بیشتر افراد به راحتی می‌توانند در اتاق بایستند و راه بروند بدون این که به آن فکر کنند؛ اما مغز شما چنین نیست. مغز برای این که تعادل شما را حفظ کند اطلاعات زیادی را از محیط جمع می‌کند و بخش‌های مختلف آن با هم همکاری زیادی انجام می‌دهند. دقیقاً چگونه تعادل ما حفظ می‌شود؟ در این جا به برخی واقعیت‌های جالب در این باره اشاره می‌کنیم.
نقش گوش داخلی
گوش ما فقط برای شنیدن اختصاص نیافته بلکه نقش ویژه‌ای در تعادل ایفا می‌کند. ساختار‌هایی در گوش داخلی که در مجموع سیستم دهلیزی نامیده می‌شوند با فرستادن سیگنال‌هایی به مغز در حفظ تعادل مهم هستند. دو ساختار دیگر به نام‌های یوتریکول و ساکول حرکات سر را به مغز انتقال می‌دهند و همچنین گرانش را نشان می‌دهند. ساختار‌های دیگری هم که حاوی مایعات اند حرکات چرخشی سر را تحت نظر دارند. بسیاری از مشکلات تعادلی از آسیب به گوش داخلی به وجود می‌آیند؛ مثلاً اگر مقدار کلسیم در گوش داخلی از حدی بیشتر کاهش یابد موجب می‌شود که سیستم دهلیزی پیام حرکت سر را به مغز بفرستد در حالی که سر ثابت است! این حالت باعث ایجاد سرگیجه در افراد می‌شود.
عضلات، مفاصل و حتی پوست به تعادل کمک می‌کنند.
گیرنده‌‌هایی در این اندام‌ها وجود دارند که جایگاه بدن را در فضا به مغز انتقال می‌دهند. مثلاً در نوک انگشتان و دور گردن وجود دارند که به فشار و کشش حساس‌اند. گیرنده‌های گردن به مغز می‌گویند که سر در کدام جهت است و گیرنده‌های مچ پا چگونگی حرکت بدن را در ارتباط با زمین به مغز انتقال می‌دهند.
قدرت تعادل با افزایش سن کاهش می‌یابد.
با افزایش سن سیستم‌های نامبرده شده نیز ضعیف می‌شوند. علاوه بر آن قدرت بینایی و عضلانی نیز کاهش می‌یابد. ۱/۳ آمریکایی‌های بالای ۶۵ سال در هر سال حداقل یک بار با مشکل تعادلیِ کاملاً ناگهانی روبه‌رو می‌شوند.
انگشت شست پا در تعادل نقش تعیین‌کننده‌ای ندارد!
برخی از سربازان آمریکا در جنگ ویتنام برای فرار از جنگ انگشت شست پایشان را عمدا قطع میکردند تا از خدمت به دولت معاف شوند! ولی براساس تحقیقی که در ۱۹۸۸، Scientific American آن را منتشر کرد این کار صدمه جدی به حفظ تعادل نمی‌رساند. گرچه چنین افرادی شاید به راحتیِ دیگران نتوانند راه بروند ولی معلولیت خاصی هم ندارند!
می‌توان بدون راه رفتن احساس آن را درک کرد!
اگر تابحال سوار قطار شده و از شیشه بیرون را نگاه کرده‌اید و ناگهان احساس کرده‌اید که قطار در حال حرکت است در حالی که واقعاً چنین نبوده؟! شما دچار پدیده‌ای به نام “vection” شده‌اید! این پدیده زمانی اتفاق می‌افتد که جسمی که بخش عمده‌ای از میدان دید شما را تشکیل داده شروع به حرکت کند؛ در مثال قطار چیزی که واقعاً حرکت می‌کند قطار مقابل می‌باشد که شما احساس می‌کنید قطار خودتان در حال حرکت است. این پدیده موجب می‌شود مغز شما در جهت‌یابی دچار اشتباه شود؛ چون در دریافت اطلاعات مختلف از منابع گوناگون با مشکل مواجه می‌شود؛ گیرنده‌های حسی بدن به شما می‌گویند که ساکنید (هیج لرزشی را در قطار حس نمی‌کنید) و گیرنده بینایی حرکت را القاء می‌کند. در این حالت شاید شما سعی کنید به شیشه پنجره مقابل نگاه کنید تا مطمئن شوید که حرکت نمی‌کنید!
مشکلات تعادلی در ارتباط با میگرن
۴۰% افرادی که میگرن دارند از سرگیجه و… هم رنج می‌برند. علت این امر می‌تواند اثرگذاری این بیماری روی سرعت تفسیر اطلاعات بینایی و شنوایی و سایر گیرنده‌ها باشد. نظریه‌ی دیگری که در این باره وجود دارد از اثر مواد شیمیایی آزاد شده در این بیماری بر روی سیستم دهلیزی گوش سخن به میان آورده است.
برخی افراد پس از یکبار مسافرت آبی ماه‌ها احساس لرزش می‌کنند!
حدس زده می‌شود علت این مسئله تطابق مغز با افت و خیز‌های سفر در آب باشد که پس از اتمام سفر تطابق دوباره مغز با شرایط عادی را مشکل می‌کند.
منبع: LiveScience
