امی تریپتیلین یک داروی ضد افسردگی است که برای درمان افسردگی تجویز می‌شود. همچنین دارای موارد استفاده دیگری برای سایر بیماری‌های روحی و جسمی‌نیز می‌باشد.
امی تریپتیلین دارویی در خانواده داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (TCA) است.
TCAها در اواخر دهه ۱۹۵۰ به عنوان درمانی برای افسردگی معرفی شدند. از آن زمان تا کنون، سایر داروهای کم‌تر سمی‌نیز در دسترس قرار گرفته‌اند. در میان آن‌ها مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین هستند که بیشتر به SSRIها معروف هستند.
پزشکان امی تریپتیلین را برای افرادی که افسردگی دارند و به سایر داروهای ضد افسردگی پاسخ نداده‌اند تجویز می‌کنند. موارد دیگری برای استفاده امی تریپتیلین وجود دارد که سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) آن‌ها را تأیید نکرده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موارد استفاده، عوارض جانبی، هشدارها و تداخلات امی تریپتیلین ، به ادامه مطلب بروید.
امی تریپتیلین چیست؟
امی تریپتیلین جز خانواده TCA است. داروهای ضد افسردگی این خانواده میزان سروتونین و نوراپی نفرین را در مغز افزایش می‌دهند. این دو پیام رسان شیمیایی – انتقال دهنده عصبی – در افسردگی نقش دارند.
ساختار امی تریپتیلین به آن اجازه می‌دهد تا به گیرنده‌های مغز موسوم به گیرنده‌های آلفا آدرنرژیک، هیستامینی و موسکارینی متصل شود. این بدان معنی است که امی تریپتیلین می‌تواند عوارض جانبی بیش‌تری نسبت به سایر TCAها ایجاد کند.
برخی دیگر از داروهای TCA شامل موارد زیر است:
- کلومیپرامین
- دسیپرامین (دزپرامین)
- دوکسپین
- ایمی‌پرامین
- نورتریپتیلین
- پروتریپتیلین
- تریمیپرامین
شش دوز مختلف از امی تریپتیلین وجود دارد: ۱۰ میلی گرم، ۲۵ میلی گرم، ۵۰ میلی گرم، ۷۵ میلی گرم، ۱۰۰ میلی گرم و ۱۵۰ میلی گرم.
کاربرد امی تریپتیلین
پزشکان امی تریپتیلین را برای درمان افسردگی در بزرگسالان تجویز می‌کنند.
همچنین ممکن است از این دارو برای مواردی بکار رود که FDA تأیید نکرده است، که تحت عنوان استفاده off lable شناخته می‌شوند. به عنوان مثال، در درمان موارد زیر بکار می‌رود:
- تولید بیش از حد بزاق
- بی‌خوابی
- سندرم روده تحریک پذیر یا IBS
- درد مزمن
- سیستیت بینابینی ، یا سندرم مثانه دردناک
- میگرن
- درد زونا
- اضطراب
- اختلال استرس پس از سانحه یا PTSD
عوارض جانبی امی تریپتیلین
شایع‌ترین عوارض جانبی امی تریپتیلین عبارتند از:
- خشکی دهان
- یبوست
- سرگیجه
- سردرد
- خواب آلودگی
- افزایش وزن
امی تریپتیلین همچنین وقتی به گیرنده‌های موسکارینی متصل می‌شود ممکن است سبب تاری دید، احتباس ادراری، افزایش ضربان قلب و گلوکوم زاویه بسته شود.
هنگامی‌که امی تریپتیلین به گیرنده‌های هیستامینی متصل می‌شود، ممکن است سبب آرامش، گیجی و هذیان‌گویی شود.
افرادی که تشنج دارند باید با احتیاط از امی تریپتیلین استفاده کنند زیرا این دارو می‌تواند آستانه تشنج را کاهش دهد.
وقتی امی تریپتیلین به گیرنده‌های آلفا آدرنرژیک در قلب متصل می‌شود، عوارض جانبی جدی قلبی می‌تواند رخ دهد. فشار خون پایین هنگام ایستادن و نوسانات ضربان قلب و بی نظمی‌از جمله این تأثیرات است.
نحوه مصرف و دوز مصرفی امی تریپتیلین
هنگام درمان افسردگی با امی تریپتیلین ، معمولاً دوز اولیه ۲۵ میلی گرم در روز را تجویز می‌شود – مصرف به هنگام خواب – زیرا می‌تواند سبب خواب آلودگی شود. برای استفاده‌های off lable ، پزشکان ممکن است دوزهای ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم در روز را تجویز کنند.
