نگرش‌های ما چه شکلی هستند؟ چرا برخی افراد چنین رهبران بزرگی هستند؟ چگونه تعصبات رشد می‌کنند، و چگونه می‌توانیم بر آنها غلبه کنیم؟ این سوالات تنها برخی از سوالات بزرگ حوزه روان شناسی اجتماعی هستند. روان‌شناسان اجتماعی با مسائلی رو به رو هستند که میتوانند تاثیر مهمی بر سلامت و بهزیستی فردی داشته باشند، از فهمیدن رفتارهای قلدرمابانه تا تحلیل اینکه چرا گاهی اوقات افراد نمیتوانند به افراد نیازمند کمک کنند.
روان‌شناسي اجتماعي چيست؟
مطابق با روان‌شناس گوردون آلپورت، روان شناسي اجتماعي از روش‌هاي علمي براي ” فهم و توضيح نحوه تاثیر افكار، احساسات، و رفتارهاي افراد توسط وجود حقيقي، خيالي يا ضمني ديگر افراد ” استفاده مي‌كند. اساسا، روان شناسی اجتماعی درباره فهمیدن نحوه تحت تاثیر قرار گرفتن رفتار فرد توسط محیط اجتماعی که رفتار در آن صورت می‌گیرد بحث می‌کند.
شما از قبل متوجه شده‌اید كه ديگر افراد ميتوانند داراي تاثير چشمگيري بر طريقي كه عمل مي‌کنید و انتخاب‌هایی که می‌کنید باشند. در نظر داشته باشید که چگونه رفتار خواهید کرد زمانی که تنها باشید درمقابل زمانی که در کنار دیگر افراد باشید.
ممکن است تصمیماتی که اتخاذ می‌کنید و رفتارهایی که نشان می‌دهید تنها بر اینکه چه تعداد شخص در محل حضور دارند وابسته نباشد اما دقیقا به به اینکه در کنار چه کسانی هستید وابسته است. برای مثال، احتمال دارد زمانی که کنار گروهی از دوستان نزدیک هستید نسبت به اینکه کنار گروهی از همکاران یا سرپرستان کارتان هستید متفاوت رفتار کنید.
روان‌شناسی اجتماعی طیف گسترده‌ای از موضوعات اجتماعی را دربرمی‌گیرد که عبارتند از:
- رفتار گروه
- ادراک اجتماعی
- رهبری
- رفتار
- انطباق
- پرخاشگری
- تعصبات
یادآوری این نکته نیز مهم است که روان شناسی اجتماعی تنها درباره نظاره تاثیرات اجتماعی نیست. ادراک اجتماعی و فعل و انفعالات اجتماعی نیز برای فهم رفتار اجتماعی حیاتی هستند.
طریقی که ما دیگر افراد را می‌بینیم ( و طریقی که فکر می‌کنیم ما را می‌بینند ) میتواند نقش قدرتمندی در تنوع وسیعی از اعمال و تصمیمات ایفا کند. فقط برای یک لحظه درباره اینکه گاهی اوقات در انظار عمومی نسبت به اینکه در خانه تنها هستید عمل می‌کنید فکر کنید. در خانه، ممکن است پر سر و صدا و غیر قابل کنترل باشید، درحالیکه در انظار عمومی ممکن است آرام‌تر و قابل کنترل‌تر باشید.
چرا این چنین است؟ زیرا افراد اطراف ما افکار، احساسات، خلق، نگرش‌ها، و ادراکات ما را شکل می‌دهند. حضور دیگر افراد میتواند تفاوتی در انتخاب‌هایی که می‌کنیم و اعمالی که انجام می‌دهیم ایجاد کنند.
درحالیکه روان شناسی اجتماعی تمایل به یک رشته دانشگاهی بودن دارد، پژوهشی نشان می‌دهد که عملکرد روان‌شناسان اجتماعی دارای تاثیر قدرتمندی بر فهمیدن سلامت روانی و بهزیستی دارد. برای مثال، پژوهش درمورد انطباق به توضیح علت این مورد که چرا گاهی اوقات جوانان اینقدر تقلا می‌کنند تا در گروه اجتماعی قرار گیرند-در حالیکه بعضا به ضرر سلامتی‌شان است مي پردازد.
