یک دهه پیش، نظریه‌ای رادیکال درباره‌ی علت پیدایش سرطان مطرح شد: این بلا وقتی بر سر موجودات زنده‌ی پرسلولی می‌آید که سلول‌های آن‌ها از لحاظ تکاملی به عقب برمی‌گردند و مثل تک سلولی‌ها رفتار می‌کنند. اخیراً دیوید گود (David Goode)، بیولوژیست محاسباتی سرطان در مرکز سرطان مک‌کالوم ملبورن و همکارانش شواهدی را پیدا کردند که از این نظریه پشتیبانی می‌کرد. آن‌ها بیان ژنی را در هفت نوع از تومورهای توپر، شامل سرطان‌های پستان، معده و کبد، مورد بررسی قرار دادند و دودمان ژن‌های فعالی را که پیدا کرده بودند، ردیابی کردند. ژن‌هایی که به زمان تک سلولی‌های یوکاریوت برمی‌گردند، همگی فعال بودند. محققان نتایج این تحقیقات را سال گذشته در شرح اقدامات آکادمی ملی علوم منتشر کردند. برخلاف آن، ژن‌هایی که منحصر به جانوران پرسلولی هستند، فعالیتی نداشتند.
وقتی ارگانیسمی به سوی پرسلولی بودن جهش می‌کند، باید شبکه‌های تنظیم ژنی را تکامل دهد که اطمینان می‌دهند سلول‌ها در زمان مناسب تقسیم را متوقف می‌کنند و قدم به قدم سلول‌های مجاور عمل می‌نمایند. گود و همکارانش پیشنهاد کردند که در سرطان، جهش‌هایی که این شبکه‌ها را معیوب می‌کنند، سلول‌ها را از قید و بند آزاد می‌نمایند تا ژن‌ها به سبک زندگی تک‌سلولی خود برگردند.
بیشتر بخوانید:
- آمار ابتلا به سرطان طی یک دهه گذشته ۳۰ درصد افزایش داشته است
- آیا BMI بالا می‌تواند در برابر سرطان سینه محفاظت‌کننده باشد؟
- ویرایش ژن با کریسپر می‌تواند منجر به سرطان شود
به نظر می‌آید سرطان‌ها، محدودیت‌ها و کنترلگر‌های مولکولی را که زندگی پرسلولی را ممکن کرده‌اند، از سر باز می‌کنند.
مارک وینسنت، انکولوژیست پزشکی در مرکز علوم بهداشتی لندن در کانادا می‌گوید:
این نظریه که سرطان با آزاد کردن ژن‌های باستانی از پرسلولی بودن خود را نشان می‌دهد، بسیار جذاب است. این ایده چیرهای اسرارآمیز زیادی را درباره‌ی سرطان توضیح می‌دهد. مثلاً مقاومت سرطان‌ها نسبت به داروها چگونه به وجود می‌آید؟ بسیاری از درمان‌های ما برای سلول‌های سرطانی مثل تهدیدات باستانی است که سلول‌های یوکاریوت مجبور بودند آن‌ها را از سر بگذرانند و نجات یابند.
