خروسک چیست ؟
خروسک یا کروپ یک بیماری ویروسی است که باعث تورم طنابهای صوتی میشود.
این بیماری با دشواری تنفس و سرفههای بدی که شبیه پارس سگ هستند، مشخص میشود. بسیاری از ویروسهایی که مسئول ایجاد خروسک هستند، باعث سرماخوردگی ساده نیز میشوند. خروسک که عمدتا در پاییز و زمستان فعال است، کودکان زیر ۵ سال را هدف قرار میدهد.
چه چیزی باعث خروسک میشود؟
ویروسهای زیادی باعث خروسک میشوند. بسیاری از موارد خروسک از ویروسهای پاراآنفولانزا (سرماخوردگی ساده) ایجاد میشوند. ویروسهای دیگری که ممکن است باعث خروسک شوند، شامل آدنوویروس (گروه دیگری از ویروسهای سرماخوردگی ساده)، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) و سرخک میباشد. همچنین سرخک میتواند توسط آلرژنها، مواد محرک تنفسی یا عفونتهای باکتریایی ایجاد شود، ولی این موارد نادر هستند.
علایم خروسک چیست؟
بنظر میرسد علایم در کودکان زیر ۳ سال شدیدتر است. این بدلیل کوچکتر بودن سیستم تنفسی کودکان در مقایسه با بزرگسالان میباشد. علایم شایع در بسیاری از موارد خروسک عبارتند از:
- علایم سرماخوردگی مانند گرفتگی بینی و آبریزش بینی
- تب
- سرفه شبیه پارس سگ
- سختی تنفس
- خشونت صدا
پیگیری سریع پزشکی در صورتی که خروسک، توانایی تنفس کودک را تهدید میکند، ضروری است. در صورت بروز موارد زیر باید در اسرع وقت با پزشک تماس حاصل کرد:
- صداهایی با فرکانس بالا در زمان تنفس
- اختلال بلع
- رنگ آبی یا خاکستری در پوست اطراف بینی، دهان و نخانها
خروسکی که بیش از یک هفته به طول انجامد، معمولا دوباره رخ داده و یا با تب بالاتر از ۱۰۳.۵ درجه فارنهایت همراه میشود که باید با پزشک در میان گذاشته شود. در این موارد، معاینه از نظر رد عفونت باکتریایی یا موارد شدید دیگر، مورد نیاز است.
خروسک اسپاسمودیک
برخی از کودکان از یک خروسک برگشت پذیر و خفیف که در کنار یک سرماخوردگی ساده تظاهر مییابد، رنج میبرند. این نوع خروسک بصورت سرفههای شبیه پارس سگ مشخص میشود ولی اغلب اوقات با تب همراه نیست.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر علایم کودک شدید هستند، بدتر شدهاند یا بمدت بیش از ۳ تا ۵ روز دوام یافتهاند، و یا به درمانهای خانگی پاسخ نمیدهند، با پزشک تماس حاصل کنید.
در صورت بروز موارد زیر، سریعا به پزشک مراجعه کنید:
- صداهای تنفسی بلند در زمان دم و بازدم
- صداهای تنفسی بلند در زمانی که کودک گریه نمیکند یا آشفته نیست
- ریزش آب دهان یا مشکل بلع
- ظاهر مضطرب و آشفته یا خسته کودک
- تنفس با سرعت بیش از حد معمول
- مشکل در تنفس
- تغییر رنگ پوست اطراف بینی، دهان یا ناخنها به آبی یا خاکستری
ریسک فاکتورها بیماری خروسک
بسیاری از افرادی که در معرض خطر ابتلا به خروسک قرار دارند، در بازه سنی ۶ ماه تا ۳ سال قرار میگیرند. بدلیل اینکه کودکان مجاری تنفسی کوچکتری دارند، علایم بیشتری در صورت ابتلا به خروسک نشان میدهند.
