ثه‌ها می‌توانند تحلیل بروند که در این صورت ریشه‌ها بیرون می‌زنند، در این مقاله به روش‌های درمانی و پیشگیری از این بیماری خوتهیم پرداخت.
لثه‌ها می‌توانند تحلیل بروند یا عقب‌نشینی کنند و بافت صورتی را که ریشه‌های دندان را پوشانده است، در معرض دید قرار گیرد.
لثه‌ها نیز درصورتی‌که وضعیت مناسبی قرار نداشته باشند ممکن است در اطراف دندان‌ها تحلیل بروند.
هنگامی که تحلیل لثه به حدی برسد که ریشه‌های دندان در معرض دید قرار بگیرند، به مسئله‌ای نگران کننده تبدیل خواهد شد و دندان‌ها را در معرض پوسیدگی، عفونت و کندهشدن قرار می‌دهد.
اگر افراد در مراحل اولیه درمان را شروع کنند، می‌توانند روند تحلیل لثه را متوقف یا و یا حتی معکوس کنند.
اگر تحلیل رفتن لثه شدید باشد و علائمی مانند حساسیت دندان، درد یا عفونت داشته باشد، درمان‌های مختلفی در دسترس هستند که شامل تمیز‌کردن، درمان عفونت و پیوند بافت است.
تحلیل رفتن لثه بیماری شایعی است، اما افراد اغلب متوجه بیماری خود تا زمان رسیدن به مراحل پایانی این بیماری، نمی‌شوند.
لثه چیست؟
لثه از بافت صورتی رنگ موجود در دهان تشکیل شده که پایه دندان‌ها را می‌پوشاند. برای هرکدام از مجموعه دندان‌ها یک یک لثه وجود دارد.
لثه بافتی متراکم است. این بافت در زیر سطح مرطوب خود از خون رسانی مناسبی برخوردار است و به عبارت دیگر یک مخاط شناخته می‌شود.
بافت لثه با بقیه بافت های پوشاننده دهان در ارتباط است اما برخلاف سایر بافت‌ها قرمز براق می‌باشند، صورتی رنگ است.
لثه‌ها به سختی به استخوان فک اتصال دارند و تمام دندان‌ها را تا قسمت گردن می‌پوشانند و در صورتی که سالم بودن، ریشه‌های دندان را پوشانده و از آن‌ها محافظت می‌کنند.
تحلیل لثه زمانی رخ می‌دهد که بافت لثه فرد شروع به از بین‌رفتن می‌کند که باعث قرارگیری ریشه‌های شکننده دندان‌ها در معرض باکتری و پلاک می‌شود و می‌تواند منجر به پوسیدگی شود.
علل تحلیل رفتن لثه
بهداشت ضعیف دهان و دندان و همچنین بیماری پریودنتال(periodontal) به تحلیل لثه کمک می‌کند اگرچه، تحلیل لثه در افرادی که از بهداشت دهان و دندان بالایی برخوردارند، نیز می‌تواند اتفاق بیفتد.
سایش فیزیکی لثه‌ها و التهاب بافتی از دلایل اصلی تحلیل لثه است.
همچنین ممکن است برخی از افراد به دلیل عوامل ارثی مستعد ابتلا به تحلیل لثه باشند. این عوامل ارثی شامل موقعیت قرارگیری دندان‌ها و ضخامت لثه می‌شود.
سایش فیزیکی لثه‌ها توسط مسواک زدن شدید دندان یا استفاده از برس های سخت، دلیل مهم دیگری در تحلیل لثه‌ها است. با وجود اینکه بهداشت دندان بسیار خوب است اما مسواک زدن بیش از حد باعث تحلیل لثه‌ها می‌شود.
این نوع سایش فیزیکی اغلب در سمت چپ دهان بیش رخ می‌دهد. این امر به این دلیل است که بیشتر افراد مسواک را در دست راست خود می‌گیرند و فشار بیش‌تری به لثه‌های چپ می‌آورند. در این الگو لثه‌های جانبی بیشتر از ناحیه جلویی تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
سایر فاكتورهای فیزیکی كه به عقب‌نشینی لثه‌ها کمک می‌کند شامل سوراخ كردن لب یا زبان، موقعیت نامناسب دندان و صدمات ناشی از درمان دندان است.
برخی از افراد به دلیل داشتن بافت لثه ظریف‌تر، بیشتر مستعد ابتلا به مشکلات التهابی لثه هستند. نازک بودن بافت لثه عامل قوی‌تری نسبت به وجود پلاک، برای ایجاد التهاب است.
درصورت جمع شدن پلاک روی دندان‌ها، ممکن است منجر به مشکلات دندانی زیر شود:
التهاب لثه: این بیماری به عنوان جینجیویت(gingivitis) شناخته می‌شود و می‌تواند منجر به پریودنتیت(periodontitis) شود.
پریودنتیت: این بیماری باعث ایجاد فاصله بین لثه و دندان می‌شود، به علاوه سبب از بین‌رفتن فیبرهای همبند و استخوان در اطراف ریشه‌های دندان می‌شود. که می‌تواند منجر به تحلیل لثه و کندهشدن دندان شود.