فهمیدن این مورد به روان‌شناسان در توسعه برنامه‌های بهداشتی و رویکردهای درمانی برای نوجوانان کمک می‌کند. این موارد میتوانند به نوجوانان در مقابله با رفتارهای بالقوه مضر مثل مصرف دخانیات، مصرف مشروبات، و مصرف مواد کمک کند.
تاریخچه روان‌شناسی اجتماعی
افلاطون به ایده ” ذهن جمعي”، و مفاهیمی چون اهمال كاري اجتماعی و تسهیل سازی اجتماعی که در دهه ۱۸۰۰ معرفی شده بود اشاره کرد. اما پس از جنگ جهانی دوم بود که پژوهش بر روان‌شناسی اجتماعی شروع به جدی شدن کرد.
جنايات هولوکاست محققان را به مطالعه تاثیر اجتماعی، انطباق، و اطاعت سوق داد. چه چیزی میتواند توضیح دهد که چرا افراد در این چنین اعمال شیطانی شرکت کردند؟ آیا افراد دستورات را دنبال می‌کردند و فشارئ اجتماعی را به کار می‌بردند، یا فشار يا اجبارهاي ديگري در كار بودند؟ با بررسی این سوالات، روان‌شناسان اجتماعی قادر به دستیابی به فهم بیشتری از قدرت نیروهای اجتماعی همانند اقتدار، انطباق، و فرمان برداری شدند.
برای مثال، روان‌شناس اجتماعی استنلی میلگرام، قادر به اثبات این مورد بود که افراد به چه مقدار مشتاق به اطاعت کردن از اشخاص مقتدر هستند. در سری آزمایش‌های ننگين و بدنام، میلگرام و همکارانش به شرکت کنندگان مطالعه خود دستور دادند تا آنچه را که باور دارند شوک خطرناکی برای دیگر افراد است را وارد کنند.
در واقعیت، شوک‌ها واقعی نبودند و دیگر افراد تنها وانمود می‌کردند که توسط پالس الکتریکی آسیب دیده‌اند. اما ۶۵% آنهایی که در مطالعه شرکت داشتند سطح بیشینه شوک را به سادگی اعمال کردند زیرا چهره‌ای مقتدر به آنها گفته بود این کار را انجام دهند.
روان شناسی اجتماعی به رشد خود درطول قرن بیستم ادامه داد، پژوهش الهام بخشی بوده است که در فهم ما از تجربیات و رفتار اجتماعی سهم داشته است. جهان اجتماعی ما چنین بخش مهمی را در زندگی‌مان تشکیل می‌دهد، پس جای شگفتی نیست که این موضوع برای بسیاری از افراد شگفت انگیز باشد.
چگونه روان شناسی اجتماعی از سایر رشته‌ها متفاوت اس
روان شناسی شخصیت بر صفات قردی، ویژگی‌ها، و افکار تمرکز می‌کند. اما روان شاسی اجتماعی بر موقعیت‌ها و شرایط تمرکز می‌کند. روان شناسان اجتماعی به تاثیر محیط اجتماعی و فعل و انفعالات گروهی بر رفتارها و نگرش‌ها علاقه مند هستند.
نهایتا، تمییز میان روان شناسی اجتماعی و جامعه شناسی دارای اهمیت بسیار است. درحالیکه شباهتهای زیادی میان این دو وجود دارد، جامعه شناسی به مشاهده رفتار اجتماعی و تاثیرات آن بر سطح گسترده‌ای تمایل دارد. روان شناسان به نهادها و فرهنگ‌‍‌هایی علاقه مند هستند که بر نحوه رفتار و عمل رفتار تاثیر می‌گذارند.
در عوض روان شناسان بر متغیرهای موقعیتی که رفتار اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهند تمرکز می‌کنند. درحالیکه روان شناسی و جامعه شناسی هردو موضوعات مشابهی را مطالعه می‌کنند، آنها به دنبال این سوالات از چشم اندازهای متفاوتی هستند.