عوارض بیماری خروسک چیست ؟
بسیاری از موارد خروسک خفیف است. در درصد کوچکی از کودکان، مجاری هوا به حدی متورم میشوند که اختلال در تنفس را باعث میگردند. در موارد نادر، یک عفونت باکتریایی ثانویه در نای پدید میآید که به مشکل تنفسی و نیاز به مداخلات اورژانسی دارد.
در تعداد کمی از کودکان، به بستری بیمارستانی نیاز پیدا میکنند.
تشخیص خروسک چیست ؟
خروسک عمدتا طی معاینه فیزیکی شناسایی میشود.
پزشک به صدای سرفه گوش داده، تنفس را مشاهده کرده و در مورد علایم سوال مطرح میکند. حتی در مواردی که نیاز به مراجعه حضوری به پزشک نیست، پزشک به سرفههای شاخص از پشت گوشی تلفن، گوش میدهد. اگر علایم خروسک پایدار باشند، پزشک ممکن است یا بررسی گلو یا تصویر اشعه X بمنظور رد کردن دیگر مشکلات تنفسی درخواست کند.
درمان خروسک چیست ؟
موارد خفیف
بسیاری از موارد خروسک به طرز مناسبی در خانه درمان میشوند. پزشکان و پرستاران میتوانند به سادگی در مورد سیر بیماری کودک، از والدین وی کسب اطلاع کنند. مرطوب کنندههای بخار سرد ممکن است در آسانتر ساختن تنفس کودک، یاری رسان باشد.
تسکین دهندههای درد عمومی میتوانند احساس ناراحتی در گلو، قفسه سینه یا سر را برطرف کنند. داروهای ضد سرفه تنها در مواردی که توسط یک متخصص امور پزشکی تجویز شوند، قابلیت مصرف دارند.
موارد شدید
اگر کودک دچار مشکل تنفسی است، باید به مرکز اورژانس یا یک بیمارستان مراجعه شود. پزشکان ممکن است از ترکیبات استروئیدی برای باز نگه داشتن مجرای هوایی کودک و آسانتر ساختن تنفس استفاده کنند. امکان استفاده از این ترکیبات در خانه نیز وجود دارد. در موارد شدید، یک لوله تنفسی به دریافت میزان کافی اکسیژن توسط کودک، کمک میکند. اگر وجود یک عفونت باکتریایی ثابت شده است، آنتی بیوتیکها در بیمارستان یا موارد دیگر تجویز میشوند. بیماران دهیدراته به مایعات درون وریدی نیاز دارند.
در طولانی مدت چه انتظاری باید داشت؟
خروسکی که با یک ویروس ایجاد شده است، معمولا بصورت خودبخودی طی یک هفته برطرف میشود.
خروسک باکتریایی به درمان آنتی بیوتیکی نیاز دارد. طول مدت درمان آنتی بیوتیکی به شدت عفونت بستگی خواهد داشت. عوارض تهدید کننده حیات، شایع نیستند ولی در صورت بروز، خطرناک هستند. بدلیل اینکه این عوارض معمولا شامل مشکل تنفسی هستند، توجه کارمندان بخش سلامت به علایم هشداردهنده بیمار مهم است.
پیشگیری
بسیاری از موارد خروسک توسط ویروسهای مشابهی که باعث سرماخوردگی یا آنفولانزا میشوند، ایجاد میگردند. استراتژیهای پیشگیری برای تمامی این ویروسها، مشابه است. این استراتژیها شامل شستشوی مکرر دستها، دور نگه داشتن دستها و اشیا از دهان، و اجتناب از نزدیک شدن به افرادی است که ظاهر ناخوشی دارند.
برخی از موارد شایع خروسک توسط بیماریهایی مانند سرخک ایجاد میشود. بمنظور جلوگیری از وقوع چنین مشکلاتی، والدین باید کودکان را طبق برنامه واکسینه کنند.