بسته به پاسخ فرد به دارو، پزشک ممکن است هر ۳-۷ روز دوز دارو را ۲۵ میلی گرم افزایش دهد. دوز موثر امی تریپتیلین دوزی است که با حداقل عوارض جانبی علائم را کنترل کند.
حداکثر دوز روزانه امی تریپتیلین 150-300 میلی گرم در روز است.
وقتی دوز مصرفی صحیح باشد، افراد باید در عرض ۲-۴ هفته متوجه بهبود علائم خود شوند. پزشک توصیه می‌کند برای جلوگیری از بازگشت علائم، بیماران حداقل به مدت ۳ ماه مصرف دارو را ادامه دهند.
اگر فردی بخواهد امی تریپتیلین را قطع کند، تهیه یک برنامه جهت کاهش تدیریجی دارو با پزشک برای جلوگیری از علائم ترک، ضروری است. قطع ناگهانی امی تریپتیلین می‌تواند عوارض جانبی بسیاری ایجاد کند.
با قطع مصرف امی تریپتیلین چه اتفاقی می‌افتد؟
برای جلوگیری از بروز علائم ترک، مهم است که به تدریج مقدار امی تریپتیلین کاهش یابد.
علائم ترک می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع
- سردرد
- ناراحتی عمومی
پزشک یا برنامه کاهش دوز دارو را به بیمار پیشنهاد می‌دهد اما رویکرد و پاسخ دهی بیمار بسیار مهم است زیرا ممکن است هر فرد واکنش متفاوتی نسبت به قطع دارو داشته باشد.
پیگیری علائم و اطلاع آن‌ها به پزشک می‌تواند کمک کند که آیا پزشک باید سرعت کاهش دوز را کاهش دهد یا افزایش دهد.
موارد احتیاط مصرف
مطالعات کوتاه مدت نشان داده است که داروهای ضد افسردگی می‌توانند خطر ایجاد افکار و رفتارهای خودکشی در کودکان، نوجوانان و جوانان کم سن را افزایش دهند. همچنین این تحقیقات چنین گزارشی را از افراد بالای ۲۴ سال نداده‌است.
قبل از تجویز امی تریپتیلین برای کودکان، نوجوانان یا جوانان کم سن، پزشک باید فواید و خطرات آن را به دقت بسنجد. در طول دوره درمان، پزشکان و پرستاران باید افرادی را که امی تریپتیلین مصرف می‌کنند، از نظر بدتر شدن علائم افسردگی، افکار خودکشی و رفتارهای غیرمعمول کنترل کنند.
اگر بیماری سابقه واکنش آلرژیک به امی تریپتیلین دارد باید از استفاده مجدد از این دارو خودداری کند.
اگر شخصی سابقه مشکلات قلبی مانند آریتمی، نارسایی قلبی داشته باشد یا اخیرا دچار حمله قلبی شده باشد، نباید امی تریپتیلین مصرف کند.
تمام بیماران بالای ۵۰ سال و هر بیماری که سابقه ناراحتی قلبی داشته باشد قبل از شروع درمان با امی تریپتیلین باید الکتروکاردیوگرافی شود. پزشکان این آزمایش را در طول دوره درمانی نیز تکرار می‌کنند تا بتوانند شرایط جدید یا بدتر شدن قلب را بررسی کنند.
امی تریپتیلین همچنین می‌تواند سبب بدتر شدن بیماری‌های گلوکوم زاویه بسته، احتباس ادراری و تشنج شود. قبل از شروع درمان، در مورد این علائم با پزشک خود مشورت کنید.
پزشکان باید دوز کم‌تری از امی تریپتیلین را برای افراد مبتلا به نارسایی‌های کبدی یا کلیوی تجویز کنند.
تداخلات مصرف
هنگامی‌که فردی امی تریپتیلین و داروهای خاص دیگری مصرف می‌کند، سه تداخل حیاتی می‌تواند رخ دهد: تداخلات با مهار کننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI)، تداخلات افزایش و طولانی شدن QT و تداخلات سندرم سروتونین.
تداخلات MAOI
MAOIها دسته دیگری از داروهای ضد افسردگی هستند. فردی نباید همزمان امی تریپتیلین و MAOI را مصرف کند. بین مصرف MAOI و شروع امی تریپتیلین باید حداقل یک دوره ۲ هفته ای بگذرد.
