پینئوبلاستوما نوعی سرطان نادر و تهاجمی است که از سلول های غده صنوبری یا پینه آل مغز آغاز می شود. غده صنوبری قسمتی از مغز است که هورمونی به نام ملاتونین تولید می کند. ملاتونین در تنظیم چرخه خواب و بیداری طبیعی نقش مهمی دارد.
احتمال رخ دادن پینئوبلاستوما در هر سنی وجود دارد، اما این نوع تومور یش تر در کودکان خردسال اتفاق می افتد. از علائم آن نیز می توان به سردرد، خواب آلودگی و تغییرات ظریف در نحوه حرکت چشم اشاره کرد.
درمان پینئوبلاستوما معمولا بسیار دشوار است. این نوع از تومور می تواند در داخل مغز و مایع اطراف آن (مایع مغزی نخاعی) گسترش یابد. اگرچه به ندرت در خارج از سیستم عصبی مرکزی نیزپخش می شود. درمان آن معمولاً شامل جراحی برای حذف هر چه بیشتر سرطان است. درمان های اضافی نیز مانند شیمی درمانی، ممکن است توصیه شوند.
تشخیص
آزمایشات تصویربرداری:
تصویربرداری می تواند به پزشک کمک کند تا محل و اندازه تومور مغزی را تعیین کند. از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) اغلب برای تشخیص تومورهای مغزی استفاده می شود. همچنین ممکن است تکنیک های پیشرفته ای مانند MRI پرفیوژن و طیف سنجی تشدید مغناطیسی نیز در تشخیص پینئوبلاستوما کارساز باشند. آزمایشات اضافی مانند توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) و توموگرافی انتشار پوزیترون (پت اسکن) نیز در این دسته قرار می گیرند.
برداشت قسمتی از بافت (بیوپسی):
برداشت بافت مشکوک به پینوبلاستوما معمولا با سوزن در حین یا پیش از عمل انجام می شود. نمونه بافت به دست آمده در آزمایشگاه برای تعیین انواع سلول ها و میزان تهاجم این نوع تومور تجزیه و تحلیل می شود.
آزمایش مایع مغزی نخاعی:
این روش که به آن ضربه نخاعی نیز گفته می شود، بوسیله قرار دادن یک سوزن بین دو استخوان در قسمت پایین ستون فقرات برای بیرون کشیدن مایع مغزی نخاعی از اطراف نخاع انجام می شود. این مایع برای یافتن سلول های توموری یا سایر ناهنجاری ها آزمایش شده و در موارد خاص، برای خارج کردن پینئوبلاستوما، مایع مغزی نخاعی در طی روش بیوپسی جمع آوری می شود.
درمان
روش های درمانی پینئوبلاستوما شامل موارد زیر هستند:
جراحی برای رفع تجمع مایعات در مغز:
تومورهای مغزی مانند پینئوبلاستوما ممکن است رشد کنند و در نتیجه مانع جریان مایع مغزی نخاعی، تجمع آن و افزایش فشار به مغز شوند (هیدروسفالی). در این شرایط جراحی برای ایجاد راهی برای خروج مایعات از مغز (تخلیه بطن خارجی یا شنت بطنی) ممکن است توصیه شود. گاهی اوقات می توان این روش را با جراحی برای برداشتن تومور ترکیب کرد.
جراحی برای برداشتن پینئوبلاستوما:
جراح مغز و اعصاب در این روش با هدف از بین بردن پینئوبلاستوما به حذف هرچه بیشتر تومور می پردازد. اگرچه در اغلب شرایط حذف تومور به طور کامل غیرممکن است زیرا پینئوبلاستوما در نزدیکی ساختارهای حیاتی در اعماق مغز تشکیل می شود. اکثر کودکان مبتلا به پینئوبلاستوما نیز بعد از جراحی، نیاز به دریافت درمان های اضافی برای حذف باقی سلول های سرطانی دارند.
پرتو درمانی:
در این روش از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس و یا پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. در طول پرتودرمانی، کودک بر روی میز دراز می کشد و از طریق دستگاهی که در اطراف او حرکت می کند، پرتوهایی را به سمت مغز و نخاع فرستاده می شوند. به علت خطر بالای گسترش سلول های تومور در سایر مناطق سیستم عصبی مرکزی، پرتودرمانی به کل مغز و نخاع تنها برای کودکان بالاتر از ۳ سال توصیه می شود.
شیمی درمانی:
درشیمی درمانی از داروهایی استفاده می شود که منجر به از بین رفتن سلول های سرطانی می شوند. هم چنین این روش ممکن است بعد از جراحی یا پرتودرمانی در کودک مبتلا به پینئوبلاستوما توصیه شود. در بعضی موارد نیز، همزمان با پرتودرمانی از آن استفاده می شود. در تومورهای بزرگتر، شیمی درمانی قبل از جراحی به منظور کوچک شدن تومور و برداشت آسان تر آن کاربرد دارد.
پرتو جراحی[۱]:
این روش که برخلاف نام آن تنها به شکل تابش- و نه بوسیله جراحی- انجام می شود، با تمرکز پرتوهای متعددی در محل تومور سعی در از بین بردن سلول های سرطانی دارد. در بعضی موادر نیز برای درمان پینئوبلاستی که پس از بهبودی دوباره ظاهر شده است نیز استفاده می شود.
آزمایشات بالینی:
آزمایشات بالینی مطالعاتی در مورد روشهای درمانی جدید هستند که فرصت امتحان روش های درمانی جدید را به شرکت کنندگان می دهد. اگرچه خطر عوارض جانبی ناشناخته نیز در این نوع مطالعات وجود دارد.
[۱] Radiosurgery
