اکثر مردم خونریزی زبان را در برهههای مختلف زمانی تجربه میکنند. دلیلش این است که محل قرار گیری زبان آن را مستعد آسیب میکند.
زبان شما می تواند توسط بسیاری از موارد دچار جراحت شود, مانند:
- گاز گرفتن آن
- braceها
- دندان مصنوعی یا پروتز
- تاج
- دندان شکسته
- پرتو درمانی (رادیوتراپی)
- غذاهای تیز و برنده
معمولا خونریزی اندک نگران کننده نیست. اما دلایل دیگری وجود دارند که ممکن است باعث خونریزی زبان شما شوند. با این که اکثر آنها جدی نیستند, برخی از علائم باید تحت نظر گرفته شوند و ممکن است نیاز باشد به پزشک مراجعه کنید.
شرایط بهداشتی که منجر به خونریزی زبان شما میشوند، طیفی از مسائل را شامل میشوند که میتوانندجزئی باشند و خود به خود درمان شوند و یا ممکن است نیاز به مداخلات پزشکی در آن دیده شود.
برفک یا سایر عفونت های قارچی
عفونت های قارچی ، مانند کاندیدیاز یا برفک ، شایع هستند.
برفک اغلب در نوزادان، افراد مبتلا به بیماریهایی که سیستم ایمنی بدن تحت تاثیر قرارمیدهند و افرادی که آنتی بیوتیک مصرف میکنند دیده می شود.
برفک و سایر عفونتهای قارچی دهانی باعث ایجاد لکه های سفید یا سفید مایل به زرد و یا زخم های باز در دهان و پشت گلو میشوند. این عوامل می توانند از طریق خوردن و بلع، آلودگی ایجاد کنند.
در بیشتر موارد ، برفک مشکل مهمی ایجاد نمیکند اما زمانی که علائم در نوزادان و افراد دارای ضعف در سیستم ایمنی بدن بروز میکند، پزشک باید هشیار باشد.
تشخیص
عفونتهای قارچی دهان معمولا توسط معاینه بصری تشخیص داده می شوند.
درمان
کرم های مخصوص ضد قارچ برای درمان برفک و سایر عفونت های قارچی بکار گرفته میشوند. اگر عفونت گسترش یابد, پزشک ممکن است داروهای ضد قارچی خوراکی تجویز کند.
هرپس دهانی یا تبخال
تبخال عفونتیست که از ویروس هرپس سیمپلکس ناشی میشود. اکثر موارد تبخال دهانی از نوع HSV-1 هستند که معمولا تحت عنوان تبخال دهانی شناخته می شوند.
در حالی که HSV-2 یا تبخال تناسلی, توسط تماس پوست به پوست منتقل میشود، HSV-1 گاهی اوقات می تواند از طریق حوله، لیوان , چنگال و سایر وسایل مشترک منتقل شود.
تبخال دهانی همچنین از طریق تماس دهانی, مانند بوسیدن و یا رابطه جنسی دهانی نیز میتواند انتقال یابد. این بیماری می تواند از تماس با اشیاء مشترک بیماری که دارای تبخال فعال است، از فردی به فرد دیگر انتقال یابد.
حدود ۵۰ الی ۸۰ درصد از بزرگسال در آمریکا دارای بیماری تب خال دهانی میباشند.
آلودگی ویروسی می تواند در برخی اشیاء مانند حوله ، لیوان و چنگال وجود داشته باشد و اگر این آیتم ها به اشتراک گذاشته شوند میتوانند بیماری را منتقل کنند.
تبخال دهانی وارد دورههایی از خواب و فعال سازی میشود. این ویروس در طول فاز فعالسازی خطرناکتر و واگیرتر میشود که در این دوره ما شاهد بروز تاول خواهیم بود.
علائم تبخال دهان عبارتند از:
- قرمزی و درد
- بثورات جلدی یا تجمعات مایع شده که پاره شده و به زخم تبدیل میشوند
- خوشه هایی از تاول که با هم رشد کرده و تشکیل یک ضایعه بزرگ میدهند
- خارش, مورمور شدن یا احساس سوزش در خارج و یا در داخل دهان
تشخیص
تشخیص تبخال دهانی می تواند مشکلساز باشد زیرا علائم آن اغلب با سایر عوامل و شرایط اشتباه گرفته میشود.
اگر چه برخی از پزشکان قادر به تشخیص تبخال توسط معاینه بصری هستند، روش قابل اعتمادتر تشخیص و تایید آن، کشت ویروس است.
درمان
تبخال دهانی قابل درمان نیست ، اما دارودرمانی می تواند به کنترل علائم آن کمک کند. دارو همچنین می تواند مدت زمان حالت خفتگی ویروس را افزایش دهد.
داروهای ضد ویروسی خوراکی و کرم های موضعی مانند دکوزانول (Abreva)، درمانهای اولیه تبخال دهانی هستند.
ناهنجاری های سیستم لنفاوی و عروق خونی
خونریزی زبان می تواند ناشی از ناهنجاری های عروق خونی باشد که Hemangioma نام میگیرند. خونریزی همچنین می تواند به دلیل ناهنجاری های سیستم لنفاوی اتفاق بیفتد, مانند lymphangiomas و سيستچه کیستیک.
این شرایط اغلب بر روی سر ، گردن و دهان یافت می شود.
در بیشتر موارد, نوزادان با این شرایط به دنیا میآیند. طبق منابع معتبر، حدود ۹۰ درصد از این ناهنجاریها در کودکان پیش از سن ۲ سالگی بروز میکنند.
دانشمندان بر این باورند که این ناهنجاریها ناشی از اختلال در تکامل سیستم عروقی هستند. به ندرت پیش میآید که این ناهنجاریها به دلیل آسیب به مادر در دوران بارداری رخ دهد.
تشخیص
ناهنجاری های عروق خونی و سیستم لنفاوی از طریق معاینه چشمی قابل تشخیص میباشد.
درمان
علی رغم اسم ترسناک و هشدار دهنده این اختلالات, این تومورها و ضایعات بوجود آمده تقریبا هرگز خطرناک و یا سرطانی نیستند. این ضایعات معمولا باعث ایجاد ناراحتی در فرد نمیشوند. در صورتی برای فرد مشکلی ایجاد نشود، نیازی به درمان وجود ندارد.
زمانی که برای بیمار مزاحمت ایجاد کنند, پزشکان شروع به تجویز استروئید کرده و یا اقدام به حذف آنها با عمل جراحی میکنند.
زخمها
زخمهای دهانی که تحت عنوان استوماتیت نیز شناخته میشوند. این زخمها کوچک بوده و سفید هستند که در دهان فرد، از جمله در زبان، ظاهر می شوند. اگر چه گاها می توانند دردناک باشند, اما به ندرت زنگ خطر برای سلامت فرد محسوب میشوند.
گاها این زخم ها بزرگ بوده و قرمز رنگ هستند با لبه های دایره ای مشخص. خلاص شدن از این نوع زخمها می تواند دردناک تر و سختتر باشد .
درمان
زخمهای دهانی معمولا بدون نیاز به هیپ گونه درمانی در عرض چند هفته التیام میابند. برای بهبود علائم ، داروساز می تواند به مقدار زیادی دهان شویه و قرص تجویز کند.
سرطان؟!
سرطانهای مربوط به دهان و اوروفارنکس اغلب به صورت یک زخم منفرد غیر قابل التیام آغاز میشوند. با گذشت زمان ، زخم گسترش میابد و ممکن است سختتر شود. این زخمها می تواند دردناک باشد و خونریزی دهند.
سرطانهای ناحیه فوقانی زبان، سرطان دهانی نام دارند. اگر سرطان در قسمت زیرین زبان وجود داشته باشد, آن را سرطان اوروفارنکس یا سرطان گلو میانی مینامند.
اگر بلافاصله پس از ابتلا، درمان آغاز شود, سرطان اغلب قابل درمان میباشد.
برخی از شرایط و شیوههای زندگی شما را در معرض خطر بیشتری نسبت به سرطان دهان یا اوروفارنکس قرار میدهند:
- سیگار کشیدن یا جویدن توتون
- مصرف نوشیدنیهای سنگین به طور مکرر
- داشتن انواع خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)
- ایدز یا HIV
تشخیص
سرطان های مربوط به دهان و اوروفارنکس معمولا از طریق بیوپسی از بافت آسیب دیده تشخیص داده می شوند. اگر در بیوپسی سرطان تشخیص داده شود ، پزشک شما آزمایشات بیشتری برای تعیین میزان گسترش سرطان انجام می دهد.
این آزمایشات شامل موارد زیر میباشند:
- آندوسکوپی و یا یک نازواندوسکوپی, که این امکان را برای پزشک فراهم میکند که از نزدیک تر گلو و راههای هوایی شما را مورد ارزیابی قرار دهد
- آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس ، توموگرافی کامپیوتری ( CAT یا CT scan ) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
درمان
گزینه های درمانی برای این نوع از سرطان ها عبارتند از:
- جراحی برای حذف تومور و مناطق دیگری که در آن سرطان گسترش یافته است
- پرتو درمانی که سلول های سرطانی را از بین میبرد
- شیمی درمانی که با استفاده از داروها به نابودی سلول های سرطانی کمک میکند
درمانهای خانگی
راههای درمانی خانگی ممکن است در درمان بیماری شما مؤثر واقع نشوند, اما می توانند شرایط شما را تسکین دهند.
به چند نکته از واردی که برای کاهش خونریزی زبان آورده شده است توجه کنید:
- مقداری یخ را در گازاستریل و یا یک حوله تمیز پیچیده و در محل زخم یا آسیب قرار داده و فشار ملایمی را به زخم اعمال کنید تا خونریزی متوقف می شود. اول از همه مطمئن شوید که دست های خود را به طور کامل شستهاید.
- خوردن ماستی که دارای محیط فعال و سالم میباشد (بررسی کردن برچسب ماست) میتواند بسیار مفید باشد. این روش می تواند سطح نرمالی از باکتری ها در سیستم دهانی شما بازگردانی کند. ماست همچنین میتواند منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن شما و راحتی در هضم شود.
- · ۱ قاشق چای خوری نمک یا جوش شیرین به یک فنجان آب گرم اضافه کرده و با استفاده از آن دهان خود را چن بار در روز بشویید.
- روزانه چندین بار با دهانشویه ضدعفونی کننده و یا ترکیبی از مقدار برابری از پراکسید هیدروژن و آب غرغره کنید. اگر شما زخمهای دهانی دارید ، روزانه چند بار آنها را با استفاده از شیر منیزی تر کنید.
- خوردن popsicleو مقداری آب سرد از طریق نی برای کمک به تسکین علائم.
- اجتناب از خوردن غذاهای اسیدی و بسیار تند که می تواند باعث تحریک ضایعات زبانی و زخم های دهانی گردد.
- از مواد غذایی و آب بسیار گرم پرهیز کنید.
زمان مناسب برای مراجعه به پزشک
اگر چه زخمهای دهانی به ندرت جدی هستند, اگر شما دائما این زخمها را تجربه میکنید به پزشک مراجعه کنید.
همچنین اگر شما زخم دهانی دارید که بهبودی آن بیش تر از ۳ هفته طول می کشد, از پزشک خود بخواهید تا آن را بررسی کند. اطلاعاتی مانند میزان و تداوم درد زخم و بو و چرکزایی زخم را با دکتر خود در میان بگذارید.
پیشگیری
اگر چه علتهای خونریزی از زبان میتوانند متفاوت باشند, دستورالعملهایی عمومی وجود دارند که برای جلوگیری از بسیاری از این شرایط مفید خواهند بود.
نکات زیر را دنبال کنید:
- حفظ سلامت دهان با مراجعه منظم به دندانپزشک و مسواک زدن دندان ها را طبق دستور.
- اگر شما از دندان مصنوعی استفاده میکنید، طبق دستور دندانپزشکتان هر روز آنها را تمیز کنید.
- اجتناب از مصرف سیگار و نوشیدنی الکلی سنگین.
بیشتر مواردی که باعث خونریزی زبان فرد می شوند ، معمولا یک تهدید پایدار برای سلامتی فرد محسوب نمیشوند. با این حال, اگر شما علائمی از زخمهای دهانی را تجربه میکنید که بهبود نمییابند و یا اگر این علائم مشکوک به سرطان دهانی هستند ، به دکتر خود مراجعه کنید.