اهدای خون، روشی داوطلبانه برای تهیۀ خون مورد نیاز، از طریق مکش خون از شخصی دیگر است. هر ساله میلیون‌ها نفر به انتقال خون نیاز پیدا می‌کنند. این نیاز می‌تواند ناشی از جراحی و تصادف یا ناشی انواع بیماری‌هایی باشد که به ترکیبات خونی نیازمندند.
اهدای خون انواع مختلفی دارد:
- اهدای خون کامل: متداول‌ترین روش است که طی آن حدوداً ۲۵۰سی‌سی خون کامل اهدا می‌شود. سپس، خون دریافت‌شده به ب اساس ترکیبات تشکیل‌دهنده به گلبول‌های قرمز، پلاسما و پلاکت‌ها تفکیک می‌شود.
- پلاکت: در این نوع اهدا از روشی موسوم به آفرزیس (apheresis) بهره گرفته می‌شود که در آن ابتدا پلاسما و پلاکت‌ها توسط دستگاهی دریافت می‌شوند، سپس پلاسما به بدن اهداکننده بازگردانده شده و پلاکت‌ها جدا می‌شوند.
- پلاسما: می‌تواند همراه [و حاوی] پلاسما یا فاقد آن باشد (مانند آن‌چه در روش آفرزیس مشاهده کردیم که پلاسما و پلاکت از هم جدا می‌شدند).
- جفت گلبول قرمز: در این روش نیز با استفاده از آفرزیس، صرفاً گلبول‌های قرمز جمع‌آوری می‌شوند
خطرات
اهدای خون بی‌خطر است. با توجه به استفاده از تجهیزات استریل یک‌بار مصرف، عملاً هیچ احتمالی برای ابتلا به عفونت خونی از طریق انتقال خون وجود ندارد.
یک بزرگسال سالم در شرایط عادی می‌تواند حدود ۲۵۰سی‌سی خون را بدون هیچ مشکل و پیامدی اهدا کند. در این حالت، جبران مایعاتِ از دست رفتۀ فرد در ۲۴ ساعت و گلبول‌های قرمز در عرض چند هفته صورت می‌گیرد.
اقدامات اولیه
برای اهدای خون لازم شرایط زیر را داشته باشید:
- وضع مناسب و خوب سلامتی
- حداقل سنِ ۱۷ سال – این فاکتور می‌تواند در مناطق مختلف متفاوت باشد.
- حداقل ۵۰کیلوگرم وزن
- گذراندن ارزیابی فیزیکی و سابقۀ سلامتی
نتایج
خون اهداشده از نظر گروه خونی بررسی خواهد شد. هم‌چنین، خون فرد را از نظر بیماری‌های قابل انتقال از طریق خون – مانند هپاتیت، HIV و سفلیس – کنترل می‌شود. در صورت منفی بودن جواب آزمایش‌ها، خون اهداشده برای استفاده در بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها توزیع می‌شود، اما در صورت مثبت بودن جواب آزمایشات، از خون شخص هیچ استفاده‌ای نخواهد شد.
