نوشته شده توسط: Yella Hewings
تمام زخم‌ها برای خود داستانی دارند. برخی از آن‌ها با افتخار یاد می‌کنند و بسیاری از عواقب دراز مدت زخم‌هایشان در رنج‌اند.
در طول سال‌هایی که به عنوان یک محقق فعالیت داشتم با نشانه‌های اسکار بسیار آشنا شده‌ام. از بریدگی کوچک انگشتم با چاقو گرفته تا آسیب ناشی از حادثه اسکی! من نیز مانند بسیاری از مردم، مجموعه‌ای از نشانه‌های برجای مانده از جراحاتم را با خود به همراه دارم.
مقاله‌ی مرتبط: دانشمندان راهی برای بهبودی زخم بدون به جا ماندن اسکار یافته‌اند
اسکارها ناشی از عدم توانایی بدن در بازسازی بافت پیوندی پوست پس از آسیب هستند. بعضی از زخم‌ها به ویژه آن‌هایی که ناشی از حوادث، جنگ و آسیب‌های سوختگی می‌باشند می‌توانند مادام العمر آسیب‌های فیزیکی و روانی را در فرد سبب شوند.
اما به راستی چرا بدن ما قادر به ترمیم پوست پس از آسیب نیست؟ آیا دانش پزشکی مدرن قادر به حل این مشکل می‌باشد؟
پوست
پوست ما شامل دو لایه است. لایه بیرونی یا همان اپی‌درم، سدی دربرابر محیط بیرونی بدن می‌باشد که قادر است ما را از عفونت و اشعه‌های مضر ماوراء بنفش (UV) خورشید محافظت کند. همچنین این لایه، پوست ما را نسبت به آب نیز عایق می‌کند. اپی‌درم شامل چندین لایه سلول است که به طور طبیعی در بازسازی پوست فعالیت دارند. به همین دلیل است که آسیب‌ها و جراحات سطحی همچون خراشیدگی‌ها منجر به اسکار نمی‌شوند.
در زیر اپی‌درم، لایه‌ی درم یا همان لایه‌ی عمقی پوست قرار دارد. در این لایه، آرایش پیچیده‌تر از مولکول‌های بافت همبند، مسئولیت استحکام و کشش پوست ما را بر عهده دارند. در این لایه رشته‌هایی که عمدتا از جنس کلاژن هستند با یک الگوی منظمی کنار هم قرار گرفته‌اند به گونه‌ای که دانشمندان آن را به شکل یک بافت تشبیه می‌کنند. این بافت در زیر میکروسکوپ دارای آرایش درهم تنیده‌ای از رشته‌های کلاژن می‌باشد که همراه با سایر مولکول‌ها تمام درم را فرا گرفته است. این الگوی بافتیِ حاوی کلاژن، به هنگام رشد ما در درون رحم مادر شکل می‌گیرد و پس از تولد بدن ما قادر به بازسازی دوباره‌ی این الگو نمی‌باشد اما در عوض هنگامی که لایه‌ی درم ما آسیب میبیند، مولکول‌های بافت همبند در ستون‌های موازی مرتب شده، زجای زخم را پر کرده و ایجاد اسکار می‌کنند.
این‌ها خبرهای خوبی در رابطه با پوست ما نیستند چراکه اسکار می‌تواند سالیان سال برجای بماند. پوستِ محل زخم هرگز دوباره مستحکم و کشسان نخواهد بود.
دانش و علم نوین پزشکی می‌تواند برای این مسئله چاره‌ای بیندیشد؟ متاسفانه خیر.
راز فریبنده برای بازسازی
مسئله این است که واقعا هیچ کسی به طور کامل نمی‌داند که چه چیزی سلول‌های بافت همبند را قادر به بازسازی الگوی بافتی پوست می‌کند. علیرغم پیشرفت‌های علمی، هیچ روش قطعی برای پیشگیری یا بهبود جای زخم‌ها وجود ندارد اما مواردی وجود دارد که پزشکان و بیماران می‌توانند آن‌ها را در کاهش میزان پیشرفت اسکار بکار گیرند.
انجمن جراحان دست آمریکایی و جراحان پلاستیک استرالیا توصیه می‌کنند:
- پانسمان محکم زخم
- ماساژ ناحیه‌ی اسکار جهت بی اثر کردن و درهم شکستن ستون موازی و سخت بافت همبند
- حفاظت اسکار از اشعه‌های UV
- ورقه‌های سیلیکون برای حفظ پوست هیدراته شده و کاهش تولید کلاژن
با وجود فراوانی محصولات موجود در بازار بخصوص کرم‌ها که ادعا می‌کنند در کاهش جای زخم موثرند، هیچ شواهد علمی در حال حاضر برای حمایت از این اظهارات وجود ندارد.
مقاله‌ی مرتبط: چسبی جدید برای از بین بردن جای زخم(اسکار)
با اینکه ممکن است ما هنوز قادر نباشیم تا از ایجاد اسکار جلوگیری به عمل آوریم اما دانشمندان به پیشرفت‌هایی در این زمینه در حال نزدیک شدن هستند.
