تست PPD چیست و نحوه تفسیر تست PPD چگونه است؟

تست PPD یا به صورت کامل‌تر، تست پوستی مشتق از پروتئین خالص‌سازی شده تست سل است که این بیماری را تشخیص می‌دهد. در این مقاله بیشتر در مورد این صحبت خواهیم کرد که که رنج نرمال تست PPD نحوه تفسیر تست PPD و اندازه گیری تست PPD چیست ؟

سل یک بیماری عفونی خطرناک است که معمولاً ریه ها را درگیر کرده و توسط باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس ایجاد می‌گردد. بیماری سل با نفس کشیدن در فضایی که شخص آلوده به بیماری در آن نفس کشیده است منتقل می‌شود. باکتری سل می‌تواند به مدت سال‌ها در بدن بدون ایجاد بیماری زنده بماند.

با ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن باکتری‌های سل در بدن فعال شده و علائمی زیر را به وجود می‌آورند:

• تب
• کاهش وزن
• سرفه
• تعریق شبانه

اگر بیماری سل با آنتی بیوتیک های مخصوص خود درمان نشود به آن سل مقاوم به دارو می‌گویند. مقاومت سل به داروها مشکلی بزرگ برای نظام سلامت هر کشوری محسوب می‌شود و این مشکل در آسیا و آفریقا پر رنگ تر است.

وقتی سل بدن بیمار را آلوده کرد، بدن فرد به بعضی از عناصر باکتری، مثل مشتقات پروتئین خالص‌سازی شده فوق العاده حساس می‌شود. تست PPD حساسیت فعلی بدن به این مشتقات را اندازه می‌گیرد. نحوه تفسیر تست PPD در فهمیدن این که شما سل دارید یا نه به پزشک کمک خواهد کرد.

ویژگی‌های فرد نیازمند به تست PPD چیست

سل یک بیماری فوق العاده مسری است. سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که سل پس از ایدز دومین بیماری کشنده در سطح جهانی است. برخلاف کشورهای غربی، سل هنوز هم در ایران شیوع بالایی دارد، اگرچه در خود آمریکا هم بیشتر مبتلایان به سل بدون علامت باقی می‌مانند.

تمامی کارکنان بخش سلامت باید تست PPD بدهند. تمامی این افراد باید به طور روتین به منظور تشخیص سل غربالگری شوند.

افراد زیر نیز به اندازه گیری تست PPD نیاز دارند:

• کسانی که با بیماران مبتلا به سل تماس داشته‌اند
• کسانی که به خاطر مصرف داروهای ضعیف کننده سیستم ایمنی مثل استروئیدها یا بیماری‌هایی مثل سرطان، HIV یا ایدز سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

نحوه انجام و اندازه گیری تست PPD چگونه است؟

پزشک یا پرستار ابتدا پوست قسمت داخلی ساعد شما را با پنبه آغشته به الکل می‌مالد. سپس سرنگ حاوی PPD (توبرکولین) به زیر پوست شما تزریق می‌شود. در این حین شاید کمی احساس گزیدگی بکنید. محل تزریق کمی برآمده خواهد شد که طی چند ساعت از بین می‌رود.

پس از گذشت ۴۸ تا ۷۲ ساعت، باید به مطب پزشک برگردید. پزشک یا پرستار محل تزریق را باید ببیند و با اندازه گیری تست PPD در محل تزریق وجود یا عدم وجود واکنش را بررسی نماید. این اندازه گیری برای تفسیر تست PPD الزامی است.

به احتمال بسیار کم و در افراد معدود، یک واکنش نسبتاً شدید با قرمزی و تورم روی ساعد به وجود می‌آید که به طور ویژه در کسانی اتفاق می‌افتد که پیش از این نیز یک تست PPD اخیراً داده‌اند.

نحوه تفسیر تست PPD چگونه است؟

اگر ناحیه‌ای از پوست که PPD به آن جا تزریق شده متورم نشده یا تورم کمی پس از ۴۸ تا ۷۲ ساعت داشته باشد، تست PPD منفی تلقی می‌شود. تست PPD منفی به این معناست که به احتمال زیاد فرد مبتلا به سل نیست.

اندازه گیری تست PPD به میلی متر در کودکان، افراد مبتلا به عفونت HIV، سالمندان و غیره ممکن است متفاوت باشد. این به خاطر شرایط سیستم ایمنی بدن آن‌هاست که شاید توان پاسخ ایمنی کافی به PPD نداشته باشند اما واقعا مبتلا به سل باشند.

