بر اساس تحقیقات جدید انجام‌گرفته بر روی رَت‌ها، تخمدان‌های مصنوعی آزمایشگاهی می‌توانند به عنوان جایگزینی ایمن‌تر و طبیعی‌تر برای هورمون‌درمانی در زنان مورد استفاده قرار گیرند. یافته‌های یک تیم تحقیقاتی از مؤسسه‌ی پزشکی نوین Wake Forest، حاکی از آن است که تخمدان‌های مهندسی‌شده در بهبود سلامت استخوان‌ها، رحم و ترکیب بدن، نسبت به داروهای هورمونی عملکرد بهتری دارند.
به گفتهی Emmanuel C. Opara، نویسنده‌ی مطالعه و پروفسور پزشکی نوین، این روش درمانی در راستای ترشح هورمون‌ها به روش طبیعی و مطابق با نیاز بدن به جای مصرف دوز خاصی از داروها به صورت روزانه طراحی شده است. هدف از داروهای هورمونی فعلی، جبران تولید ناکافی هورمون‌های جنسی زنانه می‌باشد؛ اما مصرف طولانی مدت آن‌ها به دلیل افزایش خطر بیماری‌های قلبی و سرطان سینه، توصیه نمی‌شود.
به گزارش Nature Communications، تیم تحقیقات بر این عقیده است که هورمون‌درمانی با سیستم سلولی به علت قابلیت آن برای انطباق با نیازهای بدن، جایگزین بهتری برای داروهای موجود بوده و با گایدلاین‌های فعلی ایالات متحده و اروپا مطابقت دارد. این گایدلاین‌ها به استفاده از کم‌ترین دوز ممکنِ جایگزین‌های هورمونی تأکید دارند.
به گفتهی Opara، با افزایش جمعیت زنان مسن، هورمون‌درمانیِ ایمن اهمیت قابل‌توجهی پیدا می‌کند. بسته به این که فقدان عملکرد تخمدان در نتیجه‌ی برداشت آن با جراحی، شیمی‌درمانی یا یائسگی رخ داده باشد، اثرات آن از گُرگرفتگی و خشکی واژن تا ناباروری و افزایش خطر پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی، متغیر است.
مقاله‌ی مرتبط: پیشگیری از زوال عقل و آلزایمر با هورمون‌درمانی پس از یائسگی
تیم تحقیقات برای ساخت تخمدان زیستی-مصنوعی، دو نوع سلول از تخمدان رت‌ها (لایه‌های تِکا و گرانولوزا) جدا کرد. از غشایی نازک نیز به عنوان کپسول محتوی سلول‌ها استفاده شد. سپس ایمپلنت تخمدان‌های مصنوعی در رت‌هایی که تخمدان‌شان قبلاً برداشته شده بود، صورت گرفت. در گام بعدی، این رت‌ها با حیوانات دارای عملکرد طبیعی تخمدان، رت‌های درمان نشده و رت‌های تحت درمان با دوزهای پایین و بالای داروهای هورمونی مورد مقایسه قرار گرفتند.
در این مطالعه، سه محل اثر مهم فقدان عملکرد تخمدان شامل ترکیب بدن، سلامت استخوان و سلامت رحم بررسی شد. ثابت شده است که فقدان عملکرد تخمدان موجب تجمع چربی در بدن و اضافه وزن می‌شود. نتایج مطالعه نشان داد که استفاده از ساختارهای سلولی مهندسی‌شده نسبت به دارودرمانی با دوز پایین و رت‌های دارای تخمدان سالم، با درصد کم‌تر چربی بدن همراه است. کمبود استروژن هم‌چنین می‌تواند پوکی استخوان و شکستگی‌های مرتبط را در پی داشته باشد. طبق نتایج مطالعه، سلول‌درمانی نسبت به داروهای هورمونی رایج، اثرات بهتری بر سلامت استخوان‌ها دارد.
باورها بر آن است که فقدان عملکرد تخمدان در ارتباط با سیستم ادراری-تناسلی نیز دارای پیامدهایی منفی اعم از ناتوانی جنسی و بی‌اختیاری ادراری است. محققان بافت رحم را در مطالعات حیوانی مورد ارزیابی قرار داده و متوجه شدند که سلامت رحم در حیوانات تحت درمان با سلول‌درمانی، مشابه حیوانات دارای تخمدان‌های سالم بود.
این مطالعه بر امکان استفاده‌ی بالقوه از هورمون‌درمانی به روش سلولی برای درمان عوارض فقدان عملکرد تخمدان تأکید دارد.
مقاله‌ی مرتبط: افزایش خطر مرگ و میر در اثر بیماری قلبی و سکته مغزی پس از قطع هورمون‌درمانی
قدم بعدی در این راستا، کسب اطمینان از کارآیی روش مذکور در زنان بوده و این که آیا استفاده از سلول‌هایی اهدایی، گزینه‌ای ایمن محسوب می‌شود یا خیر؛ چون زنانی که به هورمون‌درمانی نیاز دارند، معمولاً سلول‌های کافی تخمدانی برای پیوند ندارند. کپسول این تخمدان به گونه‌ای طراحی شده که به اکسیژن و مواد مغذی امکان ورود به کپسول را می‌دهد؛ اما از رد سلول‌ها توسط سیستم ایمنی جلوگیری می‌کند. بر این اساس، هدف اصلی این مطالعه استفاده از بافت‌های اهدایی تخمدان برای ساخت تخمدان‌های زیستی-مصنوعی و استفاده از آن‌ها در زنان مبتلا به فقدان عملکرد تخمدان است.
