انتشار این مقاله


چرا کشورهای فقیر اغلب فقیر می‌مانند؟ راه نجات چیست؟

کشور ثروتمند در کشور فقیر نمایندگی زده، سرمایه‌گذاری میلیونی می‌کند ولی این روش هیچوقت موفق نمی‌شود. چرا؟

داستانی قدیمی: کشوری ثروتمند در کشوری فقیر نمایندگی زده و به امید بهبود اقتصاد آن میلیون‌ها دلار روی صنعتی جدید سرمایه‌گذاری می‌کند ولی این روش هیچوقت موفق نمی‌شود. در نهایت هم به سبب کمبود انرژی یا صنایع همراه چاره‌ای جز تعطیل کردن نمی‌ماند. مواد خام نمی‌رسد، کارگران بیمار می‌شوند و مهندسان مهاجرت می‌کنند.

اکنون نوع جدیدی از یک مدل ریاضی سعی دارد رفتار این سیستم‌ها را توصیف نماید که شاید به برکندن “دام فقر” کمک کند.

نشان داده شده است که انطباق فیزیک شبکه‌ها و پیچیدگی به سیستم‌های اقتصادی، فرآیند کلیدی در توسعه یافتن از فقر به سمت صنعتی شدن، منطبق شدن با تولیدی پیچیده‌تر است؛ برای مثال تبدیل کشاوری برای امرار معاش به نساجی و به الکترونیک. با این حال پیچیدگی بیشتر به معنای مدیریت ورودی‌های بیشتر از مواد خام گرفته تا نیروی کار است. مشکل این است که در کشورهای فقیر زنجیره‌ی توزیع قابل‌اتکا نیست.


مقاله‌ی مرتبط: ۱۱ مهارت دستیابی به ابرموفقیت


کمبود انرژی و نیروی انسانی، بلای جان اقتصادهای نوپا

برای تحقیق روی این که چگونه چنین وضعیتی روی اقتصاد یک کشور تأثیر می‌گذارد، چارلی برومیت از دانشگاه کلمبیا در نیویورک و همکارانش مدلی عامل محور (ABM) درست کرده‌اند؛ دسته‌ای از معادلات ریاضی که رفتارها و برهمکنش‌های هر جزء تشکیل‌دهنده‌ی اقتصادی را توصیف می‌کند. این مدل راه‌انداخته شد تا مشاهده شود که چه اتفاقی می‌افتد.

یک کشور در یک کامپیوتر

برومیت:

مدل عامل محور ما تلاش می‌کند راه پرفراز و نشیبی را که یک اقتصاد، علیرغم گرایش آن به پیچیدگی برای پیچیده شدن مدیریت می‌کند، بدست آورده و فرصتی برای حل مشکلات بیافریند. این مدل به ما کمک می‌کند تا بفهمیم چگونه وقایع کوتاه‌مدتی مثل کمبود انرژی یا تغییر توزیع‌کننده‌ها با اتفاقات آهسته‌ای مثل تغییر پیچیدگی یک اقتصاد در ارتباط اند.

تلاش‌های قبلی برای چنین هدفی شکست خورده‌اند.

در مدل برومیت، شرکت‌ها و تولیدکننده‌ها با کم کردن از پیچیدگی خود با مشکلات توزیع هماهنگ می‌شوند. این اتفاق باعث می‌شود اقتصاد در تولید کم‌ارزش و فقر گیر بکند ولی مقاومت و بافر بودن نسبت به چنین مشکلاتی، مثلاً داشتن فهرست بلندبالایی از مواد خام می‌تواند اجازه دهد تا اقتصاد از چنین شرایطی عبور کرده و تکامل یابد.


مقاله‌ی مرتبط: خشونت و درگیری در خاورمیانه بیماری‌های مزمن را به اوج خود رسانده است


در چنین شرایطی است که مشکلات کم‌کم با رشد پیچیدگی برطرف می‌شوند. مدیرانی که نگران زنجیره‌ی توزیع محصولشان نباشند، پهنای فکر وسیع‌تری خواهند داشت تا وقف صنعت خود نمایند. دیدگاه این تحقیق اینگونه است که در گام‌های میانی برای تولید محصولات پیچیده‌تر، می‌توان حتی از سود زد و به تخفیف روی آورد.

بیشتر تولید کن، ارزان‌تر بفروش

با این گفته‌ها، حیاتی‌ترین واردات، واردات دانش است. آیا اقتصادها گسترش می‌یابند، چون مدیریت آن‌ها برای قابل‌اتکا شدن است یا چون مدیریت آن‌ها برای گسترش بوده است، قابل‌اتکا می‌شوند؟ مدل ما قصد ندارد به این سؤال جواب دهد ولی به جای آن کمک می‌کند افکار ما درباره‌ی این فرآیندها شکل بگیرد.

این مطالعه پیشنهاد می‌کند که افزایش سریع در پیچیدگی اقتصاد با این که دشوار است، ولی نشدنی هم نیست؛ چون چین نمونه‌ی موفقی از آن را اجرا کرده است.

این مدل در ژورنال Nature Human Behaviour معرفی شده است.

علی تقی‌زاده


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید