کانابیدیول یا CBD، یکی از چندین کانابینوئید موجود در گیاه شاهدانه است که در طب سنتی گیاه محبوبی به شمار می‌آید؛ زیرا به نظر می‌رسد فواید بسیاری برای بدن دارد. اگرچه بحث‌هایی در مورد این موضوع وجود دارد، برخی مردم استفاده از CBD را برای درمان سرطان توصیه می‌کنند.
خیلی زود است که ادعا کنیم CBD برای درمان سرطان کاربرد دارد؛ ولی این ترکیب می‌تواند به کنترل علائم ایجاد شده توسط این بیماری یا درمان آن کمک کند.
مهم است بدانیم که CBD همانند تتراهیدروکانابینول (THC) نیست؛ THC کانابینوئیدی فعال در شاهدانه است که در اثر مصرف یا کشیدن شاهدانه، باعث ایجاد توهم‌زایی می‌شود. محققان هم‌چنین در حال جست‌وجو برای استفاده از CBD در درمان اضطراب و درد مزمن هستند.
نتایج اولیه‌ی مطالعات کوچک بر روی سلول‌های سرطانی و CBD امیدوارکننده است ولی قطعی نیست.
در این مقاله، خواهیم دید چگونه CBD بر سرطان و بهبود اثرات جانبی ناشی از درمان سرطان تاثیر می‌گذارد.
CBD به عنوان یک درمان مکمل
بیشتر شواهد در دسترس نشان می‌دهد که CBD و کانابیس‌درمانی، می‌تواند مکملی برای درمان سرطان باشد. CBD می‌تواند از راه‌های زیر به افراد مبتلا به سرطان کمک کند:
تحریک اشتها
بسیاری از افرادی که تحت درمان سرطان هستند، دچار حالت تهوع و کاهش اشتها می‌شوند.
این علائم می‌تواند شرایط آن‌ها را برای داشتن وزنی سالم دشوار کند.
خوردن شاهدانه که باعث رساندن THC و سایر کانابینوئیدها به جریان خون می‌شود، می‌تواند به تحریک اشتها کمک کند؛ ولی هیچ شواهدی وجود ندارد که CBD به تنهایی بتواند این اثر را داشته باشد.
تسکین درد
هم سرطان و هم درمان آن می‌تواند منجر به درد شود. سرطان معمولا به دلیل ایجاد التهاب، فشار بر اندام‌های داخلی و آسیب‌زدن به اعصاب، باعث ایجاد درد می‌شود. زمانی که درد شدید است، حتی می‌تواند به opioid ها نیز مقاوم باشد. Opioid ها تسکین‌دهنده‌های قوی درد هستند.
CBD به طور غیرمستقیم بر گیرنده‌ی CB2 اثر می‌گذارد که می‌تواند از طریق کاهش التهاب، باعث تسکین درد وسیع شود.
THC بر گیرنده‌ی CB1 تاثیر می‌گذارد که می‌تواند برای تسکین درد ناشی از آسیب به اعصاب مفید باشد.
حالت تهوع
شاهدانه و کانابینوئیدهایی از قبیل CBD می‌تواند برای افراد مبتلا به سرطان که مرتبا دچار حالت تهوع و استفراغ می‌شوند، مفید باشد؛ به ویژه اگر این حالت به خاطر شیمی‌درمانی باشد.
با این حال، به نظر می‌رسد که خواص ضدتهوع شاهدانه بیشتر به خاطر THC است تا CBD. افرادی که به دنبال شاهدانه برای کاهش حالت تهوع هستند، باید خودشان را برای اثرات روانی که THC در محصولات تجویزی شاهدانه نشان می‌دهد، آماده کنند و با پزشک خود مشورت کنند.
بسیاری از افراد با دوزهای کمی از THC بهبود می‌یابند. نسخه‌هایی از THC سنتتیک که اثرات جانبی کم‌تری دارد، در دسترس است.
CBD برای پیشگیری از سرطان
برخی افراد از شاهدانه یا CBD برای پیشگیری از سرطان استفاده می‌کنند. موسسه‌ی ملی سرطان (NCI) مطالعات متعددی را در مورد ارتباط شاهدانه و سرطان بررسی کرد و دریافت که این تحقیق، نتایج متفاوتی دارد.
یک مطالعه‌ی قدیمی‌تر از ۶۴,۸۵۵ مرد در ایالات متحده نشان داد که استفاده از شاهدانه، خطر سرطان‌های مرتبط با تنباکو را افزایش نمی‌دهد. با این حال، همین مطالعه نشان داد که خطر سرطان پروستات در مردانی که از شاهدانه استفاده می‌کنند ولی هرگز تنباکو مصرف نکرده‌اند، بیشتر است.
