آیا نام جراحی ماستوئید را تاکنون شنیده‌اید؟ ماستوئید بخشی از جمجمه است که در ناحیه پشتی گوش قرار دارد. این قسمت از جنس استخوان بوده و مملو از سلول‌های هوایی ساخته شده شبیه کندو عسل است. سلول‌های بیمار و آسیب دیده موجود در این ناحیه اغلب نتیجه عفونت گوش هستند که این عفونت در جمجمه پخش شده است. این سلول‌های عفونی باید برداشته شوند یا عفونت موجود با درمان آنتی بیوتیکی درمان شود. در این مقاله به بررسی بیشتر جراحی ماستوئیدکتومی و عوارض آن خواهیم پرداخت.
تعریف ماستوئیدکتومی
ماستوئیدکتومی عمل جراحی‌ای است که در آن سلول‌های هوایی ماستوئید بیمار برداشته می‌شود. این جراحی همچنین می‌تواند برای از بین بردن رشد غیر طبیعی سلول‌های گوش (اختلال کلستئاتوم) مورد استفاده قرار گیرد.
انواع روش های ماستوئیدکتومی گوش
- ماستوئیدکتومی ساده که در آن جراح استخوان ماستوئید فرد را باز کرده، سلول‌های هوایی آلوده را از بین می‌برد و محتویات گوش میانی فرد را تخلیه می‌کند.
- ماستوئیدکتومی رادیکال که در آن جراح ممکن است علاوه بر سلول‌های هوایی ماستوئید، پرده گوش و بیشتر ساختارهای گوش میانی و کانال گوش را خارج کند. این روش برای بیماران پیچیده اختلال ماستوئیدی استفاده می‌شود.
- ماستوئیدکتومی رادیکال اصلاح شده فرم به نسبت غیر تهاجمی‌تر از عمل ماستوئیدکتومی رادیکال است. در این عمل ماستوئیدکتومی سلول‌های هوایی ماستوئید به همراه برخی از ساختارهای گوش میانی، اما نه همه ساختارها، برداشته می‌شود.
کاهش شنوایی در نوع رادیکال و اصلاح شده محتمل است. جراحی ماستوئیدکتومی دیگر به اندازه گذشته معمول نیست زیرا مصرف آنتی بیوتیک‌ها معمولاً عفونت موجود را درمان می‌کنند، اما در صورت عدم موفقیت درمان آنتی بیوتیکی، گزینه پیش رو جراحی است.
جراحی ماستوئیدکتومی در چه مواردی انجام می‌شود؟
ماستوئیدکتومی می‌تواند عوارض اوتیت داخلی مزمن (COM) را درمان کند. COM نوعی عفونت مداوم در گوش میانی است. کلستئاتوما، که یک نوع کیست پوستی است، می‌تواند یکی از عوارض این گونه عفونت‌های مزمن باشد. کیست به تدریج و با گذشت زمان رشد کرده و ممکن است منجر به عوارض جدی شود مانند:
- آبسه در مغز
- ناشنوایی
- سبکی سر یا سرگیجه
- آسیب به عصب صورت که باعث فلج صورت می‌شود
- مننژیت یا التهاب پرده‌های مغزی
- لابیرنتیت یا التهاب گوش داخلی
- درناژ مداوم گوش
پزشک همچنین ممکن است عمل ماستوئیدکتومی را برای قرار دادن ایمپلنت حلزون انجام دهد. این دستگاه کوچک الکترونیکی پیچیده می‌تواند به افرادی که ناشنوا هستند یا شنوایی ضعیفی دارند، کمک کند. ماستوئیدکتومی گوش همچنین می‌تواند رشد غیر طبیعی در پایه جمجمه را از بین ببرد.
نحوه انجام ماستوئیدکتومی
پزشک معمولاً با استفاده از بیهوشی عمومی عمل ماستوئیدکتومی را انجام می‌دهد که تضمین می‌کند فرد بیهوش بوده و قادر به احساس درد نیست. برای انجام عمل ماستوئیدکتومی ساده، جراح معمولاً:
- از طریق برش ایجاد شده در پشت گوش به استخوان ماستویید دسترسی پیدا می‌کند.
- با استفاده از میکروسکوپ و یک دریل کوچک استخوان ماستوئید را باز می‌کند.
- از ساکشن استفاده می‌کند تا ناحیه جراحی عاری از گرد و غبار استخوان شود.
- سلول‌های هوایی آلوده را خارج می‌کند.
- محل عمل را بخیه می‌زند.
- محل عمل را با گاز می‌پوشاند تا زخم تمیز و خشک بماند.
جراح ممکن است حین عمل مانیتور عصب صورت را نیز انجام دهد تا در حد امکان آسیب دیدگی عصب صورت
محدود باشد.
روند بهبودی بعد از جراحی ماستوئیدکتومی
هنگام بیدار شدن از خواب فرد متوجه بانداژ گوش و همچنین وجود بخیه‌هایی نزدیک گوش خواهد شد. احتمال سردرد، ناراحتی و بی‌حسی بعد از انجام عمل وجود دارد.
بعد از عمل ماستوئیدکتومی
پزشک ممکن است برای کاهش درد، داروهای ضد درد و برای درمان هر گونه عفونت، آنتی بیوتیک تجویز کند. برای بررسی زخم و برداشتن بانداژ و بخیه، برنامه ویزیت‌های بعدی را تعیین کنید.
دستورالعمل های خاص پزشک را در مورد نحوه مراقبت از زخم و همچنین هنگام شنا یا استحمام اجرا کنید. حداقل باید دو تا چهار هفته بعد از عمل، بسته به نوع جراحی، از انجام هر گونه فعالیت شدید و اعمال فشار بر روی گوش خودداری کنید.
عوارض ماستوئیدکتومی
از جمله عوارض ماستوئیدکتومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فلج یا ضعف عصب صورت، عارضه‌ای نادر که در اثر آسیب عصب صورت ایجاد می‌شود.
- کاهش شنوایی حسی، که نوعی کاهش شنوایی گوش داخلی است.
- سرگیجه که ممکن است تا چند روز ادامه داشته باشد.
- تغییر در احساس طعم و مزه که باعث می‌شود غذا طعم فلز و ترش مانند داشته باشد و اغلب بعد از چند ماه برطرف می‌شود.
- وزوز گوش، که باعث می‌شود فرد احساس کند صداهای غیر طبیعی مانند زنگ زدن و صدا زدن گوش را می‌شنود.
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید با پزشک خود تماس بگیرید. در صورت خونریزی شدید گوش یا وجود ترشحات، تب بیش از ۱۰۰.۵ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتیگراد) یا عدم بهبود مناسب زخم، باید با پزشک خود تماس بگیرید.
چشم انداز ماستوئیدکتومی گوش
چشم انداز بسته به علت و نوع عمل ماستوئیدکتومی متفاوت است. درجاتی از افت شنوایی در هر دو نوع ماستوئیدکتومی رادیکال اصلاح شده و رادیکال، رایج است.
در صورت داشتن کلستئاتوما باید به طور مرتب ویزیت‌های پیگیری با پزشک خود داشته باشید. در پیگیری‌های بعد از عمل، پزشک از بهبودی مناسب گوش و برطرف شدن عارضه‌های پیش آمده مطمئن خواهد شد.
بسیار مفید بود
ممنون از توجه شما