دندان شکسته لزوما نشانه‌ای از خود بروز نمی‌دهد. افراد دارای شکستگی دندان اغلب متوجه وجود آن نمی‌شوند.
بعضی از شکستگی‌ها بی ضرر هستند و به درمان نیاز ندارند.
با این وجود، اگر فردی هر یک از این نشانه‌ها را مشاهده کرد ممکن است شکستگی او گسترده باشد و به مراقبت‌های دندانپزشکی نیازمند باشد:
- درد در هنگام خوردن به خصوص زمان جویدن یا گاز زدن
- لثه ملتهب دورادور دندان شکسته
- دندانی که به طور ناگهانی به شیرینی حساس است
- دندانی که به طور ناگهانی به غذای گرم یا سرد حساس است
- دردی که می‌آید و می رود
- ناراحتی دورادور دندان‌ها یا لثه‌ها که به طور دقیق نتوان محل آن را مشخص کرد
چه چیز باعث شکستگی دندان می‌شود؟
دلایل زیادی برای پاسخ به سوال وجود دارد.
دلایل عبارت اند از:
- گازگرفتن محکم تکه‌ای از غذا
- دندان قروچه کردن بیش از حد
- آسیب فیزیکی
- پرشدگی زیاد دندان که می‌تواند باقی‌مانده‌ی ساختار دندان را ضعیف کند
- تغییر ناگهانی دما هم می‌تواند دندان را بشکند. این اتفاق می‌تواند برای مثال زمانی که فرد به وسیله‌ی چای داغ دهانش می‌سوزد و برای التیام درد یک لیوان آب سرد می‌نوشد بروز کند.
چگونه شکستگی دندان تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص دندان شکسته همیشه ساده نیست.
اگر دندان شکسته قابل مشاهده نباشد، دندانپزشک سعی می‌کند شکستگی را با استفاده از پرسیدن سوال‌هایی در مورد تاریخچه‌ی بیمار و نشانه‌ها تشخیص دهد.
مقاله مرتبط: دندان لق
دندانپزشکها سپس دندان‌ها را امتحان می‌کنند. گاهی از شیشه بزرگ کننده برای تشخیص شکستگی دندان استفاده می‌کنند.
آنها ممکن است از ابزار مخصوصی به نام “کاوشگر دندانپزشکی” یا “dental explorer” که در هر حاشیه‌ی خشن و شکسته‌ای روی سطح دندان گیر می‌کند استفاده کنند.
رنگ کردن دندان هم ممکن است شکستگی را قابل مشاهده‌تر کند.
در طول معاینه، دندانپزشک لثه ها را برای یافتن التهاب مورد بررسی قرار می‌دهد زیرا شکستگی دندان‌ها لثه را تحریک می‌کند. آنها ممکن است از بیمار بخواهند که چیزی را گاز بزند تا بتوانند محل درد را تشخیص دهند.
دندانپزشک ممکن است عکس ایکس ری از دندان فرد بگیرد. ایکس ری همیشه محل شکستگی را نشان نمی‌دهد اما مشکلات پالپ دندان‌ها را نشان می‌دهد.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنیم؟
هر کسی که مشکوک به شکستگی دندان شود باید هر چه زودتر به دندانپزشک مراجعه کند. همچنین به خصوص زمان درد یا ناراحتی باید به دندانپزشک مراجعه کرد.
در همین حال، درمان‌های خانگی می‌توانند به شما در رهایی از نشانههای ناراحتی دندان کمک کنند:
- دهان را با آب ولرم شستشو دهید تا دهان را تمیز نگه دارید.
- از داروهای بدون نسخه‌ی ضد درد مثل ایبوبروفن استفاده کنید.
- از فشرده سازی سرد روی گونه برای کاهش تورم استفاده کنید.
هر چه شکستگی دندان برای مدت بیشتری بدون درمان بماند، دندانپزشک سخت تر می‌تواند دندان را حفظ کند. عواقبی همچون عفونت می‌تواند بروز کند.
انواع شکستگی دندان
شکستگی دندان اغلب در افراد بالای چهل سال شیوع دارد. میزان بروز آن در خانم ها بیشتر از آقایان است.
شکستگی در طول و عرض با توجه به مکان آن در دندان متفاوت است.
