علائم خونریزی مغزی چیست ؟ در این مقاله به علائم، علل، عوارض، درمان و ارتباط خونریزی مغزی و مرگ می‌پردازیم.
خونریزی مغزی وضعیت پزشکی است که به عنوان خونریزی داخل مغزی ich یا خونریزی داخل جمجمه‌ای نیز شناخته میشود. خونریزی مغزی یک اورژانس پزشکی است که نیازمند درمان فوری می‌باشد.
جمجمه مغز را احاطه کرده است و هرگونه نشت خون می‌تواند باعث فشار و آسیب به بافت مغز شود. اگر رگ خونی در مغز نشت کرده یا پاره شده و باعث خونریزی شود، سکته مغزی اتفاق می‌افتد.
فشار ناشی از خونریزی بیش از حد می‌تواند به حدی شدید باشد که خون غنی از اکسیژن قادر به حرکت در بافت مغز نباشد و کمبود اکسیژن در مغز می‌تواند منجر به تورم یا ادم مغزی شود.
همچنین، خون ناشی از خونریزی می‌تواند به صورت توده‌ای جمع شده و به عنوان هماتوم شناخته شود. فشار زیاد ناشی از این امر می‌تواند مانع از رسیدن اکسیژن به سلول‌های مغزی شده و منجر به مرگ افراد شود.
علل خونریزی مغزی چیست
علل مختلفی می‌تواند منجر به خونریزی مغزی و مرگ شود. این عوامل عبارتند از:
- ضربه به سر یا جراحت
- آنوریسم مغزی یا برآمدگی ضعیف در شریان مغزی
- فشار خون بسیار بالا
- ناهنجاری‌های رگ‌های خونی
- اختلالات خونی یا خونریزی
- بیماری‌های کبدی
- تومور مغزی
- مصرف مواد مخدر
سن
اثرات خونریزی مغزی در گروه‌های سنی مختلف متفاوت است و بیشتر در افراد مسن اتفاق می‌افتد.
بیشتر خونریزی‌های داخل مغزی که به طور ناگهانی در کودکان رخ می‌دهد، ناشی از ناهنجاری‌های موجود در رگ‌های خونی است. علل احتمالی دیگر شامل بیماری‌های خونی، تومور‌های مغزی، سپتی سمی و استفاده از الکل یا داروهای غیرمجاز است.
در نوزادان خونریزی مغزی می‌تواند به علت آسیب هنگام تولد یا ضربه شدید به شکم خانم باردار رخ دهد.
علائم و برخی درمان‌ها در بزرگسالان و کودکان بسیار مشابه است. درمان در کودکان به محل خونریزی و شدت آن بستگی دارد.
طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، سکته مغزی پنجمین علت اصلی مرگ در ایالات متحده است.
خونریزی در افراد مسن شایع‌تر است اما ممکن است در کودکان نیز رخ دهد. براساس اعلام انجمن ملی سکته مغزی، سکته مغزی در حدود ۱ از ۴۰۰۰ تولد زنده اتفاق می‌افتد و در کودکان زیر دو سال کمتر شایع است.
به طور معمول کودکان از خونریزی مغزی با نتایج بهتری بهبود می‌یابند، زیرا مغز کودک هنوز در حال رشد است.
علائم خونریزی مغزی چیست
خونریزی مغزی می‌تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند. این علائم ممکن است شامل مورمورشدن ناگهانی، ضعف، بی‌حسی یا فلج یکطرفه صورت، بازو یا پا باشد. این علائم به احتمال زیاد فقط در یک طرف بدن رخ می‌دهد.
علائم دیگر عبارتند از:
- سر درد ناگهانی و شدید
- بلعیدن دشوار
- اختلال در بینایی
- از دست دادن تعادل یا هماهنگی
- سردرگمی یا اختلال در درک
- اختلال در صحبت
- بی‌حالی یا بیهوشی
- تشنج
شناخت سریع این علائم ضروری است تا بتوانیم هرچه سریعتر درمان را شروع کنیم.
عواض خونریزی مغزی : آیا خونریزی مغزی باعث مرگ میشود
فیزیوتراپی برای بهبودی برخی از اثرات خونریزی مغزی می‌تواند ضروری باشد. عوارض غالبا ناشی از خونریزی مغزی است. خونریزی از برقراری ارتباط سلول‌های عصبی با قسمت‌های دیگر بدن و عملکرد طبیعی آن‌ها جلوگیری می‌کند.
مشکلاتی که بعد از خونریزی مغزی اتفاق می‌افتد، شامل مشکلات حرکتی، گفتار و حافظه است. بسته به محل خونریزی و صدمه‌ای که ایجاد میشود، برخی از عوارض ممکن است دائمی باشند که شامل موارد زیر است:
- فلجی
- بی‌حسی یا ضعف در بعضی قسمت‌های بدن
- مشکل بلع یا دیسفاژی
- از دست دادن بینایی
- کاهش توانایی در صحبت کردن یا فهم کلمات
- گیجی یا از دست دادن حافظه
- تغییرات شخصیت یا مشکلات عاطفی
انواع خونریزی مغزی
انواع مختلفی از خونریزی مغزی وجود دارد. نوع آن بستگی به محل خونریزی دارد:
- خونریزی داخل مغزی یا اینتراسربرال: این نوع خونریزی در داخل مغز رخ می‌دهد.
- خونریزی ساب آراکنوئید: این نوع خونریزی بین مغز و غشایی که آن را می‌پوشاند رخ می‌دهد.
- خونریزی ساب دورال: در زیر لایه داخلی سخت‌شامه و بالای مغز رخ می‌دهد.
- خونریزی اپی دورال: زمانی رخ می‌دهد که خونریزی بین جمجمه و مغز ایجاد شود.
انواع خونریزی مغزی می‌تواند خطر جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد.
تشخیص خونریزی مغزی
تشخیص خونریزی مغزی می‌تواند دشوار باشد، زیرا برخی افراد هیچ علامت جسمی نشان نمی‌دهند. پزشکان برای پیدا کردن محل دقیق خونریزی در مغز باید آزمایشاتی انجام دهند که عبارتند از:
- CT یا MRI
- Lumbar puncture یا پونکسیون کمری که در آن پزشک مایعات نخاعی را از طریق یک سوزن توخالی برای آزمایش خارج می‌کند.
- آنژیوگرافی مغزی که پزشک ماده رنگی را تزریق می‌کند و عکس‌های اشعه ایکس از مغز گرفته میشود. ماده رنگی، رگ‌های خونی غیرعادی مغز یا نزدیکی آن را قابل مشاهده می‌کند.
درمان خونریزی مغزی
برای درمان خونریزی مغزی شدید ممکن است جراحی لازم باشد. جراحان برای بهبود فشارهای وارده به مغز جراحی کنند.
اگر آنوریسم مغزی باعث خونریزی شود، جراح ممکن است بخشی از جمجمه را برداشته و شریان را گیره کند که به این عمل کرانیوتومی گفته میشود.
سایر روش‌های درمان خونریزی مغزی شامل داروهای ضد اضطراب، داروهای ضد صرع و سایر داروهای کنترل‌کننده علائم مانند تشنج و سردردهای شدید است.
افراد می‌توانند از خونریزی مغزی بهبود یابند، اگرچه ضروری است در اسرع وقت درمان صحیح انجام گیرد.
درمان توانبخشی شامل موارد زیراست :
- کاردرمانی
- تغییر سبک زندگی برای کاهش احتمال خونریزی‌های دیگر
پیشگیری از خونریزی مغزی
پوشیدن کلاه ایمنی می‌تواند از صدمه به مغز جلوگیری کند.
طبق آمار انجمن جراحان مغز و اعصاب آمریکا، هر ساله حدود ۱.۷ میلیون آسیب مغزی اتفاق می‌افتد. این مهم است که مردم از خود در برابر خطر آسیب دیدگی مغزی محافظت کنند. پوشیدن کمربند ایمنی در اتومبیل یا کلاه ایمنی هنگام رانندگی با دوچرخه یا موتورسیکلت راه‌های آسان برای محافظت از سر و مغز است.
احتمال ابتلای مجدد در افراد دچار سکته مغزی یا خونریزی مغزی ۲۵ درصد است.
ایجاد تغییر در شیوه زندگی می‌تواند در کاهش خطر ابتلا و پیشگیری از مشکلات عروق مغزی به افراد کمک کند. افراد مبتلا به فشار خون بالا نیاز به معاینه منظم و کاهش فشارخون خود دارند.
همچنین باید از مصرف سیگار خودداری شود که عامل خطر برای سکته مغزی است. سموم موجود در تنباکو به سیستم قلبی-عروقی آسیب می‌رسانند و می توانند منجر به ایجاد پلاک و تنگی عروق شده و باعث سکته مغزی شوند.
افراد مبتلا به دیابت باید سطح قند خون خود را کنترل کنند. همچنین بسیاری از مبتلایان به دیابت دچار فشارخون بالا، کلسترول بالا و اضافه وزن هستند که همه این‌ها از عوامل خطر سکته مغزی می‌باشند. از جمله مهم‌ترین تغییراتی که می‌تواند به کاهش خطر خونریزی کمک کند، رژیم و ورزش است. افراد باید رژیم غذایی داشته باشند که سلامت قلب و مغز آن‌ها را فراهم کند. انستیتوی ملی قلب ریه و خون رژیم غذایی DASH را تایید می‌کند.
اضافه وزن بدن می‌تواند منجر به افزایش فشارخون، دیابت، بیماری‌های قلبی و سکته مغزی شود. افراد می‌توانند سعی کنند که با فعالیت بدنی، اضافه وزن خود را کنترل کرده و خطر سکته مغزی را کاهش دهند.
انجمن قلب آمریکا (AHA) انجام ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط تا شدید در هفته را توصیه می‌کند.
خلاصه مطلب
خونریزی مغزی تهدید کننده زندگی است و نیاز به درمان فوری و توانبخشی طولانی دارد. برخی دیگر از شرایط پزشکی مانند دیابت می‌تواند خطر را افزایش دهد. با این وجود، پوشیدن محافظ در حین فعالیت‌هایی مانند دوچرخه‌سواری که ممکن است باعث آسیب مغزی شود و داشتن شیوه زندگی سالم، فعال و بدون دود می‌تواند خطر خونریزی را کاهش دهد.