بیماری پریودنتال یک علت شایع در تحلیل لثه است. بیماری پریودنتال باعث از بین‌رفتن استخوان و بافت پشتیبان اطراف دندان از طریق واکنش‌های التهابی می‌شود. تحلیل لثه به روشی مشابه بر روی همه دندان‌ها رخ می‌دهد.
عوامل خطر(Risk factors)
سن به عنوان یک عامل خطر اصلی برای تحلیل لثه محسوب می‌شود. حدود ۸۸ درصد از افراد بالاتر از ۶۵ سال حداقل در اطراف یک دندان دچار تحلیل شده اند.
افرادی که سیگار می‌کشند و از محصولات دخانی استفاده می‌کنند نیز با افزایش خطر ابتلا به تحلیل لثه روبرو هستند.
ژنتیک به عنوان عامل دیگر شناخته می‌شود، زیرا افرادی که لثه‌های نازک یا ضعیفی دارند می‌توانند این خصوصیات را از طریق ژن‌های خود منتقل کنند.
دیابت همچنین می‌تواند خطر ابتلا این بیماری را افزایش دهد.
علائم تحلیل رفتن لثه
بسیاری از افرادی که مبتلا به تحلیل لثه هستند ممکن است در مراحل ابتدایی نگران این مسئله نباشند و حتی ممکن است از تحلیل رفتن لثه خود آگاه نباشند.
با این حال، هنگامی که افراد دچار این بیماری می‌شوند، ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- نگرانی در مورد تغییر ظاهر، زیرا دندان‌ها بلند‌تر به نظر می‌رسند و فضای بین دندان‌ها بیشتر می‌شود
- ترس از دست‌دادن دندان
- حساسیت به سرما و گرما در اثر بیرون آمدن ریشه‌های دندان
از همه مهم‌تر، تحلیل لثه می‌تواند نشانه مشکلات اساسی دندان از جمله بیماری لثه باشند و همچنین می‌تواند خطر پوسیدگی و کندهشدن دندان را افزایش دهد. این مسئله می‌تواند منجر به بوی بد دهان و خونریزی لثه نیز شود.
درمان تحلیل لثه
در اکثر موارد خفیف نیازی به درمان وجود ندارد. ممکن است دندانپزشکان به بیماران پیشگیری و مراقبت از لثه‌ها را به عنوان درمان پیشنهاد بدهند. آموزش مسواک زدن مؤثر اما ملایم هم یک مداخله زودرس مؤثر است.
برای افرادی که به درمان نیاز دارند، گزینه‌های مختلفی وجود دارد از جمله:
مواد ضدحساسیت، لاک ها(وارنیش) و مواد اتصال دهنده عاجی: این محصولات با هدف کاهش حساسیت ریشه دندان بیرون آمده استفاده می‌شوند. مواد ضدحساسیت علائم عصبی را درمان می‌کنند و با آسان کردن مسواک زدن دندان‌های حساس، به حفظ بهداشت دهان و دندان کمک می‌کنند.
ترمیم کامپوزیت: یک دندانپزشک برای پوشاندن سطح ریشه از رزین‌های کامپوزیتی که به رنگ دندان هستند، استفاده می‌کند. آن‌ها همچنین می‌توانند فاصله بین دندان‌ها را نیز پر کنند.
سرامیک یا کامپوزیت صورتی: این ماده به رنگ صورتی لثه‌ها است و می‌تواند برای پر کردن فاصله‌ی بین دندان و لثه که براثر تحلیل و عقب‌نشینی لثه بوجود آمده، استفاده شوند.
لمینت(لامینت) لثه متحرک: این لمینت‌ها معمولاً از جنس آکریلیک یا سیلیکون هستند و به دلیل تحلیل لثه، قسمت بزرگی از بافت لثه از دست رفته را به صورت مصنوعی جایگزین می‌کنند.
ارتودنسی: که شامل معالجاتی است که به تدریج موقعیت دندان‌ها را در طی یک دوره طولانی مرتب می‌کند. این مرتب سازی، تمیز بودن دندان‌ها را آسان‌تر می‌کند.
جراحی: جراح دندانپزشک از محل دیگری در دهان به قسمت های تحلیل رفته پیوند می‌زند. معمولاً فقط برای درمان موارد شدید، به این امر احتیاج است.
پیشگیری از تحلیل لثه
برخی از عوامل تحلیل رفتن لثه قابل پیشگیری است.
واضح ترین علت تحلیل لثه و قابل پیشگیری‌ترین آن‌ها، مسواک زدن دندان‌ها با شدت بالا یا استفاده از مسواک سفت و سخت است.
درعوض، افراد باید از مسواک نرم استفاده کنند و به صورت ملایم مسواک بزنند و از مسواک زدن بیش از اندازه خودداری کنند.
تشکیل پلاک و تارتار نیز می‌تواند منجر به بیماری پریودنتال شود، بنابراین حفظ بهداشت دهان و دندان می‌تواند به جلوگیری از تحلیل لثه کمک کند.
افرادی که در مورد دندان و یا لثه‌های خود احساس نگرانی می‌کنند باید برای اطمینان به دندانپزشک مراجعه کنند.