شکستگی‌های کوچک تحت عنوان “craze lines” نامگذاری می‌شوند و در مینای دندان گسترش می‌یابند. افراد معمولا متوجه آن نمی‌شوند و نیاز به درمان ندارند مگر این‌که نشانه ای از خود نشان دهند.
موارد دنبال شده انواع دیگر شکستگی هستند:
شکستگی های بالای لثه‌ای مایل. اینها تاج دندان را درگیر می‌کنند و به لثه ها گسترده نمی‌شوند. در نتیجه دردآور نیستند.
شکستگی های زیرلثه ای مایل. اینها خط لثه ها را درگیر می‌کنند و دردآور هستند. درمان برای این موارد ضروری است تا تاج در معرض قرار بگیرد و دندان باید مورد ترمیم قرار بگیرد.
شکاف دندان. این شکستگی دندان را به دو قسمت تقسیم می‌کند. دندانپزشک بیشتر اوقات می‌تواند یکی از دو قسمت را با ترمیم تاج حفظ کند. بیمار ممکن است نیاز به درمان کانال ریشه داشته باشد.
شکستگی‌های ریشه ای مایل. اینها اغلب روی سطح دندان مشخص نیستند. آسیب زیر خط لثه ها و اغلب زیر استخوان آرواره اتفاق میفتد. کشیدن دندان اغلب تنها راه درمان می باشد.
پوسیدگی شکسته شده. زمانی اتفاق میفتد که سطح جویده شده ی دندان بشکند. پوسیدگی شکسته شده اغلب اطراف محل پرشدگی دندان اتفاق میفتد.
شکستگی ریشه‌ی راسی شکمی. این در ریشه‌ی دندان شروع شده و به تاج دندان می‌رسد. دامنه ی آن ممکن است طولی باشد ولی به علت درد دندان را میکشند.
روش های درمان
بهترین درمان بستگی به محل شکستگی و میزان آسیب دارد.
اگر شکستگی کوچک و ناراحتی وجود نداشته باشد، درمان ممکن است نیاز نباشد.
درمان های شکستگی دندان عبارت اند از:
- چسب زدن روی محل رنده‌شده یا شکسته‌شده‌ی دندان
- ترمیم کردن شکستگی با رزین پلاستیکی در فرآیندی به نام باندینگ
- پرکردن دندان
- استفاده کردن از تاج که یک کلاهک است که تمام شکستکی دندان را می‌پوشاند.
در موارد شدید، که شکستگی به پالپ دندان نفوذ کرده است، درمان ریشه ای کانال ضروری است.اگر دندان شدید شکسته باشد، دندانپزشک در مجموع دندان را خارج می‌کند.
اگر دندان در زمان پرکردن بشکند، دندانپزشک ممکن است نیاز داشته باشد که پرشدگی را خارج کند تا آسیب را به طور کلی مورد بررسی قرار دهد.
دندان های شکسته اگر بدون درمان باقی بمانند ممکن است عواقبی داشته باشند. به عنوان مثال ممکن است عفونت رخ دهد. نشانههای عفونت عبارت اند از:
- درد افزایش یابنده
- التهاب لثه‌ها
- حساسیت افزایش یافته به گرما و سرما
- تنفس بد
- غدد گردن دردناک
زمان عفونت، چرک ممکن است نیاز به تخلیه داشته باشد، و فرد ممکن است نیاز به مصرف آنتی بیوتیک داشته باشد.
چگونه می‌توان از شکستگی دندان جلوگیری کرد؟
شکستگی دندان همیشه قابل جلوگیری نیست، اما چندین استراتژی می‌تواند در جلوگیری از شکستگی دندان کمک کننده باشند. این ها عبارت اند از:
- ممنوع کردن خوردن غذاهایی که به سختی جویده می‌شوند مانند یخ و هسته‌های پاپ کرن بازنشده
- تمام کردن عادت‌هایی که به دندان آسیب می‌زند مانند دندان قروچه یا گاز زدن خودکار
- تلاش برای به هم نفشردن محکم فک و دندان
- استفاده از محافظ دهان برای محافظت از دندان زمان ورزش
اگر فردی زمان خواب با دندان قروچه درگیر است یا آرواره خود را محکم به هم می‌فشارد، بهتر است با دندانپزشک خود در مورد استفاده از محافظ دندان برای محافظت از دندان و دهان زمان خواب صحبت کند.
