مطالعه‌ی جدید مرکز خدمات پزشکی کودکان CINCINNATI، که در ژورنال Experimental Medicine منتشر شده اثرات مضر چاقی را بر سلامت دراز مدت سلول‌های بنیادی خون‌ساز (سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک) نشان می‌دهد.
این مطالعه که در ۲۷ دسامبر انتشار یافت، توسط محققان موسسه‌ی سرطان و بیماری‌های خونی کودکان Cincinnati رهبری شده است.
مطالعه‌ی گسترده‌ی مدل‌های ژنتیکی موش‌های چاق نشان می‌دهد چاقی باعث تغییرات پایا و مضر در ترکیبات سازنده‌ی سلول‌های بنیادی خون‌ساز (کارخانه‌ی تولید خون در بدن ما) می‌شود.
دکتر Damien Reynaud، پژوهشگر اصلی این تحقیق، گفت:
در حال حاضر می‌دانیم که ترکیبات سازنده‌ی سلول‌های بنیادی خون‌ساز از زیرمجموعه‌های سلولی متعددی تشکیل شده است. سالم نگه داشتن این ترکیبات برای سلامت انسان ضروری است. این کار شامل حفظ مجموعه‌ای متنوع از سلول‌های بنیادی خون‌ساز (سلول‌های بنیادی هماتوپویتیک) می‌شود که برای تولید سلول‌های خونی مورد نیاز برای عملکرد طبیعی بدن ضروری اند.
مقاله مرتبط: تولید منابع نا‌محدود خون از سلول های بنیادی
هر چند هنوز کاملا مشخص نیست، اما تحقیقات نشان می‌دهند که افزایش سن و تنش‌های محیطی می‌تواند تنوع سالم سلول‌ها را در دستگاه خون‌سازی ما کاهش دهد. بر اساس گزارش Reynaud و همکارانش، این می‌تواند شامل انحراف فرایند تشکیل سلول‌های خونی به سمت تشکیل سلول‌های میلوئیدی و احتمالا سلول‌های پیش لوکوسیتی باشد.
Reynaud و همکاران او، شامل نویسنده‌ی اول مقاله و همکار پژوهشی آن‌ها، Jung-Mi Lee، نشان می‌دهند که تنش‌های مرتبط با چاقی، ساختار سلولی سلول‌های بنيادی خون را تغییر می‌دهند و تناسب عملکرد بلند مدت آن‌ها را کاهش می‌دهند. آزمایش‌های انجام شده روی موش‌های چاق نشان می‌دهند که این اثرات تصاعدی هستند و برخی از این اثرات مضر حتی بعد از این که محققان وزن موش‌ها را با کنترل‌های غذایی تا حد طبیعی کاهش دادند نیز همچنان مشهود بودند.
Reynaud و همکارانش در مورد مکانیسم این اتفاق گزارش می‌دهند که به نظر می‌رسد این تغییرات در سیستم خون‌سازی بدن با بیان بیش از حد معمول یک عامل رونویسی به نام Gfi1 در ارتباط باشد؛ یک ژن تنظیم کننده که به ژن‌های دیگر می‌گوید چه کاری باید انجام شود. محققان نشان می‌دهند که استرس‌های اکسیداتیو ناشی از چاقی در بدن باعث افزایش بیان Gfi1 می‌شوند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، یک تغییر پایدار در ترکیبات سازنده‌ی سلول‌های بنيادی خون ایجاد می‌شود و ممکن است صدمات مولکولی ایجاد شود.
مقاله مرتبط: آيا درمان پیوند سلول بنیادی بهبود یافته است؟
نگاهی به شیوه‌ی زندگی
محققان می‌گویند که مطالعه‌ی آن‌ها همچنین زمینه را فراهم می‌کند تا بررسی کنند که چگونه انتخاب شیوه‌ی زندگی، مانند رژیم غذایی، می‌تواند به طور موثر بر تشکیل خون تاثیر بگذارد و چگونه ممکن است در توسعه سرطان خون نقش داشته باشد.
سلول‌های بنیادی هماتوپوئتیک یک ابزار مهم برای درمان لوسمی و سایر بیماری‌های خون هستند. این مطالعه راجع به استفاده از سلول‌های بنیادی هماتوپوئتیک جدا شده از بدن افراد چاق در روش پیوند درمانی، شبهه‌هایی ایجاد می‌کند.
Reynaud توضیح می‌دهد:
در مورد این که چگونه وزن فرد اهدا کننده‌ی مغز استخوان می‌تواند بر کیفیت ترکیبات سازنده‌ی سلول‌های بنیادی هماتوپوئتیک تاثیر بگذارد، اطلاعات کمی داریم. ما می‌خواهیم تغییرات مولکولی ایجاد شده در اثر چاقی را بیشتر بررسی کنیم تا بتوانیم خطرات بالقوه‌ی مرتبط با استفاده از سلول‌های مغز استخوان اهدایی افراد چاق را در روش پیوند درمانی پیش‌بینی کنیم.
