافت‌ها می‌باشد. فردی که بافت یا اندامی از یک اهداکننده، با سابقه‌ی سرطان، دریافت می‌کند در ریسک بالایی از ابتلا به سرطان مرتبط با پیوند قرار دارد. اگرچه این خطر بسیار کم می‌باشد (حدوداً دو مورد ابتلا از هر ۱۰هزار دریافت‌کننده‌ی پیوند). پزشکان از استفاده‌ی اندام و بافت اهداکننده‌ای با سابقه‌ی سرطان خودداری می‌کنند.
در برخی از افراد ممکن است سرطان با ویروس خاصی (نظیر برخی از انواع ویروس پاپیلومای انسانی) و باکتری (مثل هلیکوباکتر پیلوری) ایجاد شود. در حالی که این ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌توانند به افراد دیگر سرایت کنند، سرطانی که عامل آن هستند چنین نیست.
آیا نگرش مثبت یا منفی بر ریسک یا بهبود از سرطان تأثیر دارد؟
تا به امروز شواهد علمی متقاعدکننده‌ای برای ارتباط بین نگرش فرد با ریسک ابتلا به سرطان و فوت بر اثر سرطان وجود ندارد. ناراحت بودن، عصبانیت، یا بی‌ارادگی در برخی اوقات و نیز مثبت و احساس سرخوشی در سایر اوقات در فردی مبتلا به سرطان طبیعی است. افرادی که نگرش مثبتی دارند احتمالاً بیشتر در ارتباطات اجتماعی پایدار بوده و فعال بمانند. فعالیت فیزیکی و حمایت عاطفی در مقابله با سرطان کمک کننده هستند.
جراحی سرطان با بیوپسی تومور موجب انتشار آن‌ها می‌شوند؟
شانس انتشار سرطان به دیگر بخش‌ها به خاطر جراحی بسیار کم است. جراحان با پیروی از اقدامات استاندارد، از متدهای ویژه‌ای استفاده کرده و اقدامات زیادی را برای پیشگیری از انتشار سلول‌های سرطانی هنگام بیوپسی و جراحی انجام می‌دهند. برای مثال، اگر پزشکان مجبور به برداشتن بافتی در بیشتر از یک بخشِ بدن باشند، از لوازم جراحی متفاوتی برای هر بخش استفاده می‌کنند.
مواجهه با هوا سرطان را تشدید می‌کند؟
خیر؛ قرار گرفتن در هوا رشد تومور را سریع‌تر نکرده یا عامل انتشار سرطان به دیگر بخش‌های بدن نیست.
آیا تلفن همراه موجب سرطان می‌شود؟
مطابق بهترین مطالعاتی که تاکنون تکمیل شده، خیر. سرطان با جهش‌های ژنتیکی ایجاد می‌شود و تلفن‌های همراه نوعی از انرژی با فرکانس پایین منتشر می‌کنند که به ژن‌ها آسیب نمی‌زنند.
مقاله‌ی مرتبط: آیا استفاده‌ی بی‌رویه از گوشی‌های هوشمند موجب سرطان می‌شود؟
آیا خطوط برق موجب سرطان می‌شوند؟
مطابق بهترین مطالعاتی که تاکنون تکمیل شده، خیر! خطوط برق انرژی‌های الکتریکی و مغناطیسی تابش می‌کنند. انرژی‌های الکتریکی که توسط خطوط برق منتشر می‌شوند به آسانی توسط دیوارها و سایر اشیاء جلوگیری شده و تضعیف می‌شوند. انرژی مغناطیسی نیز که شکلی از پرتوهای با فرکانس پایین هستند، به ژن‌ها آسیب نمی‌زنند.
داروهایی گیاهی برای درمان سرطان وجود دارد؟
خیر. اگر چه برخی مطالعات درمان‌های مکمل و جایگزینی را پیشنهاد می‌دهند که برای مقابله با عوارض جانبی درمان سرطان مفید است، امّا هیچ داروی گیاهی مؤثر برای درمان سرطان را نشان نداده‌اند. در حقیقت، برخی از داروهای گیاهی اگر در دوره‌ی شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی مصرف شوند ممکن است مضر باشند؛ چرا که ممکن است با عملکرد این درمان‌ها تداخل داشته باشند. بیماران قبل از استفاده از پزشکی جایگزین یا مکمل، نظیر ویتامین‌ها و مکمل‌های گیاهی، باید با پزشک خود مشورت کنند.
اگر فردی از اعضای خانواده‌ام سرطان داشته باشد، من نیز در خطر ابتلا قرار دارم؟
نه الزاماً. سرطان با تغییرات آسیب‌زا (جهش) در ژن‌ها ایجاد می‌شود. تنها ۵ تا ۱۰ درصد از سرطان‌ها به خاطر جهش‌های وراثتی ایجاد می‌شود. در خانواده‌هایی که جهش سرطان‌زای ارثی دارند، تعدادی از اعضای خانواده به سرطان یکسانی مبتلا می‌شوند. این سرطان‌ها، خانوادگی یا ارثی نامیده می‌شوند.
باقی ۹۰ تا ۹۵ درصد سرطان‌ها به خاطر جهش‌های ایجاد شده در طول زندگی فرد، به عنوان نتایج طبیعی افزایش سن و مواجهه با فاکتورهای محیطی نظیر پرتو و سیگار ایجاد می‌شوند. این نوع سرطان‌ها غیرارثی یا خودانگیز نامیده می‌شوند.
مقاله‌ی مرتبط: چیزهایی که هیچگاه نباید به بیماری سرطانی گفت!
آیا مواد ضدعرق و بوزُداها از عوامل سرطان پستان هستند؟
خیر؛ بهترین مطالعهای که تاکنون انجام یافته ارتباطی بین مواد شیمیایی معمول در ضدعرق و بوزُداها با تغییر در بافت پستان نیافته است.
آیا استفاه از رنگ‌های مو ریسک سرطان را افزایش می‌دهند؟
شواهد علمی متقاعدکننده‌ای برای افزایش ریسک سرطان با استفاده‌ی شخصی از رنگ‌های مو یافت نشده است. برخی از مطالعات اظهار می‌دارند آرایشگرهایی که به طور مرتب در معرض حجم زیادی از رنگ‌های مو و دیگر مواد شیمیایی قرار میگیرند ریسک بالایی برای ابتلا به سرطان مثانه دارند.
