اسکن تیروئید چیست؟
اسکن تیروئید نوعی روش تصویربرداری تخصصی برای بررسی تیروئید-غده کنترل کننده متابولیسم- است. تیروئید در قسمت جلوی گردن قرار گرفته است.
به طور معمول، این اسکن با داروی هسته ای کار می کند تا نحوه عملکرد تیروئید شما را ارزیابی کند. پزشکی هسته ای شامل استفاده از مقدار کمی ماده رادیواکتیو برای تشخیص بیماری است. از ید رادیواکتیو به طور معمول در آزمایشات تیروئید، از جمله اسکن تیروئید، استفاده می شود. تیروئید و بیشتر انواع سرطان تیروئید، ید را به طور طبیعی جذب می کنند. ید رادیواکتیو در بافت تیروئید شما جمع می شود.
یک دوربین گاما یا اسکنر انتشار رادیواکتیو را تشخیص می دهد. پزشک شما از نتایج این آزمایش، برای ارزیابی عملکرد تیروئید استفاده می کند.
موارد استفاده از اسکن تیروئید
استفاده از اسکن تیروئید به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهد تیروئید به درستی کار می کند یا خیر. همچنین ممکن است با آزمایش اسکن آزمایش ید رادیواکتیو ید (RAIU) انجام دهید تا واکنش تیروئید شما اندازه گیری شود. یک ماده رادیواکتیو قبل از آزمایش به شما رادیوایزوتوپ یا ردیاب رادیونوکلوئید داده می شود. ممکن است از ماده رادیواکتیو را از طریق تزریق، به صورت مایع یا قرص دریافت کنید.
ردیاب پرتوهای گاما را در بدن شما آزاد می کند. یک دوربین گاما یا اسکنر می تواند این نوع انرژی را از خارج بدن شما تشخیص دهد. دوربین منطقه تیروئید شما را اسکن می کند. این ردیاب را ردیابی می کند و نحوه پردازش تیروئید را اندازه گیری می کند. این دوربین با رایانه کار می کند تا تصاویری ایجاد کند که ساختار و عملکرد تیروئید را بر اساس نحوه تعامل با ردیاب شرح می دهد.
از اسکن تیروئید می توان برای ارزیابی ناهنجاری های یافت شده در معاینه فیزیکی یا آزمایش آزمایشگاهی استفاده کرد. از تصاویر این تست می توان برای تشخیص استفاده کرد:
توده ها، ندول ها (کیست ها)
التهاب یا تورم تیروئید
پرکاری تیروئید
کم کاری تیروئید
گواتر، که بزرگ شدن غیرطبیعی تیروئید است
سرطان تیروئید RAIU عملکرد غده تیروئید را ارزیابی می کند. وقتی تیروئید ید رادیواکتیو را جذب می کند، ید را پردازش می کند و هورمون های تیروئید تولید می کند. با اندازه گیری میزان ید رادیواکتیو در غده تیروئید، پزشک می تواند روش تولید هورمون های تیروئید را ارزیابی کند.
بررسی متاستاتیک نوعی اسکن تیروئید است. این حالت معمولا برای افرادی که سرطان تیروئید دارند اختصاص دارد. با تشخیص محل جذب ید می تواند تعیین کند که آیا سرطان تیروئید گسترش یافته است. این روش به طور معمول پس از جراحی تیروئید و از بین بردن، یا برداشتن انجام می شود. این حالت می تواند قطعاتی از تیروئید را که پس از جراحی باقی مانده است شناسایی کند.
اسکن تیروئید چگونه انجام می شود؟
اسکن تیروئید معمولاً به صورت سرپایی در بخش پزشکی هسته ای یک بیمارستان انجام می شود. آن ها می توانند توسط یک تکنسین پزشکی هسته ای انجام شود. متخصص غدد درون ریز شما ممکن است در طول عمل حضورداشته باشد یا نباشد. قبل از هرگونه اسکن تیروئید، رادیونوکلوئید به صورت قرص، مایع یا تزریق دریافت خواهید کرد. هنگامی که منتظر زمان لازم برای جذب ید رادیواکتیو هستید، به بخش پزشکی هسته ای بازمی گردید.
