دید کلی
تست کراتینین اطلاعات مهمی را در مورد کلیه‌هایتان آشکار می‌کند.
کراتینین ماده‌ی شیمیایی دفعی می‌باشد که در اثر متابولیسم عضلات و به مقادیر کم در اثر خوردن گوشت تولید می‌شود. کلیه‌های سالم کراتینین و سایر مواد زاید را از خون پاک می‌کنند. این مواد زاید فیلتر شده از طریق ادرار از بدن پاک می‌شوند.
اگر کلیه‌ها درست کار نکنند، ممکن است سطح بالایی از کراتینین در خون جمع شود. تست کراتینین سرم، مقدار کراتینین موجود در خون را اندازه گرفته و میزان سلامت کلیه را از نظر فیلتر کردن مواد (نرخ فیلتراسیون گلومرولی) تخمین می‌زند. تست کراتینین ادراری نیز میتواند میزان کراتینین در ادرار را اندازه بگیرد.
چرا این تست انجام می‌شود؟
تست کراتینین سرم_که میزان کراتینین خون را نشان می‌دهد_ میتواند نشان دهد که آیا کلیه‌هایتان به شکل مطلوب کار می‌کنند یا نه.
تعداد زمان‌هایی انجام این تست، به بیماری‌های زمینه ای و احتمال آسیب کلیه‌تان بستگی دارد:
- اگر به دیابت نوع ۱ یا ۲ مبتلا هستید، ممکن است پزشک‌تان انجام این تست را برای حداقل یک بار در سال توصیه کند.
- اگر بیماری کلیوی دارید، ممکن است پزشک‌تان انجام این تست را با فواصل منظمی برای بررسی نحوه عملکرد کلیه‌هایتان درخواست کند.
- اگر بیماری دارید که میتواند کلیه‌هایتان را تحت تاثیر قرار دهد، اگر فشار خون بالا یا دیابت دارید و یا داروهایی مصرف می‌کنید که سلامت کلیه‌هایتان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، پزشک‌تان تست کراتینین را درخواست خواهد کرد.
مقاله مرتبط: بیماری مزمن کلیه
چگونه باید برای این تست آماده شد؟
تست کراتینین از تست‌های روتین خون می‌باشد که به آمادگی خاصی نیاز ندارد. ممکن است پزشک‌تان دستورالعمل‌های خاصی را برایتان ارائه دهد.
چه مواردی را می‌توان انتظار داشت؟
در طول تست کراتینین، یک نفر از اعضای تیم سلامت، به کمک سوزن از یکی از وریدهای بازوتان نمونه خون دریافت می‌کند. این نمونه برای بررسی به آزمایشگاه ارسال می‌شود. شما می‌توانید بلافاصله به فعالیت عادی روزانه خود بازگردید.
بعضی از موارد ممکن است پزشک درخواست تست کراتینین ادرار کند. برای این تست که بخشی از تست کلیرانس کراتینین می‌باشد، پزشک از شما می‌خواهد ادرار ۲۴ ساعته‌تان را در ظرف‌های مخصوصی جمع کرده و آن را برای آنالیز ارائه دهید. تست کراتینین ادرار میتواند به شکل دقیق‌تری به پزشک در بررسی احتمال وجود یا درجه‌ی نارسایی کلیوی کمک کند.
نتایج
نتایج تست کراتینین خون به شکل میلی گرم در دسی لیتر یا میکرو مول در لیتر بدست می‌آید. میزان نرمال کراتینین خون میتواند ۰/۸۴ تا ۱/۲۱ میلی گرم در دسی لیتر (یا ۷۴/۳ تا ۱۰۷ میکرو مول در لیتر باشد.) این رقم میتواند از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر و در افراد مونث و مذکر و براساس سن متفاوت باشد. از آنجایی که با افزایش توده عضلانی بدن میزان کراتینین خون افزایش می‌یابد، مردان نسبت به زنان دارای مقادیر بالاتری از کراتینین هستند.
به طور معمول، سطح بالای کراتینین خون، نشان دهنده‌ی عملکرد نادرست کلیه‌ها می‌باشد. سطح کراتینین خون میتواند موقتا به علت دهیدراته شدن، کاهش حجم خون، مصرف مقادیر بالایی از گوشت و همچنین با مصرف داروهای خاص افزایش یابد. مکمل غذایی کراتین نیز میتواند اثر مشابهی داشته باشد.
اگر سطح کراتینین سرم‌تان بالاتر از حد نرمال باشد، ممکن است پزشک برای تایید نتایج درخواست تست‌های دیگر ادرار یا خون بکند. اگر آسیب کلیوی جدی باشد، کنترل هر عاملی که به این آسیب کمک می‌کند، بسیار مهم است. کنترل فشار خون؛ معمولا با کمک داروها قابل توجه است. نمی‌توان مانع از آسیب دائمی کلیه شد؛ ولی به کمک درمان‌های مخصوص می‌توان از آسیب‌های بیشتر پیشگیری کرد.
