سیدنی آلتمن
تولد: ۷ می ۱۹۳۹
وفات: در قید حیات
ملیت: کانادایی-آمریکایی
هفتم می سالروز ولادت سیدنی آلتمن می‌باشد.
سیدنی آلتمن زیست‌شناس مولکولی کانادایی- آمریکایی است که همراه با توماس چک جایزه‌ی نوبل شیمی سال ۱۹۸۹ را به خاطر کشف خواص کاتالیزوری RNA یا ریبونوکلئیک اسید دریافت کرد.
آلتمن در سال ۱۹۶۰ از موسسه فناوری ماساچوست (معروف به MIT) لیسانس فیزیک دریافت کرد؛ و سپس، بعد ازگذراندن دوره‌ی کوتاهی به عنوان دانشجوی فوق‌لیسانس در دپارتمان فیزیک دانشگاه کلمبیا، دوره‌ی مطالعاتی خود را تغییر داده و در برنامه‌ی تحصیلات تکمیلی در رشته‌ی بیوفیزیک دانشگاه کلرادو ثبت‌نام نمود.
در این حین، وی بر روی ترکیبات شیمیایی که آکریدین نامیده می‌شود مطالعه داشته و ابتدا بر چگونگی تاثیر آکریدین‌ها بر رونویسی باکتریوفاژها (ویروس‌هایی که باکتری‌ها را آلوده می سازند) تمرکز کرد. آلتمن Ph.D بیوفیزیک خود را در سال ۱۹۶۹ دریافت کرده و در دانشگاه هاروارد مشغول به کار شد و تحقیق خود در موضوع باکتریوفاژها را تحت هدایت و راهنمایی زیست‌شناس مولکولی متیو استنلی مسلسون ادامه داد. در سال ۱۹۶۹ آلتمن محقق آزمایشگاه شورای تحقیقات پزشکی زیست شناسی مولکولی در کمبریج انگلستان شد.
در این آزمایشگاه، او با بیوفیزیکدان بریتانیایی، فرانسیس کریک و زیست‌شناس اهل آفریقای جنوبی، سیدنی برنر همکاری کرده و تحقیقاتی را آغاز نمود که بعدا به کشفهای دربردارنده‌ی جایزه‌ی نوبل منجر شد. آلتمن در سال ۱۹۷۱ به دانشکده‌ی زیست‌شناسی دانشگاه ییل پیوست و در سال ۱۹۸۰ استاد تمام گشت و نیز در طی سال‌های ۱۹۸۳ – ۱۹۸۵ به عنوان رئیس بخش و همچنین از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۸۹ به عنوان رئیس کالج ییل در مقطع لیسانس منصوب شد. آلتمن در سال ۱۹۸۴ تبعیت آمریکایی دریافت کرد اما به طور همزمان تبعیت کانادایی خود را نیز حفظ نمود.
تحقیقات آلتمن دربارهی RNA با تحقیق روی مولکول کوچکی که RNAی حامل – transfer RNA – tRNA نامیده می‌شود شروع شد؛ RNAی حامل آمینواسیدها را به ارگانل‌هایی که ریبوزوم نام دارد (و محل اتصال آمینواسید به پروتئین است) حمل می‌کند. او یک مولکول پیش‌سازی را که در مسیر بیوشیمیایی به سنتز tRNA منجر میشد، جدا و نشان‌گذاری کرد و در نتیجه‌ی این کار، آنزیمی را شناسایی کرد که ریبونوکلئاز RNase P- P – نامید. این آنزیم، یک پیوند شیمایی ویژه با مولکول پیش ساز ایجاد می‌کند که این اتصال آنزیمی، مسیر سنتز tRNA را قادر میسازد به مرحله‌ی بعد پیشروی کند.
در طول خالص‌سازی RNase P ، آلتمن متوجه شد قطعه‌ای از RNA همراه آنزیم وجود دارد که این قطعه، به عنوان ناحیه‌ی فعال یا کاتالیزوری عمل می‌کند.
چک و آلتمن هنگام کشف این خواص کاتالیزوری RNA به طور مستقل کار می‌کردند. باور قبلی بر این بود که فعالیت آنزیمی (شروع کردن و سرعت بخشیدن به واکنش‌های شیمیایی حیاتی سلول‌های زنده) منحصرا در حیطه‌ی مولکول‌های پروتئینی است. کشف متحول کننده‌ی آلتمن و چک این بود که RNA که قبلا تصور میشد یک حامل ساده‌ی غیرفعال کدهای ژنتیکی میان بخش‌های مختلف سلول زنده است، می‌تواند عملکرد فعال آنزیمی نیز داشته باشد. این دانش زمینه‌ی تازه را برای تحقیقات علمی و بیوتکنولوژی باز کرد و باعث شد دانشمندان دربارهی نظریات قدیمی شیوه‌ی عملکرد سلول تجدید نظر کنند. این کشف همچنین به فرضیه‌ای جدید دربارهی تاریخ تقدم RNA بر روی زمین انجامید، یعنی احتمالا RNA مولکولی بود که اولین فرم‌های حیات زمینی را ایجاد کرده است.
مقالات مرتبط با بیوشیمی و بیوتکنولوژی را در دکتر مجازی بخوانید:
