جراحی کاهش حجم ریه (LVRS) یک پروسیجر جراحی است که جهت برداشتن ریه‌ی آمفیزماتو و درگیر بیماری به کار گرفته می‌شود. این پروسیجر اندازه ریه متورم را کاهش میدهد و اجازه‌ی گسترش (رشد) بافت باقیمانده را میدهد، که غالباً موجب کارکرد بهتر ریه می‌شود.
جراحی کاهش حجم ریه برای بیماران با آمفیزم شدید، که یک فرم شایع از بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) می‌باشد، دیس پنه ناتوان کننده (تنگی نفس، سختی در نفس کشیدن)، و شواهد حاکی از انسداد هوایی شدید(که در این موارد هوا در داخل ریه “به دام می‌افتد” و به دلیل آمفیزم یا سایر بیماری‌ها نمی‌تواند خارج شود)، استفاده می‌شود.
آمفیزم یک بیماری پیش‌رونده و تدریجی است که عمدتاً توسط سیگار کشیدن ایجاد می‌شود. این بیماری به ریه‌ها آسیب می‌رساند و موجب سختی تنفس می‌شود.
چه کسانی کاندیدای جراحی کاهش حجم ریه میباشند؟
جراحی کاهش حجم ریه نشان داده شده که به بهبود توانایی تنفس بیماران، ظرفیت ریوی، و کیفیت زندگی بیماران مطالعه شده کمک کرده اس ت. تاثیر این جراحی به محل گسترش و درگیری بافت بیمار، همچنین به میزان تلرانس بیمار به ورزش کردن و توانایی بیمار در تحمل عمل جراحی بستگی دارد.
جراحی کاهش حجم ریه می تواند برای بیمارانی که کریتریاهای ایجاد شده را دارند، یک درمان مناسب باشد. نتایج مطالعه آزمایش ملی درمان آمفیزم (NETT)، که در سال ۲۰۰۳ منتشر شد، ۴ زیرگروه از بیمارانی که ریسک و سود متفاوتی از LVRS داشته را شناسایی کرد:
- گروه ۱- آمفیزم غالباً در لوب فوقانی همراه با ظرفیت ورزش کم: این بیماران بعد از LVRS اغلب عمر بیشتر و عملکرد بهتری نسبت به بعد از دریافت درمان دارویی دارند. این گروه بیماران در مقایسه با سایر گروه بیماران ممکن است بیشترین سود را از LVRS ببرند.
- گروه ۲- آمفیزم غالباً در لوب فوق فوقانی و ظرفیت ورزش زیاد: این بیماران نیز بعد از LVRS عملکرد بهتری نسبت به بعد از درمان دارویی دارند.
- گروه ۳- آمفیزم منتشر همراه با ظرفیت ورزش کم: این بیماران بعد از LVRS نرخ survival و عملکرد یکسانی با درمان دارویی دارند.
- گروه۴- مفیزم منتشر همراه با ظرفیت ورزش زیاد: این بیماران نرخ survival کمتر و بدتری نسبت به حالت بعد از درمان دارویی دارند و از عمل جراحی سود نمی‌برند.
بیماران گروه ۱ بعنوان بهترین گروه برای انجام عمل جراحی LVRS میباشند. جراح توراکس یا متخصص ریه شما (پزشکی که در درمان ریه و مسیر تنفسی تخصص دارد) در مورد گزینه های درمان با شما گفتگو می‌کند تا بهترین درمان را برای شما تعیین کند.
چه تست هایی برای تعیین اینکه عمل جراحی کاهش حجم ریه برای بیمار نیاز می‌باشد یا خیر لازم است؟
پزشک شما میتواند با استفاده از تست‌های زیر تعیین کند که جراحی کاهش حجم ریه برای شما مناسب است یا خیر:
- عکس قفسه سینه (chest x-ray)
- تست عملکرد ریوی
- میزان گاز شریانی ABG (برای اندازه‌گیری سطح کربن دی اکسید و اکسیژن خون)
- سی تی اسکن با رزولوشن بالا (HRCT)
- الکتروکاردیوگرام (EKG)
- تیتر اکسیژن
- پیاده روی ۶ دقیقه
- تست ورزش قلبی ریوی
- کاتتریزاسیون قلب راست (در صورت نیاز به انجام تست اضافی)
- تست استرس قلبی
- مشاوره ی متخصص ریه
عمل جراحی کاهش حجم ریه چگونه انجام می‌شود؟
هدف LVRS، برداشتن بافت از هر ریه (تا ۳۰ درصد) برای کوچک کردن اندازه ریه و بهبود عملکرد آن‌ها می‌باشد. جراحی کاهش حجم ریه میتواند از طریق استرنوتومی یا با یک روش نسبتاً تهاجمی به نام توراکوسکوپی انجام شود. جراح شما با دقت شما را مورد ارزیابی قرار میدهد تا ایمن ترین اپروچ درمانی وضعیت شما را تعیین کند.
- استرنوتومی: استرنوتومی مدین شامل برش از محل جناغ سینه برای باز کردن قفسه سینه می‌باشد. اندازه هر دو ریه (با اپروچ دو طرفه) به صورت همزمان کاهش اندازه می‌یابند.
- توراکوسکوپی: بعنوان یک روش نسبتاً تهاجمی، توراکوسکوپی نیازمند برش های ۳ تا ۵ سانتی متری در هردو طرف قفسه‌سینه مابین دنده ها می باشد. یک ویدیوسکوپ از داخل یکی از برش ها به قفسه سینه وارد می‌شود تا جراح بتواند ریه‌ها را مشاهده کند. Stapler و grasper (لوازم جراحی) از طریق سایر برش ها وارد می‌شود و برای برداشتن بافت‌های بیشتر آسیب‌دیده استفاده می‌شود. Stapler همچنین برای بستن زخم ها در ریه باقیمانده استفاده می‌شود.
توراکوسکوپی میتواند بر روی یک یا هر دوریه انجام شود و به جراح اجازه میدهد که هر قسمت از ریه را که لازم باشد بردارد.
آیا گزینه درمانی دیگری به جای عمل جراحی کاهش حجم ریه وجود دارد؟
اپروچ‌هایی هم اکنون مورد بررسی قرار گرفته‌اند که از دریچه های داخل برونشی برای کاهش حجم ریه استفاده می‌کنند بدون این که از برش زدن استفاده کنند. این دریچه ها در داخل ریه از طریق برونکوسکوپی قرار می‌گیرند. حین برونکوسکوپی یک لوله ی نازک بلند بنام برونکوسکوپ از داخل بینی یا دهان عبور کرده و تا دورترین جایی از ریه که لازم باشد پایین می‌آید. یک دوربین کوچک تصاویر را به مانیتور تلویزیون ارسال می‌کند.
چه مدتی نیاز است تا من بعد از عمل جراحی کاهش حجم ریه در بیمارستان بمانم؟
شما باید انتظار ۵ تا ۱۰ روز ماندن در بیمارستان بعد از عمل کاهش حجم ریه داشته باشید. توانبخشی ریوی تقریبا در ۴ تا ۶ هفته اول بعد از عمل شروع می‌شود، و بعنوان یک بخش مهم بازیابی تان می‌باشد.
