لابیرنتیت چیست؟
لابیرنتیت یک اختلال و در واقع آماس گوش درونی است. در این متن میخواهیم با علائم، علت و درمان لابیرنتیت بیشتر آشنا شویم. دو عصب وستیبولار در گوش داخلی شما، اطلاعاتی درمورد جهتگیری فضایی و کنترل تعادل، به مغز شما میفرستند. وقتی یکی از این اعصاب ملتهب میشود، حالتی به وجود میآید که به آن لابیرنتیت میگویند.
علائم لابیرنتیت شامل سرگیجه ، حالت تهوع و کاهش شنوایی است. ورتیگو، از علائم دیگر لابیرنتیت، نوعی سرگیجه شدید است که فرد در آن احساس میکند در حال حرکت کردن است؛ حتی اگر در حال حرکت نباشد. این حالت میتواند در فعالیتهایی مثل رانندگی و کار کردن، اختلال ایجاد کند. داروها و تکنیکهای کمککندهای که خود شخص میتواند انجام دهد، شدت این سرگیجه شما را کاهش میدهند.
عوامل زیادی مانند عفونتها و ویروسها، میتوانند علت لابیرنتیت باشند. هیچ راه شناخته شدهای برای جلوگیری از لابیرنتیت وجود ندارد؛ اما شما باید به سرعت برای هر نوع عفونت گوش، درمان مناسب را دریافت کنید.
درمان لابیرنتیت گوش داخلی معمولا شامل داروهایی برای کنترل علائم بیماری است. در بیشتر افراد، علائم لابیرنتیت در مدت یک تا سه هفته بهبود یافته و طی مدت یک یا دو ماه به طور کامل برطرف میشوند.
علائم لابیرنتیت چیست؟
علائم آماس درونی گوش (لابیرنتیت) به سرعت شروع شده و در روزهای اول میتوانند بسیار شدید باشند. علائم لابیرنتیت پس از مدتی کمرنگ میشوند؛ اما وقتی سرتان را تکان میدهید، ممکن است دوباره ظاهر شوند. این حالت معمولا درد ایجاد نمیکند.
علائم لابیرنتیت شامل:
- سرگیجه
- ورتیگو (نوعی سرگیجه شدید که بالاتر توضیح داده شد)
- عدم تعادل
- تهوع و استفراغ
- تینیتوس (tinnitus) که با احساس صدای زنگ زدن در گوش شناخته میشود.
- از دست دادن شنوایی برای اصواتی با محدودیت فرکانسی بالا در گوش
- مشکل در دقت و تمرکز با نگاه
در موارد معدودی از دست دادن شنوایی به طور دائم هم دیده شده است.
علت لابیرنتیت چیست؟
لابیرنتیت گوش داخلی در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد. عوامل متعددی میتوانند موجب لابیرنتیت شوند:
- بیماریهای تنفسی مثل برونشیت
- عفونتهای ویروسی گوش داخلی
- ویروسهای معده
- ویروسهای هرپس
- عفونتهای باکتریایی مانند عفونت باکتریایی گوش میانی
- میکروارگانیسمهای عفونی مانند میکروارگانیسم عامل بیماری لایم (Lyme)
ریسک ابتلا به لابیرنتیت در شما بالاتر میرود، اگر شما:
- سیگار بکشید
- مقادیر زیاد الکل بنوشید
- سابقه آلرژی داشته باشید
- به طور معمول احساس خستگی شدید داشته باشید (سندرم CFS (chronic fatigue syndrome))
- تحت استرس شدید باشید
- داروهای نسخهای مصرف کنید
- داروهای بدون نسخه مصرف کنید (به ویژه آسپیرین)
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر شما علائم لابیرنتیت دارید، باید به دکتر مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود.
برخی علائم و نشانهها میتوانند نشاندهنده وضعیت جدیتری باشند. این علائم را به عنوان وضعیت اورژانس در نظر گرفته و پس از مشاهده سریعا به دنبال مراقبتهای درمانی باشید:
- از حال رفتن
- تشنج
- تکلم نامفهوم
- تب
- ضعف
- فلج و احساس از کار افتادگی
- دید دوتایی
تشخیص لابیرنتیت چگونه است؟
لابیرنتیت گوش داخلی معمولا با معاینه توسط دکتر تشخیص داده میشود. در برخی موارد تنها معاینه برای تشخیص کافی نبوده و نیاز به انجام تستهای پزشکی شامل سنجش اعصاب، میباشد.
