بیماری سلیاک یک بیماری خودایمنی است که در آن مصرف غذاهای حاوی گلوتن باعث تحریک آسیب به روده باریک می‌شود. پزشکان برای درمان سلیاک فقط می‌توانند خودداری از مصرف گلوتن را به بیماران توصیه کنند که همیشه موثر نیست و عوارض اقتصادی و اجتماعی سنگینی را برای بیماران به همراه دارد. در این مقاله با نوعی درمان جدید برای این بیماری آشنا خواهیم شد.
گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو و نان چاودار یافت می‌شود. در نتیجه غذاهایی مثل نان، پاستا، بیسکوئیت و هم‌چنین سایر غذاهای بسته بندی شده، مواد آرایشی، خمیر دندان و مکمل‌های غذایی حاوی گلوتن هستند.
در بیماری سلیاک، گلوتن سیستم ایمنی بدن را برای فعالیت بیش از حد و ایجاد التهاب، تحریک می‌کند. با این حال مطالعه‌ای جدید امیدوار است در افراد مبتلا به بیماری سلیاک، تحمل ایمنی را نسبت به گلوتن القا کند.
Stephen Miller، پروفسور میکروبیولوژی و ایمونولوژی از دانشکده پزشکی Feinberg در دانشگاه Northwestern شیکاگو، به همراه تیم تحقیقاتی خود سال‌ها در حال طراحی یک فن‌آوری بودند که به کمک آن افراد مبتلا به بیماری سلیاک بتوانند گلوتن مصرف کنند؛ بدون این که التهابی در بدن آن‌ها رخ دهد.
این فن‌آوری شامل نانوذرات زیست تخریب پذیری است که به سیستم ایمنی یاد می‌دهد نسبت به گلوتن تحمل داتشه باشد! محققان امیدوار هستند که بتوانند این فن‌آوری را در سایر بیماری‌های خودایمنی مشابه یا آلرژی‌ها، از جمله مالتیپل اسکلروز، دیابت نوع ۱، حساسیت به بادام زمینی یا آسم به کار ببرند.
پروفسور Miller و همکاران، یافته‌های خود را در کنفرانس United European Gastroenterology Week در بارسلونا، اسپانیا، ارائه دادند.
درمان جدید سلیاک، پاسخ ایمنی را تا %۹۰ کاهش می‌دهد!
این فن‌آوری شامل نانوذرات زیست تخریب پذیری است که گلیادین (ترکیب اصلی موجود در گلوتن) را در یک غشای محافظ مخفی می‌کند. در نتیجه سیستم ایمنی فریب می‌خورد و نمی‌تواند شناسایی کند که داخل این غشا گلوتن وجود دارد.
پروفسور Miller بیان می‌کند:
در این فرآیند، ماده‌ی حساسیت زا یا آنتی ژن به گونه‌ای به سیستم ایمنی ارائه می‌شود که به آن می‌گوید: نگران نباش! این ماده متعلق به بدن است!
سپس سیستم ایمنی حمله‌ی خود را به ماده‌ی حساسیت زا متوقف می‌کند و به حالت طبیعی تنظیم می‌شود.
در کنفرانس برگزار شده، ارائه دهندگان توضیح دادند که کارآزمایی به چه صورتی انجام گرفت. در این کارآزمایی، یک گروه نانوذرات CNP-101 را دریافت کردند و سپس از آن‌ها خواسته شد گلوتن را به مدت ۱۴ روز مصرف کنند.
شرکت‌کنندگانی که نانوذرات را دریافت نکرده بودند، دچار پاسخ‌های التهابی سیستم ایمنی به گلوتن شدند و نشانگرهای روده باریک در آن‌ها آسیب دید.
در عوض افرادی که نانوذات را مصرف کرده بودند در مقایسه با گروهی که این درمان را دریافت نکردند، شاهد کاهش ۹۰ درصدی پاسخ ایمنی بودند. از آن جایی که این درمان باعث توقف پاسخ التهابی شد، گلوتن به روده باریک آسیب نرساند.
پروفسور Miller با در نظر گرفتن این مساله که در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری سلیاک وجود ندارد، بر اهمیت یافته‌های این مطالعه تاکید می‌کند:
این اولین نمایشی است که نشان می‌دهد تکنولوژی برای بیماران، کارآمد است.
او ادامه می‌دهد:
ما هم‌چنین نشان دادیم که می‌توان میلین را درون نانوذرات، کپسوله کنیم تا تحمل را نسبت به آن ماده در مدل‌های مالتیپل اسکلروز القا کنیم. هم‌چنین می‌توان پروتئینی را از سلول‌های بتای پانکراس درون نانوذرات قرار داد تا تحمل را نسبت به مدل‌های دیابت نوع ۱ القا کرد.
هم‌چنین پروفسور Ciaran Kelly از دانشکده پزشکی هاروراد و مدیر مرکز سلیاک در مرکز پزشکی Beth Israel Deaconess در بوستون، در مورد اهمیت یافته‌ها اظهار نظر می‌کند. او خاطر نشان می‌کند:
بیماری سلیاک بر خلاف بسیاری از بیماری‌های خود ایمنی دیگر است؛ زیرا آنتی ژن (محرک محیطی) آن به خوبی شناخته شده است که گلوتن موجود در رژیم غذایی است.
این باعث می‌شود بیماری سلیاک، بیماری فوق‌العاده‌ای از لحاظ به کار بردن رویکرد این نانوذارت برای درمان آن باشد.
