بیماری جنون گاوی یک بیماری قابل انتقال، تحلیل برنده (دژنراتیو) و کشنده‌ی سیستم عصبی مرکزی، مغز و نخاع در گاو می‌باشد.
محققان معتقدند که عامل بیماری نوع غیرطبیعی پریون‌ها، پروتئین‌های روی غشای سلول‌ها، هستند. به دلایلی نامعلوم، این پروتئین‌ها دگرگون شده و بافت سیستم عصبی را تخریب می‌کنند.
بیماری جنون گاوی بر روی انسان‌ها هم اثر می‌کند؟
این بیماری در انسان بیماری کروتزفلد-جاکوب متغیر (variant Creutzfeldt-Jakob disease , vCJD) نامیده و گمان برده می‌شود این بیماری با خوردن محصولات گوشتِ آلوده به بافت سیستم عصبی مرکزیِ گاوی که به این بیماری مبتلا بوده به انسان منتقل می‌شود.
گرما برروی پریون‌ها اثری ندارد درنتیجه، پختن غذا نمی‌تواند از ابتلا به بیماری جلوگیری کند! تحقیقات نشان داده که شیر و یا محصولات لبنی حتی از گاو‌های آلوده هیچ خطری ندارند و نمی‌توانند بیماری را به انسان منتقل کنند.
البته این بیماری نباید با نوع دیگر بیماری کروتزفلد-جاکوب که sporadic CJD یا classic CJD نام دارد اشتباه گرفته شود. عامل بیماری کروتزفلد-جاکوب کلاسیک مشخص نیست و سالانه ۱ تا ۲ در یک میلیون نفر در سراسر جهان به این بیماری مبتلا می‌شوند. این بیماری معمولاً در افراد بالای ۶۵ سال دیده می‌شود و در عرض شش ماه پس از بروز نشانه‌های بیماری، بیمار را می‌کشد.
نشانه‌های vCJD چیست؟
این بیماری در تمامی سنین می‌تواند بروز کند و تشخیص آن تا زمانی که تقریبا دوره‌ی خود را تمام کرده بسیار سخت است.
در مراحل ابتدایی بیماری، افراد مشکلات مربوط به سیستم عصبی، مثل افسردگی را تجربه می‌کنند. بعد از مدتی جنون ایجاد می‌شود، اما تنها در مراحل پیشرفته‌ی بیماری است که اختلالات مغز در MRI نمایان می‌شوند.
vCJD معمولاً در عرض ۱۳ ماه پس از شروع نشانه‌های بیماری، فرد را می‌کشد.
بیماری جنون گاوی چه زمانی کشف شد؟
بیماری جنون گاوی نخستین بار در سال ۱۹۸۶ بین گاوها در بریتانیا گزارش شد. در ژانویه ۱۹۹۳ که بیماری به اوج خود رسیده بود، هر هفته تقریبا ۱۰۰۰ بیمار جدید شناسایی می‌شد. در ۱۹۹۶ زمانی که وابستگی میان جنون گاوی و بیماری vCJD در انسان کشف شد، نگرانی‌ها در رابطه با این بیماری به شدت افزایش یافت.
این بیماری تاکنون درایالات متحده آمریکا، اتریش، بلژیک، جمهوری چک، دانمارک، فنلاند، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ایرلند، ژاپن، لیختن اشتاین، لوکسامبرگ، هلند، لهستان، پرتغال، اسلوواکی، جمهوری اسلوونی، اسپانیا، سوییس و بریتانیا گزارش شده است.