در نحوه تفسیر تست PPD یک واکنش کوچک (اندوراسیون یا سفتی) در محل تزریق توبرکولین (۵ تا ۹ میلی‌متر) در افراد زیر تست PPD مثبت تلقی می‌شود (کتگوری ۱ در شکل):

• کسانی که داروهای استروئیدی مصرف می‌کنند
• افرادی که HIV دارند
• کسانی که عضو پیوندی دارند
• کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
• در تماس با فردی بوده‌اند که سل فعال داشته است
• تغییراتی در عکس رادیوگرافی سینه دارند که به نظر نتیجه عفونت سل قبلی است

این افراد متعلق به گروه‌های پرخطر ممکن است به درمان سل نیاز داشته باشند، اما تست PPD مثبت همیشه به معنی داشتن سل نیست. تست‎های بیشتری برای تایید تشخیص سل در نتیجه تفسیر تست PPD یا تست مانتو نیاز است.

واکنش‌های بزرگ‌تر (۱۰ میلی‌متر یا بزرگ‌تر) در افراد زیر تست PPD مثبت محسوب می‌شود (کتگوری ۲ در شکل):

• کسانی که در عرض دو سال اخیر یک تست PPD منفی داشته‌اند
• بیماران دیابتی، نارسایی کلیه یا سایر بیماری‌هایی که خطر ابتلا به سل را افزایش می‌دهند
• کارکنان نظام سلامت
• معتادان تزریقی
• افراد متعلق به جوامعی که در ۵ سال اخیر سل در آن جا شیوع بالایی داشته است
• کودکان کوچک‌تر از ۴ سال
• نوزادان، کودکان یا نوجوانانی که در معرض افراد مبتلا به سل بوده‌اند
• کسانی که در مکان‌های خاصی مثل زندان، خانه سالمندان و گرم خانه ها زندگی می‌کنند

برای کسانی که هیچ کدام از موارد پرخطر بودن را ندارند اندازه گیری تست PPD بالای ۱۵ میلی متر در نحوه تفسیر تست PPD بالای رنج نرمال PPD در محل تزریق به معنای تست PPD مثبت است (کتگوری ۳ در شکل).

تست PPD مثبت کاذب و منفی کاذب تست PPD چیست

افرادی که واکسن ضد سل یا همان واکسن ب ث ژ (BCG) زده‌اند، تست PPD مثبت کاذب خواهند داشت. اما مثبت کاذب تست PPD چیست ؟ مثبت کاذب بدین معناست که با وجود مثبت بودن تست PPD اما فرد سل ندارد. در بعضی از کشورهای جهان مثل کشور ما، واکسن سل به صورت روتین به کودکان تزریق می‌شود.

در این موارد پزشک با درخواست رادیوگرافی  و سی تی اسکن قفسه سینه و تست خلط که به دنبال باکتری سل می‌گردد، بیمار را پیشگیری می‌کند.

تست PPD کاملاً صادق نیست. بعضی از افراد دارای عفونت ممکن است هیچ واکنشی به این تست ندهند. بیماری‌هایی مثل سرطان و داروهایی مثل داروهای استروئیدی و شیمی‌درمانی که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند از عوامل منفی کاذب تست PPD هستند.

تست ppd در بارداری

به همان اندازه که تشخیص سل در بارداری با تست PPD در بارداری سخت است، عدم درمان سل برای زن باردار و جنین او خطر تهدید بسیار بزرگ‌تری است. کودکانی که از مادران مبتلا به سل متول شده‌اند ممکن است وزن کمتری داشته باشند. در موارد نادری ممکن است نوزادی مبتلا به بیماری سل به دنیا بیاید.

تست پوستی توبرکولین یا تست PPD در بارداری هم معتبر و هم بی‌خطر است. به کار بردن تست PPD در بارداری خطری ندارد اما برای تشخیص سل در این جمعیت ارزیابی نشده است. تست‌های دیگری برای تشخیص سل در بارداری نیاز است.

تست ppd در کودکان

تست PPD در کودکان بی‌خطر است و نسبت به تست‌های خونی سل برای کودکان زیر ۵ سال ارجحیت دارد.

همه‌ی کودکانی که تست PPD مثبت، علائم سل یا سابقه تماس با افراد بیمار دارند باید تحت بررسی پزشکی قرار بگیرند. این بررسی باید شامل رادیوگرافی قفسه سینه و معاینه بالینی برای رد بیماری سل بوده و بایستی پیش از شروع درمان عفونت سل نهفته انجام پذیرد.