روش انجام اسکن تیروئید
روش RAIU
۶ RAIU تا ۲۴ ساعت پس از مصرف رادیونوکلوئید انجام می شود. برای این آزمون به حالت ایستاده روی صندلی خواهید نشست. دستگاه روی غده تیروئید شما قرار می گیرد، جایی که رادیواکتیویته موجود را اندازه گیری می کند. این تست چند دقیقه طول می کشد. شما به بخش پزشکی هسته ای باز خواهید گشت و ۲۴ ساعت پس از اولین آزمایش مجموعه دیگری از خواندن ها را انجام می دهید. این به پزشک شما اجازه می دهد میزان هورمون تیروئید تولید شده بین دو آزمایش را تعیین کند.
روش بررسی متاستاتیک
رادیو ید را به صورت قرص برای یک بررسی متاستاتیک دریافت خواهید کرد. روز نظرسنجی، روی میز امتحان دراز خواهید کشید. اسکن بدن شما از جلو و عقب گرفته می شود در حالی که دراز می کشید. این می تواند برای برخی از افراد ناراحت کننده باشد.
بهبودی از اسکن تیروئید
پس از اسکن تیروئید، برای راهنمایی در مورد چگونگی از سرگیری مصرف داروی تیروئید باید با پزشک خود تماس بگیرید. ید رادیواکتیو موجود در بدن هنگام دفع ادرار دفع می شود. ممکن است به شما توصیه شود مایعات اضافی بنوشید و مثانه خود را غالباً تخلیه کنید تا رادیونوکلوئید را بیرون بریزید. ممکن است لازم باشد مراقب باشید تا دیگران را در معرض احتمال قرار گرفتن در معرض مواد محافظت کنید. به طور معمول می توانید بلافاصله پس از انجام اسکن تیروئید، رژیم و فعالیت های عادی خود را از سر بگیرید.
خطرات اسکن تیروئید
مقدار کمی اما ایمن در رادیونوکلوئید وجود دارد که در هر اسکن تیروئید استفاده می شود. قرار گرفتن در معرض اشعه شما حداقل و در محدوده قابل قبول برای آزمایشات تشخیصی خواهد بود. هیچ عارضه ای درازمدت در انجام یک روش پزشکی هسته ای شناخته نشده است.
واکنش های آلرژیک به ماده رادیونوکلوئید بسیار نادر است. اثرات هنگام بروز خفیف هستند. در صورت تزریق رادیونوکلوئید ممکن است برای مدت کوتاهی درد و قرمزی خفیف در محل تزریق داشته باشید. حتی اگر قرار گرفتن در معرض اشعه کم و کوتاه مدت باشد، اسکن تیروئید برای زنان باردار یا شیرده توصیه نمی شود. اگر اسکن متاستاتیک انجام داده اید؛ ممکن است پزشک توصیه کند از باردار شدن مادر کردن به مدت شش ماه خودداری کنید.
آماده شدن برای اسکن تیروئید
در مورد هر داروی تجویز شده یا بدون نسخه پزشک به پزشک خود بگویید. در مورد چگونگی استفاده از آن ها قبل و در طول آزمون بحث کنید. ممکن است مجبور باشید چهار تا شش هفته قبل از اسکن، داروی تیروئید را قطع کنید. برخی از داروهای قلبی و هر داروی حاوی ید نیز ممکن است نیاز به تعدیل داشته باشد. برای هر نوع اسکن تیروئید، ممکن است از شما خواسته شود که از غذاهای خاصی که حاوی ید هستند، حدود یک هفته قبل از عمل خودداری کنید. به طور معمول شما نباید غذاهای زیر را بخورید:
محصولات لبنی
صدف
سوشی
جلبک دریایی
نمک ید دار
چاشنی هایی که حاوی نمک یددار هستند
همچنین باید از استفاده از این موارد خودداری کنید:
آنتی هیستامین ها
شربت های سرفه
مولتی ویتامین
مکمل های حاوی ید
سایر داروهایی که می توانند نتایج RAIU را تحت تأثیر قرار دهند عبارتند از:
هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH)
باربیتورات ها
کورتیکواستروئیدها
لیتیوم
محلول لوگول که حاوی ید است
نیترات
فنوتیازین ها تولبوتامید
قبل از اسکن تیروئید، دیگر نباید هیچ آزمایش تصویربرداری دیگری داشته باشید که از ید رادیواکتیو استفاده می کند. چند روز قبل از عمل شما، دکتر شما ممکن است آزمایش خون را برای تأیید غیرطبیعی بودن عملکرد تیروئید درخواست کند. اسکن تیروئید به عنوان ابزار تشخیصی ثانویه برای آزمایش های دیگر، مانند کار با خون، استفاده می شود. وقتی عملکرد تیروئید طبیعی است؛ از اسکن معمولاً استفاده نمی شود. ممکن است مجبور باشید چندین ساعت قبل از آزمایشچیزی نخورید زیرامی توانددقت اندازه گیری RAIU تأثیر بگذارد. قبل از آزمایش جواهرات یا لوازم جانبی دیگر فلزی را بردارید. این هاممکن است در دقت اسکن اختلال ایجاد کنند.
