نسل جدید واکسن مالاریا از انگل ضعیف‌شدۀ مالاریا استفاده می‌کند؛ از آن گذشته، ایمن و کارآمد نیز می‌باشد.
نتایج مطالعۀ جدیدی – که در ژورنال Science Translational Medicine منتشر شده است – نشان می‌دهد که واکسنی موسوم به GAP3KO بدون داشتن هیچ‌گونه عوارض جانبی جدی و خطرناک، قادر است پاسخ ایمنی مؤثری را علیه انگل مالاریا – پلاسمودیوم فالسیپاروم (Plasmodium falciparum) – ایجاد کند.
مالاریا نوعی بیماری خونی کشنده است که عامل آن گروهی از انگل‌های آغازی می‌باشد و از طریق نیش پشۀ آنوفل (Anopheles) ماده منتقل می‌شود. پلاسمودیوم فالسیپاروم شایع‌ترین و احتمالاً مرگبارترین عامل مالاریا می‌باشد و اگر مالاریای ایجاد شده توسط این انگل ظرف مدت ۲۴ ساعت ساعت درمان نشود می‌تواند به مرگ بینجامد.
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سال ۲۰۱۵ در حدود ۲۱۲ میلیون مورد مالاریای جدید و ۴۲۹ هزار مورد مرگ ناشی از این بیماری را به خود دیده است. بیش از ۹۰ درصد آمار تلفات مربوط به نواحی جنوبی ضحرای آفریقا می‌باشد که اکثریت آن را نیز کودکان زیر ۵ سال تشکیل می‌دهد.
در حال حاضر هیچ‌گونه واکسن مجازی برای مالاریا وجود ندارد. سیاست‌های پیشگیری از این بیماری شامل: استفاده از حشره‌کش‌ها، پشه‌بند و داروهای ضد مالاریا می‌باشد. درمان این بیماری نیز بر پایۀ آرتمیسینین (Artemisinin، نوعی داروی ضد مالاریا) است.
مطالعۀ اخیر روی واکسنی تحت عنوان GAP3KO متمرکز بوده است که یک تفاوت عمده با واکسن‌های پیشین دارد. GAP3KO به جای استفاده از ترکیبات مشتق از انگل – مثل واکسن RTS,S – از نسخۀ ضعیف‌تر شدۀ انگل کامل استفاده می‌کند. محققان برای ساخت چنین واکسنی، ۳ تا از ژن‌های پلاسمودیوم فالسیپاروم را – که مسئول وارد شدن انگل به جریان خون و ایجاد کردن بیماری است – حذف نمودند تا انگل ضعیف حاصل شود. سپس نسخه‌ای از واکسن را به موش‌ها تزرق نمودند. مشاهده شد که موش‌ها پس از قرارگیری در معرض پلاسمودیم فالسیپاروم، بیمار نشدند.
در ادامه محققان از ۱۰ داوطلب انسانی تقاضای مشارکت نمودند. هر یک از داوطلب‌ها بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ بار توسط پشه‌های دریافت‌کنندۀ GAP3KO گزیده شدند.
محققان مشاهده نمودند که GAP3KO باعث تولید آنتی‌بادی‌هایی علیه اسپوروزوئیت‌ها (Sporozoite، انگل نابالغ عامل مالاریا) در بدن داوطلبین شد و هیچ‌گونه بیماری و عارضۀ جانبی خطرناکی ایجاد نکرد.
پی‌نوشت: تصویر شاخص، مروزوئیت (Merozoite) مالاریا را در حال وارد شدن به گلبول قرمز نشان می‌دهد.
