ترمیم صدمات نخاعی با استراتژی جدید جراحی

استراتژی جدید جراحی برای ترمیم صدمات نخاعی امیدوارکننده است.

اخیرا دانشمندان در انگلستان و سوئد تکنیک جراحی جدیدی برای اتصال دوباره‌ی نورونهای حسی به طناب نخاعی پس از آسیبهای تروماتیک نخاعی ابداع کرده‌اند. اکنون، آنها به بینش جدیدی درباره‌ی نحوه عملکرد این تکنیک در سطح سلولی دست‌یافته اند. این بینش، توسط بازسازی آن در موشها با پیامدهایی برای طراحی درمانهای جدید در صدماتی که نخاع درآنها شدیدا آسیب دیده‌است، بدست آمد.

مغز و نورونها (سلولهای عصبی) در دیگر نقاط بدن به نخاع متصل هستند. در این نقاط، نورونهای حرکتی که حرکات ماهیچه‌ای را کنترل می‌کنند و نورونهای حسی که اطلاعات حسی مانند درد، دما و لمس را منتقل می‌کنند، به طناب نخاعی متصل هستند.

در نقاطی که نورونها به طناب نخاعی متصل می‌شوند، نورونهای حرکتی به یکدیگر می‌پیوندند تا ساختاری بنام ریشه حرکتی ایجاد کنند درحالیکه نورونهای حسی، ریشه حسی را تشکیل می‌دهند. در بیماران با آسیبهای تروماتیک، این ریشه‌ها می‌توانند پاره شوند که این سبب می‌شود تا نقاطی از بدن کنترل عصبی خود را ازدست دهند.

جراحان میتوانند ریشه‌های حرکتی را در منطقه‌ای که از آنجا پاره می‌شوند، پیوند بزنند و آنها معمولا بطور موفقیت‌آمیزی دوباره متصل می‌شوند بطوریکه نورونهای حرکتی می‌توانند دوباره از نخاع و بسمت ریشه‌ی حرکتی رشد کنند. با این حال، این روش برای ریشه‌ی حسی دردسرسازتر که جراحان تا همین اواخر قادر به اتصال دوباره صحیح آن نبودند، به کار برده‌نمی‌شود. نیکولاس جیمز، محقق در کالج کینگ لندن، می‌گوید:

پزشکان قبلا گمان می‌کردند این نوع آسیب طناب نخاعی (پاره‌شدن ریشه حسی) قادر به ترمیم نیست. اینگونه آسیبهای پارگی ریشه (حسی) میتواند باعث معلولیت جدی و دردی مشقت‌بار شود.

نکته خوشحال‌کننده این است که توماس کارلستد، محقق در کالج کینگ لندن، به‌تازگی به ایجاد یک روش جراحی جدید برای اتصال دوباره‌ی ریشه‌ی حسی، یاری رسانده‌است. این روش، از بریدن سلولهای عصبی حسی اصلی از ریشه و پیوندزدن باقیمانده‌ی ریشه بطور مستقیم به یک ساختار عمیق‌تر در طناب نخاعی تشکیل شده‌است. این منطقه، شاخ پشتی نامیده می‌شود و نورونهای حسی ثانویه‌ای را شامل می‌شود که بطور معمول مستقیما به ریشه‌های حسی متصل نمی‌باشند. زمانیکه تیم این روش را بر روی بیماران آزمایش کرد، بازگشت بازخوردهای نخاعی معینی نشانگر این بود که نورون پیوندشده برای تشکیل یک مدار عصبی عملکردی، با نخاع، یکپارچه شده‌است.

در مطالعه‌ای جدید که اخیرا در نشریه‌ی Frontiers in Neurology منتشر شد، جیمز، کارلستد و دیگر همکاران تصمیم گرفتند که چگونگی اتصال ریشه‌ی حسی پیوندشده به طناب نخاعی را در شاخ پشتی، بررسی کنند. با فهم این عملکرد آنها امیدوارند روشهای درمانی جدیدی را برای بیماران با انواع دیگر آسیبهای نخاعی، بوجود آورند.

دانشمندان از یک مدل موش آسیب نخاعی برای مطالعه‌ی فرآیند در سطح سلولی استفاده کردند. حین جراحی، آنها یک آسیب نخاعی مشابه در موشها ایجاد کردند و سپس ریشه‌ی حسی را با استفاده از روش جدید دوباره متصل کردند.در طی ۱۲ تا ۱۶ هقته پس از جراحی، محققان ترمیم نخاعی را توسط عبوردادن جریان الکتریسیته از نورونها برای مشاهده‌ی اینکه آیا مدارعصبی کامل تشکیل شده‌است، مورد ارزیابی قرار دادند. سپس آنها موشها را کشته و به بررسی بافت عصبی زیر میکروسکوپ پرداختند.

آزمایشهای الکتریکی نشان داد مدار عصبی کامل بود و ریشه بطور کامل با طناب نخاعی یکپارچه شده‌بود. زمانیکه آنها بافت (عصبی) را موردبررسی قراردادند، دریافتند انشعابات عصبی کوچکی از ساختارهایی بنام دندریت (برآمدگی‌های منشعب در انتهای نورونها) در شاخ پشتی رشد کرده‌بود. این انشعابات ظریف، به داخل ریشه‌ی حسی پیوندشده گسترش یافته‌بودند تا یک مدار عصبی عملکردی تشکیل دهند.

بنابراین، این (مطالعه) چه چیزی درباره ی ترمیم طناب عصبی به ما می‌آموزد؟ محققان امید دارند این نوع رشد عصبی همچنین بتواند برای ترمیم دیگر انواع آسیبهای طناب نخاعی، مورداستفاده قرار بگیرد. کارلستد می‌گوید: “استراتژی دلگرم‌کننده ی جدید رشد از نورونهای نخاعی، میتواند بطور بالقوه در دیگر آسیبهای سیستم عصبی مورداستفاده قرار بگیرد.”
برای مثال، دانشمندان میتوانند بر روی این مکانیسم در زمان طراحی درمانهای جدید برای آسیبهای جدی خود طناب نخاعی، از طریق انجام پیوندهایی که این نوع رشد عصب را تحریک و یا تسهیل می‌کند، تکیه کنند.