آیا علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک شما را اذیت می‌کنند و درمان‌های دارویی چندان موثر نیستند؟ آیا سعی کرده‌اید با رژیم غذایی مناسب علائم این سندرم را بهبود بخشید و علاوه‌بر آن با رعایت این رژیم وزن خود را کاهش دهید؟ در این مقاله سعی داریم شما را با چندین موادغذایی مناسب و یا مضر این سندرم آشنا کرده و شما را تشویق به خوردن آنها یا اجتناب از مصرف آن بکنیم، پس با ما همراه باشید.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با قاعدگی‌های نامنظم و عدم قاعدگی مشخص می‌شود. زنان مبتلا به این سندرم اغلب کیست‌های متعدد در تخمدان خود دارند که به علت تولید بیش از حد هورمون‌ها به نام آندروژن ایجاد می‌شوند. حدود ۵۰ درصد زنان مبتلا یا چاق هستند یا دارای اضافه وزن هستند. علائم شایع سندرم تخمدان پلی‌کیستیک شامل:
- آکنه و جوش
- رشد اضافی موهای زائد
- ریزش مو به فرم مردانه
زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک زمانیکه علائم آن تحت کنترل نباشند درمعرض بیماری‌های زیر قرار دارند:
- بیماری‌های قلبی
- سرطان آندومتر
- دیابت
- فشارخون بالا
مشخص شده‌است زمانیکه زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک علائم خود را با مدیریت رژیم غذایی و شیوه‌ی زندگی خود کنترل می‌کنند احتمال خطر بیماری‌های دیگر نیز کاهش می‌یابد.
چگونه رژیم غذایی من برروی سندرم تخمدان پلی‌کیستیک تاثیر می‌گذارد؟
زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک اغلب، میزان انسولین خون بالاتری دارند. انسولین هورمونی می‌باشد که از پانکراس ترشح شده و به سلول‌ها در تبدیل گلوکز به انرژی کمک می‌کنند. اگر میزان انسولین بدن شما کافی نباشد میزان گلوکز خون افزایش می‌یابد. این اتفاق همچنین زمانی نیز اتفاق می‌افتد که مقاومت به انسولین در بدن ایجاد شده‌باشد و این بدان معنا است که بدن شما نمی‌تواند از این انسولین تولید شده بصورت موثر استفاده کند.
اگر در بدن شما مقاومت به انسولین وجود دارد بدن شما تلاش می‌کند مقدار اضافی انسولین را برای تنظیم سطح گلوکز خون تولید کند. میزان بالای انسولین خون می‌تواند سبب تولید آندروژن‌های بیشتر مانند تستوسترون از تخمدان‌ها شود. مقاومت به انسولین همچنین به دلیل شاخص بالای توده‌ی بدنی نیز ایجاد می‌شود. مقاومت به انسولین باعث سخت شدن کاهش وزن می‌شود و به همین دلیل زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک اغلب این مسئله را تجربه می‌کنند.
یک رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات از جمله نشاسته و قند می‌تواند باعث مقاومت به انسولین شده و درنتیجه کاهش وزن به سختی کنترل شود.
افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک چه مواد غذایی را باید به رژیم غذایی خود اضافه کنند؟
- موادغذایی سرشار از فیبر مانند کلم بروکلی
- پروتئین کم‌چرب مانند ماهی
- غذاها و ترشیجات ضدالتهاب مانند زردچوبه و گوجه‌فرنگی
موادغذایی سرشار از فیبر با کاهش سرعت هضم و کاهش تاثیر قند روی خون می‌توانند در مقابل انسولین مقاومت کنند. این موادغذایی ممکن است برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مفید باشد. لیست موادغذایی سرشار از فیبر شامل:
- انواع کلم مانند کلم بروکلی، کلم بروکسل و گل کلم
- سبزیجات از جمله کاهو برگ قرمز
- فلفل سبز و قرمز
- لوبیا و عدس
- بادام
- انواع توت
- سیب‌زمینی
- کدوحلوایی
پروتئین‌های کم‌چرب مثل ماهی، مرغ، توفو(پنیر یا خمیر سویا) با اینکه فیبر بدن را تهیه نمی‌کنند اما غذاهای مقوی و سالمی هستند که در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مناسب هستند. موادغذایی ضدالتهاب ممکن است مفید باشند این موادغذایی شامل:
- گوجه‌فرنگی
- اسفناج
- روغن زیتون
- بادام و گردو
- کلم برگ
- میوه‌ها مانند بلوبری و توت‌فرنگی
- ماهی پرچرب و سرشار از امگا ۳ مانند ماهی سالمون و ماهی ساردین
افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک چه مادغذایی را باید حذف کنند؟
- غذاهای سرشار از کربوهیدرات مانند نان سفید و کلوچه
- میان وعده‌های شیرین و نوشیدنی‌ها
- غذاهای ایجاد کننده‌ی التهاب مانند گوشت‌های فرآوری شده و گوشت قرمز
کربوهیدرات باعث التهاب شده و مقاومت به انسولین را افزایش داده و باید از مصرف آن اجتناب کرده یا محدود کرد. غذاهای فرآوری شده مانند:
- نان سفید
- کلوچه
- شیرینی‌های صبحانه
- دسرهای شیرین
- سیب‌زمینی سفید
- هرچیزی که با آرد سفید درست می‌شود.