علائم لابیرنتیت به برخی بیماریها شبیه است. دکتر شما ممکن است تستهایی برای تشخیص و تمایز این بیماریها از هم، درخواست کند. این بیماریها و اختلالات شامل موارد زیر هستند:
- بیماری منییر (Meniere’s disease) که یک بیماری گوش داخلی است.
- میگرن
- سکته خفیف
- هموراژ (خونریزی) مغزی
- آسیب به رگهای گردن
- سرگیجه وضعیتی خوشخیم (BPPV (benign paroxysmal positional vertigo)) که یک بیماری گوش داخلی است.
- تومور مغزی
برای تشخیص لابیرنتیت و این بیماریها تستهای زیر ممکن است انجام داده شوند:
- تستهای شنوایی
- آزمایش خون
- سی تی اسکن یا MRI از سر تا تصاویری از وضعیت جمجمه به دست بیاید.
- الکتروانسفالوگرام (EEG): این تست برای ثبت امواج مغزی است.
- الکترونیستاگموگرافی (ENG): این تست برای بررسی حرکات چشم انجام میشود.
درمان لابیرنتیت چگونه صورت میگیرد؟
علائم لابیرنتیت میتوانند با دارو بهبود یابند. این داروها شامل داروهای زیر هستند:
- آنتی هیستامینهای نسخهای مثل: دسلوراتادین (desloratadin)
- داروهایی که میتوانند سرگیجه و تهوع را کاهش دهند مثل: مکلیزین (meclizine)
- آرامبخشها مثل: دیازپام (diazepam)
- کورتیکواستروئیدها مثل: پردنیزون (prednisone)
- آنتی هیستامینهای بدون نسخه مثل: فکسوفنادین (fexofenadine)، دیفن هیدرامین (diphenhydramine) و لوراتادین (loratadine)
اگر شما عفونت فعال داشته باشید، دکتر احتمالا برای شما آنتی بیوتیک تجویز میکند.
علاوه بر مصرف دارو، تعدادی تکنیک وجود دارد که با انجام دادن آنها میتوان ورتیگو و سرگیجه را کاهش داد:
- از تغییرات سریع در وضعیت بدن و حرکات سریع خودداری کنید.
- در حین وقوع ورتیگو در یک جا ثابت بنشینید.
- از حالت نشسته یا خوابیده به آرامی بلند شوید.
- در حین وقوع ورتیگو ازمانیتور تلویزیون و کامپیوتر و چراغهای چشمک زن و درخشان دوری کنید.
- اگر ورتیگو زمانی که شما در حالت خوابیده هستید رخ داد، بلند شده، روی یک صندلی نشسته و سر خود را ثابت نگه دارید.
- برای کنترل علائم، نور کم بهتر از تاریکی یا نور شدید و درخشان است.
اگر ورتیگوی شما برای مدت طولانی ادامه پیدا کرد، با ورزشهایی که تراپیست برای بهبود تعادل به شما آموزش میدهد، میتوانید آن را بهبود دهید.
ورتیگو ممکن است توانایی شما در رانندگی یا کار با ماشین آلات، به طور ایمن، را کاهش دهد.
لابیرنتیت در طولانی مدت:
در بیشتر موارد، علائم لابیرنتیت طی مدت یک تا سه هفته کاهش یافته و در مدت چند ماه بهطور کامل بهبود مییابد. در این مدت، علائمی مثل ورتیگو و استفراغ، ممکن است در توانایی شما برای کار کردن، رانندگی کردن و یا شرکت در ورزشها اختلال ایجاد کند. تلاش کنید پس از بهبود، به آرامی به این فعالیت ها بازگردید.
اگر علائم شما پس از چند ماه بهبود پیدا نکرد، دکتر شما ممکن است تعدادی تست بیشتر درخواست کند تا وجود بیماریهای دیگر را بررسی کند.
اکثر مردم تنها لابیرنتیت یک مرحلهای را تجربه میکنند. آماس گوش درونی به ندرت به یک بیماری مزمن تبدیل میشود.