نتایج اسکن تیروئید
پزشکی که در تصویربرداری هسته ای تخصص دارد، تصاویر و نتایج اسکن تیروئید شما را ارزیابی می کند. نتایج شما در یک گزارش به پزشک شما ارسال می شود. نتایج اسکن تیروئید با اسکن تیروئید طبیعی هیچگونه اختلالی در اندازه، شکل و محل غده تیروئید مشاهده نمی شود. تیروئید شما یک رنگ یکنواخت سبز روی تصویر دارد. لکه های قرمز روی تصویر نشان دهنده رشد غیرطبیعی تیروئید است. نتایج طبیعی حاصل از اسکن متاستاتیک نشانگر عدم وجود بافت تیروئید و گسترش سرطان تیروئید نیست. اسکن غیرطبیعی تیروئید ممکن است تیروئید را بزرگ یا خارج از وضعیت نشان دهد، که نشان دهنده وجود تومور است.
اندازه گیری های غیرعادی نیز ممکن است نشان دهد که غده تیروئید شما مقدار زیادی یا مقدار زیادی از رادیونوکلوئید را جمع آوری کرده است.
نتایج غیر طبیعی اسکن تیروئید نیز ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:
گواتر ندولار کلوئیدی، که نوعی بزرگ شدن تیروئید به دلیل ید کم است
بیماری گریوز، که نوعی پرکاری تیروئید است
تیروئیدیت بدون درد که می تواند شامل تغییر بین پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید باشد
گواتر گره ای سمی، که بزرگ شدن گره روی گواتر موجود است
نتایج بررسی متاستاتیک نتایج غیر طبیعی حاصل از یک بررسی متاستاتیک نشان می دهد مکان هایی وجود دارد سرطان تیروئید در آن ها گسترش یافته است.
این مطالعه همچنین نشان می دهد که پس از برداشتن جراحی کخ غده را از بین می برد بافت باقیمانده تیروئید باقی می ماند.
نتایج RAIU
سطح غیرطبیعی بالای هورمون تیروئید ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:
مرحله اولیه تیروئیدیت هاشیموتو، که یک تورم مزمن تیروئید است
پرکاری تیروئید واقعی که تیروئید بیش فعال است و در اثر مصرف بیش از حد داروهای تیروئید ایجاد می شود پرکاری تیروئید گواتر سطح غیرطبیعی کم هورمون تیروئید ممکن است نشان دهنده موارد زیر باشد:
کم کاری تیروئید
اضافه بار ید
تیروئیدیت تحت حاد، التهاب غده تیروئید است که توسط ویروس ایجاد می شود
گره های تیروئید یا گواتر
چشم انداز
پزشک نتایج آزمایش شما را با شما در میان می گذارد. اگر آزمایشات شما نشان داد که تیروئید شما آنطور که باید عمل نمی کند، ممکن ست آزمایش های بیشتری را برای کمک به آن ها در یافتن شخیص صحیح پیشنهاد دهد.
آن هاممکن است داروهایی برای افزایش سطح هورمون تیروئید یا کاهش آن ها تجویز کنند. برای اطمینان از طبیعی بودن سطح هورمون، پیگیری دقیق لازم است. این همچنین به شما کمک می کند تا از هرگونه عارضه سلامتی جلوگیری کنید.