MAOIها با جلوگیری از اثر آنزیم مونوآمین اکسیداز کار می‌کنند. این آنزیم وظیفه تجزیه مونوآمین‌ها را در بدن دارد.
مونوآمین‌ها شامل اپی نفرین، نوراپی نفرین، دوپامین، سروتونین و تیرامین هستند. هنگامی‌که سطح این مواد شیمیایی در بدن افزایش یابد، ممکن است فرد موارد زیر را تجربه کند:
- افزایش ضربان قلب
- افزایش دمای بدن
- انقباض عضله
- فشار خون بالا
- پریشانی
داروهای MAOI شامل موارد زیر هستند:
- ایزوکاربوکسازید isocarboxazid
- فنلزین phenelzine
- ترانیل سیپرومین tranylcypromine
- سلژلین selegiline
طولانی شدن QT
فاصله QT در نوار قلب شاخص مهم هدایت الکتریکی قلب است. وقتی این فاصله طولانی شود، فرد ممکن است ریتم غیر طبیعی قلبی را تجربه کند، که می‌تواند منجر به آریتمی‌شود.
امی تریپتیلین می‌تواند فاصله QT را افزایش دهد. ترکیب این دارو با داروهای دیگری که همان اثر را دارند، فرد را در معرض آریتمی‌قرار می‌دهد.
برخی از نمونه‌های داروهای دیگر که می‌توانند فاصله QT را طولانی کنند عبارتند از:
- آستمیزول astemizole
- سیزاپراید cisapride
- دیسوپیرامید disopyramide
- ایبوتیلاید ibutilide
- اینداپامید indapamide
- پنتامیدین pentamidine
- پیزوماید pizomide
- پروکائین آمید procainamide
- کینیدین quinidine
- سوتالول sotalol
- ترفنادین terfenadine
سندرم سروتونین
سندرم سروتونین هنگامی‌رخ می‌دهد که سروتونین بیش از حد در بدن وجود داشته باشد. این سندرم می‌تواند علائمی‌ایجاد کند که شدت آن از خفیف تا تهدید کننده زندگی می‌تواند متفاوت باشد.
علائم سندرم سروتونین عبارتند از:
- گشادی مردمک چشم
- برافروخته شدن پوست
- خشک شدن غشاهای مخاطی
- افزایش صدای روده
- تعریق بیش از حد
- افزایش دمای بدن
- افزایش ضربان قلب
- سفتی عضله
- انقباض عضله
- تحریک رفلکس‌های غیر طبیعی
- اضطراب
- بی قراری
- حالت تهوع
- استفراغ
- لرزش
- اختلال در جهت‌یابی
- تغییر وضعیت روانی
امی تریپتیلین باعث افزایش میزان سروتونین در مغز می‌شود. هنگامی‌که فرد همزمان دارو دیگری که چنین اثری دارد را مصرف کند، در معرض خطر ابتلا به سندرم سروتونین قرار می‌گیرد.
برخی از داروهای دیگری که می‌توانند میزان سروتونین را در مغز افزایش دهند عبارتند از:
- ایزوکاربوکسازید isocarboxazid
- فنلزین phenelzine
- پروکاربازین procarbazine
- سافینامید safinamide
- سلژلین selegiline
- ترانیل سیپرومین tranylcypromine
نتیجه‌گیری
پزشکان معمولاً امی تریپتیلین را برای درمان افسردگی تجویز می‌کنند. علاوه بر این، برخی از موارد استفاده off lable آن شامل درمان اضطراب، IBS و درد مزمن است.
افرادی که امی تریپتیلین مصرف می‌کنند ممکن است عوارض جانبی شامل خواب آلودگی، سردرد و سرگیجه تجربه کنند، که برخی از آن‌ها شدیدتر هستند.
هر کسی که از هر نوع داروی ضد افسردگی استفاده می‌کند باید مراقب بدتر شدن علائم خود باشد. برخی از افراد هنگام مصرف امی تریپتیلین افکار و رفتارهای خودکشی را تجربه کرده‌اند و این مستلزم توجه فوری پزشکی است.
همچنین، برخی از داروها می‌توانند با امی تریپتیلین تداخل داسته باشند. بسیار مهم است که پزشکان و داروسازان فواید و خطرات افزودن امی تریپتیلین به برنامه درمانی بیمار را با دقت بسنجند.
