سیاره کوتوله (۳): با دومین میزبان کاوشگر فضایی دان آشنا شوید!

سرس اولین جرمی بود که به عنوان سیارک شناخته شد.

جوزپه پیاتسی (Giuseppe Piazzi)، اخترشناس ایتالیایی، در اوایل سال ۱۸۰۱ سرس را کشف و نام‌گذاری نمود.

نکته: تفاوت سیارک (Asteroid) با سیاره کوتوله در این است که قانون “داشتن تعادل هیدرواستاتیک” برای سیارک مطرح نیست، در نتیجه سیارک ممکن است شکل گرد (کره) نداشته باشد.

سرس از سال ۲۰۱۵ میزبان کاوشگر فضایی دان بوده است.

کاوشگر فضایی دان (Dawn) در سال ۲۰۰۷ و با هدف مطالعه بر روی سه مورد نوسیاره (protoplanet) در کمربند سیارکی به فضا پرتاب شد. این کاوشگر در سال ۲۰۱۱ وارد مدار وستا (Vesta) شد و پس از انجام مأموریت خود روی اولین نوسیاره، در سال ۲۰۱۲ عازم سرس گردید. دان در مارس ۲۰۱۵ در مدار سرس مستقر شد و هم‌چنان نیز در حال گردش به دور آن می‌باشد. سرس اولین سیاره کوتوله‌ایست که توسط یک کاوشگر مورد بررسی قرار گرفته (کاوشگر نیو هورایزنز چند ماه پس از دان، به مقصد خود، پلوتو، رسید). سرس به دلیل در اختیار داشتن منابع یخ، آب و مواد معدنی، یکی از سکونت‌گاه‌های احتمالی برای انسان به حساب می‌آید.

سرس دارای نقاط روشن عجیبی بر سطح خود است.

این نقاط روشن که برای اولین بار در تصاویر گرفته شده توسط تلسکوپ هابل مشاهده شده بودند، در تصاویر ارسالی از دان نیز رؤیت گردیده‌اند. این نقاط فاکولا (facula) نامیده می‌شوند.

در هر ثانیه ۶ کیلوگرم از جرم سرس به بخار تبدیل می‌شود.

لکه‌های ناشی از انتشار بخار آب از سطح سرس، برای اولین بار در تصاویر گرفته شده توسط تلسکوپ فضایی هرشل (Herschel Space Telescope) رؤیت کردید که اولین مورد از مشاهده بخار آب در کمربند سیارکی محسوب می‌شود. علت پدیدار شدن این بخار، افزایش حرارت در بخش‌های از سطح پوشیده از یخ سرس در نظر گرفته می‌شود.

سرس یک‌سوم از جرم کمربند سیارکی را تشکیل می‌دهد.

علی‌رغم این حقیقت شگفت‌انگیز، سرس هم‌چنان کوچک‌ترین و سبک‌ترین سیاره کوتوله‌ی شناخته شده است.

مقالۀ مرتبط: تسلا رودستر: سفری غیرمنتظره با استارمن به مقصد کمربند سیارکی!

سرس تا ۵۰ سال پس از کشف به عنوان سیاره شناخته می‌شد.

تا اواخر سال ۱۸۵۱، چهارده جرم مشابه نیز کشف گردیده بود. همین مسئله موجب شد عنوان سیاره فرعی (minor planet) به سرس و سایر اجرام مشابه نسبت داده شود. سرس در نهایت به همراه پلوتو، در سال ۲۰۰۶، به عنوان سیاره کوتوله به رسمیت شناخته شد.

سرس تنها سیاره کوتوله‌ای است که فاقد قمر می‌باشد.

سایر سیارات کوتوله (پلوتو، هائومیا، ماکی ماکی و اریس) حداقل یک قمر دارند.