ماکارونی تهیه شده از آرد سمولینا یا آرد دوروم یا آرد گندم به عنوان مواد تشکیل دهنده‌ی آنها مواد کم فیبر و سرشار از کبوهیدرات هستند که حتما باید از رژیم غذایی حذف شود. پاستای تهیه شده از آرد لوبیا یا عدس به جای آرد گندم جایگزین بسیار مناسبی هستند.
قند و شکر کربوهیدراتی هستند که حدالامکان باید از مصرف آنها خودداری کرد. هنگام خواندن برچسب‌های موجود برروی موادغذایی نام‌های مختلف قند را جستجو کنید. این نام‌ها شامل:
- ساکاروز
- شربت ذرت سرشار از فروکتوز
- دکستروز
قند می‌تواند در چیزهایی که می‌نوشید مانند نوشابه و آبمیوه حتی به مقدار جزئی نیز باشد. کاهش یا حذف موادغذایی ایجاد کننده‌ی التهاب مانند مارگارین، گوشت قرمز فرآوری شده ایده‌ی بسیار خوبی می‌باشد.
تغییرات دیگر در شیوه‌ی زندگی
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مانند بسیاری دیگر از اختلالات به تغییرات شیوه‌ی زندگی پاسخ مثبت می‌دهد. این تغییرات شامل ورزش و فعالیت روزانه بوده‌است. هردو این تغییرات باعث کاهش مقاومت به انسولین می‌شود به خصوص زمانی که این تغییرات با کاهش مصرف کربوهیدرات ناسالم همراه باشد. تمام متخصصان با این نظریه موافق هستند که ۱۵۰ دقیقه ورزش در هفته ایده‌ال می‌باشد.
فعالیت روزانه، مصرف کم قند و شکر و رژیم غذایی ضدالتهاب منجربه کاهش وزن می‌شود. با کاهش وزن در زنان تخمک‌گذاری بهبود می‌یابد. بنابراین زنانی که چاق بوده یا اضافه وزن دارند و تمایل به بارداری دارند، ورزش مورد تایید پزشک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. علائم مرتبط با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک ممکن است موجب استرس در فرد شود. تکنیک‌های کاهش استرس مانند یوگا و مدیتیشن باعث آرامش ذهن شده و به شما کمک می‌کند با بدن خود ارتباط برقرار کنید.
بطور خلاصه
اگر شما در حال مقابله با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک و یا هلائم مربوط به آن هستید، ممکن است بارها از این مقابله کردن ناامید شده‌باشید. انجام اقدامات پیشگیرانه در رابطه با سلامتی شما می‌تواند باعث بهبود روحیه و علائم شما شود. یکی از بهترین راه‌هایی که می‌توانید انجام دهید تهیه‌ی یک لیست غذاهای مفید و مضر برای شما و بکار بردن این لیست است.
تقریبا در مورد هر غذایی که ممکن است برای شما مضر باشد، یک همتای سالم و مفیدتر وجود دارد. به عنوان مثال اگر برای صبحانه عادت به مصرف نان تهیه شده با آرد سفید و مارگارین دارید، سعی کنید بجای آن از نان سبوس‌دار و روغن زیتون یا آووکادو مصرف کنید. اگر علائم همچنان وجود دارد با پزشک خود مشورت کنید. آنها می‌توانند علل این مقاومت علائم را پیدا کنند وقدم‌های بعدی درمان را انجام دهند.
