بسیاری از محصولات صنعتی و خانگی حاوی کلرند . با اینکه این محصولات اگر به درستی مدیریت شوند بی‌خطرند اما کلر سمی است و بلعیدن یا تنفس کردن آن می‌تواند مضرباشد .
مسمومیت با کلر یک اورژانس پزشکی است . اگر فردی محصولی کلر دار را بلعیده یا تنفس کرده باشد باید سریع باسرویس های اورژانسی تماس بگیرید یا او را فوراً به بیمارستان منتقل کنید .
در این مقاله ما درباره علل ، علائم ، درمان و پیشگیری از مسمومیت با کلر صحبت خواهیم کرد
علل
کلر یک گاز طبیعی زرد مایل به سبز رنگ است . این گاز با وجود سمی بودن به فراوانی در صنعت و منازل مورد استفاده قرار می‌گیرد .
برای مثال سازندگان از کلر برای ساخت PVC استفاده می‌کنند که نوع معروفی از پلاستیک است . کلر همچنین در ساخت ۸۵درصد از محصولات دارویی استفاده می‌شود .
در خانه یک فرد می‌تواند کلر را در منابع زیر بیابد :
- سفیدکننده‌ها
- محصولات شوینده
- ضدعفونی‌کننده‌ها
- ضد یخ‌ها
- قرص‌های خالص‌سازی آب
- و سایر مواد شیمیایی خانگی
کلر می‌تواند با واکنش با آب هیدروکلریک اسید و هیدروکلروس اسید تولید کند که بسیار سمی‌اند .
پس هنگام استفاده از مواد حاوی کلر مراقب باشید تا آن را نبلعید و تنفس نکنید تا این اسیدهای سمی در بدنتان ایجاد نشود .
کلر ویژگی باکتری‌کشی دارد یعنی باکتری‌ها ر ا می‌کشد و از رشد آن‌ها جلوگیری می‌کند .
در نتیجه مردم از غلظت‌های پایین کلر برای تصفیه آب و ضدعفونی کردن استخرهای شنا بهره می‌برند .
با اینکه مقدار کلر در آب استخر کم است اما بلع مقدار زیادی از این آب می‌تواند مسمومیت با کلر ایجاد کند . مقدار کلر در آب آشامیدنی عمومی کم است و برای سلامت انسان مضر نیست .
مخلوط کردن محصولات حاوی کلر با سایر مواد شیمیایی نیز می‌تواند باعث آزاد شدن کلر شود . همیشه توضیحات محصول را به خوبی بخوانید و تجهیزات ایمن و مناسب را قبل از استفاده از این محصولات فراهم کنید .
علائم
نوع و شدت علائم مسمومیت به چند عامل وابسته است :
- مقدار کلر
- نوع مواجهه با کلر
- طول مواجهه
علائم به دنبال یک مواجهه با مقادیر خطرناک کلر می‌توانند فوری و شدید باشند .
این علائم شامل موارد زیرند :
- مشکلات تنفسی
- سرفه و خس‌خس سینه
- تنگی نفس
- دید تار و افزایش اشک چشم
- درد شکم
- درد یا سوزش در بینی ، دهان و چشم‌ها
- تهوع و استفراغ
- خون در استفراغ یا مدفوع
- تغییرات سریع در فشارخون
- عوارض پوستی و تاول
- ادم ریوی که با تجمع مایع در ریه همراه است
تشخیص مسمومیت با کلر مستقیماً روی ظهور علائم بلافاصله بعد از بلع یا تنفس مواد حاوی آن انجام می‌شود .
مقاله مرتبط :مسمومیت ناشی از شوینده ها بر کودکان
درمان
اگر مسمومیت دراثرگاز کلر باشد فوراً محوطه را ترک کنید و به هوای آزاد بروید .
اگر کلر با پوست یا لباس شما تماس پیدا کرده است لباس‌ها را دربیاورید و تمام بدنتان را با آب و صابون بشویید .
برای سوزش چشم‌ها و تاری دید چشم‌ها را با آب تمیز بشویید و هرگونه لنزی را سریعاً دربیاورید .
اگر فرد کلر را بلعیده است نباید ماده دیگری بنوشد و یا سعی کند کلر را با استفراغ عمدی خارج کند .
پس از انجام این موارد قبل از انجام کاری سریعاً به مراقبت‌های پزشکی مراجعه کنید .
پزشکان افراد با مسمومیت با کلر را معمولاً در بخش اورژانس بیمارستان درمان می‌کنند . در حال حاضر پادزهری برای کلر نداریم . موارد درمانی بر خارج کردن سریع کلر تا حد امکان تمرکز دارند که می‌تواند شامل دارودرمانی یا استفاده از زغال فعال باشد .
در برخی موارد ممکن است پزشک با استفاده از ساکشن معدی معده فرد را تخلیه کند . این پروسه شامل لوله‌گذاری در دهان یا بینی فرد و انتقال آن به معده است . سپس دکتر از ساکشن برای تخلیه محتویات معده از طریق لوله استفاده می‌کند .
برای سنجش میزان اثر کلر بر بدن فرد پزشکان ممکن است از تست های زیر استفاده کنند :
- رادیوگرافی اشعه X از سینه
- برونکوسکوپی
- اندوسکوپی
- الکتروکاردیوگرافی
فرد مسموم ممکن است به مراقبت‌های بعدی بیمارستانی برای بهبود علائم و حمایت تنفسی نیز پیدا کند .
مسمومیت با کلر حتی با مراقبت پزشکی صحیح می‌تواند شدید باشد . درآمد نهایی به مقدار و نوع مواجهه با کلر و سرعت مراجعه به پزشک برای درمان وابسته است .
پیشگیری :
- پیشگیری از مسمومیت از طریق مدیریت بهتر محصولات حاوی آ ممکن است که شامل موارد زیر است :
- همواره توضیحات مطالعه شده و به خوبی رعایت شوند
- هیچ‌گاه محصولات کلری با سایر مواد شیمیایی مخلوط نشوند مگر در مواردی که راهنما اجازه دهد .
- لباس‌ها و دستکش‌های مناسب پوشیده شوند .
- محصولات در محل‌هایی با تهویه مناسب استفاده شود .
- محصولات به خوبی و دور از دسترس کودکان نگهداری شوند .
خلاصه
بسیاری از محصولات صنعتی و خانگی نظیر قرص‌های تصفیه آب ، سفیدکننده‌ها و شوینده‌ها حاوی کلرند . علی‌رغم سمیت بالای کلر اگر به درستی استفاده شوند خطری ندارند.
مواجهه کلر می‌تواند آسیب‌های جدی وارد کند . اگر فردی علائم این مسمومیت ر داشت سریعاً به اورژانس منتقل شود . در صورت امکان فرد باید به فضای آزاد برود و لباس‌های خود را درآورده پوستش را تمیز کند .
درمان مسمومیت بر خارج کردن ماده از بدن فرد با سرعت هرچه بیشتر و تا جای ممکن و جلوگیری از آسیب بیشتر هدف‌گذاری می‌کند . درآمد مسمومیت بر مقدار کلر ، نوع مواجهه و سرعت مراجعه به مراکز درمانی وابسته است .
