در دوران بارداری میزان حجم‌خون در بدن افزایش می‌یابد. از این‌رو قلب نیاز دارد که با سرعت و قدرت بیشتری به پمپاژ خون بپردازد تا بتواند خون اضافی را در بدن به گردش در آورد. بعضی مواقع این کار اضافی برای قلب سبب تپش قلب در دوران بارداری می‌گردد.
تپش قلب ممکن است به حالت‌های زیر حس شود:
- ضربان‌های نامنظم
- ضربه به قفسه سینه
- درد قفسه سینه
تپش قلب در دوران بارداری معمولاً بی‌خطر است. با این‌حال در برخی موارد حاکی از مشکل قلبی جدی یا مشکلی در سایر نقاط بدن است.
علائم و نشانه‌ها
تپش قلب دارای علائم زیادی می‌باشد. یک خانم باردار ممکن است یک یا ترکیبی از علائم زیر را داشته باشد:
- سرگیجه و احساس ضعف
- بی‌قراری
- احساس کوبیدن قلب به قفسه سینه
- ضربان قلب بالا
- عرق کردن
- احساس سوزش و درد در قفسه سینه
- احساس نامنظم بودن ضربان
دلایل
علل زیادی وجود دارند که سبب بروز تپش قلب در دوران بارداری می‌شود. البته بسیاری از آنها چندان جدی و مهم نیستند.
در بعضی موارد رفع علت بیماری نیازمند درمان‌های پزشکی است.
از جمله دلایل کم‌خطر :
- واکنش قلب به افزایش حجم‌خون در بدن
- استرس و هیجان
- واکنش قلب به بعضی غذاها و نوشیدنی‌ها مخصوصن خوراکی‌های حاوی کافئین
- واکنش به دارو‌های ضدحساسیت یا سرماخوردگی
دلایل پرخطرتر:
- مشکلات تیروئیدی
- مشکل پنهان قلبی که در اثر حادثه‌ای در گذشته ایجاد شده است
- فشارخون بالا
- مشکلات قلبی عروقی
- آریتیمی‌های قلبی
- پره اکلامپسی یا سایر مشکلات وابسته به فشارخون بارداری
برای مرکز سلامت یا خود شخص باردار یافتن علت دقیق تپش بالای قلب آسان نیست.
تشخیص
تنها یک پزشک متخصص می‌تواند علت دقیق تپش قلب در دوران بارداری را شناسایی کند. در بیشتر مواقع پزشک با پرسیدن سوال‌هایی در مورد علائم و سابقه بیماری شخص روند درمان را آغاز می‌کند.
اگر خانم بارداری هر کدام از موارد زیر را داشته باشد باید به پزشک خود مراجعه کند:
- سابقه نارسایی قلبی
- سابقه تپش قلب در گذشته
- سابقه بیماری های دیگری که قلب را تحت تاثیر قرار می‌دهد
- داشتن سابقه خانوادگی
مقاله مرتبط: بیماری دریچه های قلبی
سپس پزشک آزمایش‌هایی را طراحی می‌کند که بتواند از آن طریق نامنظمی‌های تپش‌قلب را بشنود. بعد از آن تست‌های دیگری طراحی می‌کند تا علل نارسایی را بررسی کند.
پزشک ممکن است از روش‌های زیر برای تشخیص استفاده کند:
- تست خون برای بررسی مشکلات خون و همچنین بررسی عملکرد تیروئید
- الکتروکاردیوگرام برای بررسی میزان فعالیت الکتریکی قلب
- الکتروکاردیوگرام دینامیک(هولتر مونیتورینگ) برای بررسی آریتمی قلبی در مدت زمانی طولانی‌تر
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
یک خانم باردار در طول دوره بارداری خود مرتباً به پزشک مراجعه می‌کند. تعداد این ویزیت‌ها با نزدیک‌تر شدن به روز زایمان وهمچنین در صورت دستور پزشک بیشتر می‌شود.
اگر تپش قلب مابین این ویزیت‌ها زیاد شود به گونه‌ای که آزار دهنده شود و یا بی نظمی‌ها برای مدت طولانی‌تری طول بکشند در این صورت خانم باردار باید به پزشک خود مراجعه کند.
در صورتیکه هرکدام از اتفاقات زیر برای شخص پیش بیاید باید هرچه سریعتر به صورت اورژانسی به پزشک مراجعه کند:
- سرفه‌های خونی
- تپش‌های نامعمول
- تنفس سخت در حالیکه فشاری روی شخص وجود ندارد
- مشکلات تنفسی
- درد قفسه‌سینه
- تپش قلب بالا
چگونه تپش‌های آزار دهنده را خاتمه دهیم؟
تمام تپش‌های قلب در این دوره به طور معمول نیازی به درمان ندارند.
زمانیکه علائم خفیف هستند و به خاطر یک بیماری خاص دیگری اتفاق نیفتاده معمولاً پزشک نسخه خاصی تجویز نمی‌کند و به خانم باردار توصیه می‌کند که با اتمام دوره بارداری این تپش‌ها خودبخود از بین خواهند رفت.
در صورتیکه علائم شدید باشند پزشک معالج برای منظم ساختن ضربان قلب روش‌های درمانی تجویز می‌کند. البته پزشک قبل از تجویز دارو خطرات و عوارض جانبی احتمالی که جنین و مادر را می‌توانند تهدید کنند مورد بررسی قرار می‌دهد.
خطرات احتمالی در سه ماهه اول ییشترند بنابراین معمولاً پزشک از تجویز دارو در این بازه زمانی خودداری می‌کند.
در صورت وجود مشکل آریتمی پزشک معمولاً از شوک‌های الکتریکی منظم برای بازگرداندن قلب به ریتم نرمال خود استفاده می‌کند. این فرایند که کاردیوورژن نام دارد در دوران بارداری بی‌خطر محسوب می‌شود.