از طرفی دیگر، نویسندگان یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ دریافتند که یک ارتباط امیدوارکننده بین شاهدانه و سرطان مثانه وجود دارد. پس از تعدیل چندین عامل، آن‌ها دریافتند که مصرف‌کنندگان شاهدانه، به میزان ۴۵ درصد کمتر به سرطان مثانه مبتلا می‌شوند.
در حالیکه تحقیقات نشان داده است که دود شاهدانه مواد سرطان‌زا تولید می‌کند، کشف ارتباط بین ماریجوانای استنشاقی و سرطان هنوز ناشناخته است.
با این حال، مصرف عصاره‌ی CBD بدن را در معرض مواد سرطان‌زای ناشی از دود ماریجوانا قرار نمی‌دهد. مطالعات طولانی‌مدت بیشتری در انسان‌ها نیاز است تا تعیین کند CBD چه نقشی در پیشگیری از سرطان دارد.
آیا CBD می‌تواند سرطان را درمان کند؟
اخیرا کارآزمایی‌های بالینی وسیعی در مورد بررسی استفاده از شاهدانه یا کانابینوئیدها برای درمان سرطان وجود ندارد. مطالعات آزمایشی کوچکی در این زمنیه وجود دارد؛ ولی تحقیق در این زمینه هنوز در مراحل ابتدایی به سر می‌برد.
در سال ۲۰۱۶، محققان اشاره کردند که استفاده از کانابینوئیدها می‌تواند برای مبارزه علیه سرطان سودمند باشد. نویسندگان دریافتند که به نظر می‌رسد کانابینوئیدها باعث مهار رشد بسیاری از انواع سلول‌های توموری می‌شوند؛ چه در محیط آزمایشگاه و چه در نمونه‌های انسانی.
با این حال، آن‌ها هم‌چنین اشاره کردند که برخی از دوزها یا انواع کانابینوئیدها ممکن است سیستم ایمنی را سرکوب کنند؛ به این ترتیب، تومورهای سرطانی بدون کنترل رشد می‌کنند.
تحقیقات بیشتری نیاز است تا استفاده‌های درمانی کانابینوئیدها را در درمان سرطان کشف کنیم.
اثرات جانبی CBD
گیرنده‌های کانابینوئیدها در مغز، مانند گیرنده‌های بسیاری از داروهای دیگر عمل نمی‌کنند؛ در نتیجه احتمال اثرات جانبی آن‌ها کمتر است.
برخلاف داروهای سنتی برای کنترل درد، هیچ دوز کشنده‌ای از CBD وجود ندارد؛ زیرا این دارو برخلاف مواد مخدر، بر دستگاه عصبی مرکزی تاثیر نمی‌گذارد.
با این حال، گیرنده‌های کانابینوئیدها در سراسر بدن وجود دارند؛ بنابراین CBD نه تنها بر مغز، بلکه بر بسیاری از اندام‌ها و بافت‌های دیگر تاثیر می‌گذارد. مخصوصا افرادی که به CBD حساسیت دارند، ممکن است برخی اثرات جانبی را تجربه کنند.
اثرات جانبی CBD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تاکی‌کاردیا (افزایش ضربان قلب)
- هیپوتانسیون (کاهش فشار خون)
- قرمز شدن چشم‌ها
- شل شدن عضلات
- کاهش هضم
خطر کمی برای ایجاد اعتیاد نسبت به CBD وجود دارد؛ ولی ممکن است افراد به کانابینوئیدها مقاوم شوند. هم‌چنین ممکن است برخی افراد در اثر قطع مصرف CBD، اثرات جانبی را مشاهده کنند.
علائم ناشی از قطع مصرف کانابینوئیدها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کج‌خلقی
- گرگرفتگی
- بی‌خوابی
- بی‌حوصلگی یا اختلالات خواب
- حالت تهوع
با توجه به موسسه‌ی ملی سرطان، CBD آنزیم‌های خاصی را که برای درمان سرطان مهم است، مهار می‌کند. آن دسته از درمان‌های سرطان که وابسته به این آنزیم‌هاست، در صورت مصرف CBD، کمتر موثر خواهد بود.
برداشت کلی
به نظر می‌رسد CBD یک ترکیب مفید برای بسیاری از علائم سرطانی است؛ ولی هیچ تحقیق علمی نشان نمی‌دهد که CBD می‌تواند درمان موثری برای سرطان باشد.
کانابینوئیدها و خود شاهدانه، ممکن است به عنوان یک درمان مکمل در برخی موارد نقش داشته باشند؛ برای مثال، برای افرادی که مبتلا به درد مزمن یا حالت تهوع هستند.
افراد همیشه باید قبل از مصرف CBD یا هر ترکیب دیگری در طول درمان سرطان، با یک پزشک مشورت کنند تا مطمئن شوند این ترکیب با هیچ یک از داروهایی که مصرف می‌کنند، تداخل نخواهد داشت.
