تومور پاروتید رشد غیر طبیعی سلول‌ها (تومورها) است که در غدد پاروتید تشکیل می‌شود. غدد پاروتید دو غده بزاقی هستند که درست در جلوی گوش‌های دو طرف صورت قرار دارند. غدد بزاقی برای کمک به جویدن و هضم غذا، بزاق تولید می‌کنند.
غدد بزاقی زیادی در لب‌ها، گونه‌ها، دهان و گلو وجود دارد. تومورها می‌توانند در هر یک از این غدد ایجاد شوند، اما غدد پاروتید رایج‌ترین مکان برای تومورهای غدد بزاقی است. بیشتر تومورهای پاروتید غیرسرطانی (خوش خیم) هستند، اگرچه برخی از تومورها می‌توانند سرطانی شوند.
تومور پاروتید اغلب باعث تورم صورت یا فک می شود که معمولاً دردناک نیست. علائم دیگر شامل بی‌حسی، احساس سوزش یا خارش در صورت یا از دست دادن حرکت صورت است.
درمان تومور پاروتید معمولاً با جراحی تومور و حذف آن انجام می‌شود. اگر تومور حاوی سلول‌های سرطانی باشد، ممکن است درمان‌های بیشتر توصیه شود.
تشخیص تومور پاروتید
آزمایشات و روش‌هایی که برای تشخیص تومور پاروتید استفاده می‌شوند، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- معاینه فیزیکی. پزشک فک، گردن و گلو را برای وجود توده یا تورم معاینه می‌کند.
- نمونه برداری. پزشک ممکن است یک روش بیوپسی سوزنی، مانند آسپیراسیون با سوزن ریز یا بیوپسی سوزن هسته، برای جمع آوری نمونه‌ای از بافت برای آزمایش، توصیه کند. در طی بیوپسی سوزن، پزشک یک سوزن نازک را از طریق پوست وارد غده پاروتید آسیب دیده می‌کند. از سوزن برای بیرون کشیدن نمونه‌ای از سلول‌ها یا مایع استفاده می‌شود.
در آزمایشگاه، پزشکان می‌توانند تشخیص دهند که چه نوع سلول‌هایی درگیر هستند و آیا سرطانی هستند. پزشک از این اطلاعات برای تعیین پیش آگهی و اینکه کدام روش‌های درمانی بهتر است استفاده می‌کند.
- تست‌های تصویربرداری. پزشک ممکن است آزمایشات تصویربرداری از غده پاروتید را برای پی بردن به اندازه تومور توصیه کند. اگر تومور پاروتید شما سرطانی است، ممکن است به آزمایشاتی برای یافتن علائم گسترش سرطان پاروتید نیاز داشته باشید. آزمایشات ممکن است شامل سونوگرافی، MRI و CT باشد.
درمان تومور پاروتید
درمان تومور پاروتید معمولاً شامل جراحی برای برداشتن تومور است. اگر تومور حاوی سلول‌های سرطانی باشد، پزشک ممکن است درمان‌های اضافی مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی را توصیه کند.
عمل جراحی
عمل‌های مورد استفاده برای حذف تومورهای پاروتید شامل موارد زیر است:
- برداشتن بخشی از غده پاروتید. برای اکثر تومورهای پاروتید، جراحان ممکن است تومور و بخشی از بافت‌های سالم غده پاروتید اطراف آن را برش دهند (پاروتیدکتومی سطحی).
- برداشتن کل غده پاروتید. جراحی برای برداشتن کل غده پاروتید (پاروتیدکتومی کامل) ممکن است برای تومورهای بزرگتر و آن‌هایی که قسمت‌های عمیق غده پاروتید را تحت تأثیر قرار می‌دهند، توصیه شود.
- جراحی گسترده‌تر برای سرطان‌های بزرگتر. اگر سرطان پاروتید به استخوان و عضلات مجاور گسترش یافته باشد، ممکن است عمل گسترده‌تری لازم باشد. جراحان سعی می‌کنند کل توده و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن را از بین ببرند. سپس روی ترمیم منطقه کار می‌کنند تا بتوانید به جویدن، بلعیدن، صحبت کردن، نفس کشیدن و حرکت دادن صورت خود ادامه دهید. این کار ممکن است شامل انتقال پوست، بافت، استخوان یا اعصاب از سایر قسمت‌های بدن برای ترمیم باشد.
برای دسترسی به غده پاروتید، جراحان برشی نزدیک گوش ایجاد می‌کنند. در طول عمل، مراقبت ویژه‌ای برای جلوگیری از آسیب به ساختارهای مجاور، مانند عصب صورت (فیشیال) که از غده پاروتید عبور می‌کند، انجام می‌شود. عصب فیشیال حرکت صورت را کنترل می‌کند، بنابراین کشش یا برش عصب می‌تواند باعث فلج جزئی یا کامل صورت شود که می‌تواند موقتی یا دائمی باشد.
اگر برای از بین بردن کل تومور باید عصب صورت بریده شود، جراحان می‌توانند با استفاده از اعصاب سایر مناطق بدن یا پیوندهای عصبی دریافت شده از اهدا کنندگان، آن را ترمیم کنند.
پرتو درمانی
پرتودرمانی از پرتوهای پرقدرت انرژی مانند اشعه ایکس، پروتون یا نوترون برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. اگر تومور پاروتید سرطانی باشد، ممکن است پرتودرمانی پس از جراحی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی مانده توصیه شود. در مواردی که جراحی گزینه عملی نباشد، از پرتودرمانی گاهی اوقات به عنوان درمان اولیه استفاده می‌شود.
شیمی درمانی
شیمی درمانی نوعی درمان دارویی است که از داروهایی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند. به طور معمول برای درمان تومورهای پاروتید استفاده نمی‌شود؛ اما گاهی اوقات با پرتودرمانی برای درمان سرطان‌های پاروتید که خطر شیوع زیادی دارند یا سرطان‌هایی که با جراحی به طور کامل برطرف نمی‌شوند ، استفاده می‌شود. شیمی درمانی همچنین ممکن است یک گزینه برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته پاروتید باشد که به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است.
