علامت لرمیت (Lhermitte’s sign) یک حس شدید و کوتاه شبیه به یک شوک الکتریکی است که گردن و نخاع را طی کرده و در تنه و اندامها پخش می‌شود. با اینکه این علامت اختصاصی بیماری مالتیپل اسکلروزیس (MS) نیست، اغلب افراد مبتلا به این بیماری، این علامت را گزارش می‌دهند.
برخی افراد این علامت را پدیده صندلی آرایشگر (the barber chair phenomenon) می‌نامند، زیرا این علامت ممکن است در زمان خم شدن سریع سر به سمت جلو پدید آید. افراد بدلیل تحریک اعصاب آزرده یا طناب نخاعی و ضربه زدن آرنج یا “funny bone”، از این حالت ابزار خشنودی می‌کنند.
معمول‌ترین محرک‌های بروز علامت لرمیت عبارتند از:
* خم کردن گردن تا حدی که چانه با سینه تماس یابد
* خستگی
* استرس
* افزایش دمای بدن
در این مقاله، ما دلایل علامت لرمیت و نحوه ارتباط آن با مالتیپل اسکلروزیس را مورد بررسی قرار می‌دهیم. همچنین اشاره‌ای به گزینه‌های درمانی و زمانیکه فرد باید به پزشک مراجعه کند، خواهیم داشت.
دلایل بروز علامت لرمیت
علامت Lhermitte، یک درد جهشی است که از گردن و نخاع منتشر می‌شود.
بنظر می‌رسد علامت لرمیت اکثرا در افراد مبتلا به MS رخ می‌دهد. MS بیماری است که بصورت اشتباه به سیستم عصبی مرکزی (CNS) حمله می‌کند. CNS شامل مغز و طناب نخاعی است.
MS باعث آسیب پوشش میلین می‌شود. پوشش میلین، ماده‌ی محافظ و عایقی است که فیبرهای عصبی را در مغز و طناب نخاعی می‌پوشاند.
این آسیب باعث اختلال حرکت سیگنالها در نقاطی از CNS می‌شود که میتواند طیفی از علائم حسی و حرکتی را در پی داشته باشد.
دو دلیل اصلی برای بروز علامت لرمیت عبارتند از:
– demyelination که در محل آسیب میلین در اطراف عصب صورت می‌گیرد
– hyperexcitability یا افزایش تحریک پذیری فیبرهای عصبی در مغز
برقراری اشتباه ارتباط میان فیبرهای عصبی آسیب دیده نیز میتواند باعث علامت لرمیت شود.
علامت لرمیت در دیگر اختلالات از بین رفتن میلین مانند neuromyelitis optica که عصب بینایی و طناب نخاعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، نیز وجود دارد.
پزشکان همچنین علامت لرمیت را با شرایط دیگری که طناب نخاعی را در ناحیه گردن متاثر می‌سازد، مرتبط می‌دانند. این شرایط عبارتند از:
– بیماری بهجت (behcet’s disease)، یک اختلال خود ایمنی نادر که باعث التهاب عروق خونی در بدن می‌شود
– مالفورماسیون Arnold-Chiari، که قاعده جمجمه بسیار کوچک است و نقاطی از مغز را به سمت پایین و نقاط فوقانی ستون نخاعی فشار می‌دهد
– میلوپاتی، که از التهاب یا آسیب طناب نخاعی ناشی می‌شود
– اسپوندیلوزیس، یک وضعیت دژنراتیو که طناب نخاعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد
– فتق دیسک گردنی که طناب نخاعی را متاثر می‌سازد
– تومورهای طناب نخاعی
– آسیب طناب نخاعی
– کمبود ویتامین B12
– برخی پرتو درمانی‌ها و شیمی درمانی‌ها برای سرطان
کمبود ویتامین B12 میتواند علامت لرمیت را باعث شود، زیرا این ویتامین برای تولید و تثبیت میلین مورد نیاز است. میلین یک ترکیب چربی است که غلاف میلین را تشکیل داده و فیبرهای عصبی را می‌پوشاند.
در مطالعه‌ای بر روی ۱۱۴ فرد مبتلا به MS، محققان دریافتند یک سوم شرکت کنندگان علامت لرمیت را تجربه کرده‌اند. نزدیک به ۱۶ درصد این افراد، این علامت را در دوره اول بیماری خود تجربه کرده‌بودند.
محرک‌ها
خستگی، استرس و حرارت همگی در کنار حرکات مشخص گردن، می‌توانند علامت لرمیت را تحریک کنند. این جنبه‌ها ممکن است باعث بروز علائم دیگر MS در افراد مبتلا گردند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
علامت لرمیت اغلب یک احساس غیر منتظره و مشابه یک شوک الکتریکی است.
افرادی که علامت لرمیت را برای اولین بار تجربه می‌کنند، ممکن است از این تفکر که MS آنها وخیم‌تر شده‌است، احساس وحشت کنند. درحالیکه علامت لرمیت نشان دهنده‌ی پیشرفت بیماری نیست.
باور بر این است افراد مبتلا به MS که فکر می‌کنند ممکن است دچار علامت لرمیت شوند، باید با پزشک خود در مورد گزینه‌های درمانی صحبت کنند. این گزینه‌ها، آنها را در مدیریت درد علامت لرمیت و هر علامت دیگر MS یاری می‌کند.
فردی که به MS یا هر شرایط از بین رفتن میلین دیگری مبتلا نیست و علامت لرمیت را تجربه می‌کند، باید در میان گذاشتن این موضوع با پزشک را در نظر داشته باشد. زیرا علامت لرمیت میتواند اولین علامت بیماری MSدر برخی افراد باشد.
گزینه‌های درمانی
استفاده از یک محافظ گردن نرم میتواند در جلوگیری از بروز آن یاری رسان باشد.
تکنیکهای آرامش مانند مدیتیشن، ماساژ، تنفش عمیق و تمرینات کششی ممکن است در مدیریت درد کمک کند.
پوشیدن یک محافظ گردن نرم از حرکت گردنی که باعث بروز علامت لرمیت می‌شود، جلوگیری می‌کند.
ابزارهای تحریک الکتریکی مانند واحدهای پوستی تحریک الکتریکی اعصا، از یک جریان الکتریکی ملایم برای تسکین درد استفاده می‌کنند. این پالسهای الکتریکی به کاهش سیگنالهای درد کمک کرده و باعث ریلکس شدن عضلات می‌شود.
همچنین این دستگاه‌ها ممکن است تولید هورمونهایی تحت عنوان اندورفینها را در پی داشته باشند که بعنوان عوامل ضد درد طبیعی عمل می‌کنند.
پزشک ممکن است دارویی را برای درمان درد عصبی تجویز کند. داروهای ممکن عبارتند از:
– آمیتریپتیلین (amitriptyline)
– دولوکستین (duloxetine)
– گاباپنتین (gabapentin)
– پره گابالین (pregabalin)
این داروها می‌توانند به افراد مبتلا به MS در کنترل حالت نورولوژیک کمک کنند.
