محققان در یک مطالعه منتشر شده در ژورنال Nature Biotechnology، نحوه تبدیل سلولهای غیرعصبی به سلولهای ترشح کننده دوپامین را ارائه دادند.
محققان بعد از یافتن راهی برای جایگزین کردن سلولهای مغزی آسیب دیده با بیماری، ما را به درمان پارکینسون نزدیک‌تر کرده اند. این محققان روشی را برای تبدیل سلولهای غیرعصبی به سلولهای ترشح کننده دوپامین پیدا کرده اند. محققان در یک مطالعه منتشر شده در ژورنال Nature Biotechnology، نحوه تبدیل سلولهای غیرعصبی به سلولهای ترشح کننده دوپامین را ارائه دادند.
دوپامین نوروترنسمیتری است که علائمی را بین بخش میانی مغز به نام ماده سیاه_ بخشی از مغز که در حرکت و هماهنگی نقش مهمی دارد_ و نواحی دیگر مفز، ارسال می‌کند. در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، سلولهای تولیدکننده دوپامین آسیب می‌بینند یا خراب می‌شوند. این، موجب فقدان دوپامینی می شود که مسئول علائم حرکتی مانند لرزش و بی تعادلی در بیماری پارکینسون است. محققان مدت مدیدی است که به دنبال راه‌هایی برای جایگزین کردن سلولهای ترشح کننده دوپامین در مغز بیماران مبتلا به پارکینسون هستند. یک استراتژی پیشنهادی، پیوند سلولی بوده است. تلاش‌های اولیه شامل پیوند نرونهای دوپامین گرفته شده از بافت مغز میانی آسیب دیده بوده است.
تیم تحقیقات، متشکل از پروفسور ارنست آرناس از کانون کارولینسکا سوئیس، خاطرنشان می سازد:
به هرحال، مشکلات موجود در دستیابی و استاندارد کردن بافت جنینی منجر به جستجوی منابع سلولی جایگزین، مانند سلولهای بنیادی یا سلولهای دوباره برنامه ریزی شده، گردید.
تبدیل سلولهای عصبی گلیال به سلولهای کاربردی دوپامین
پروفسور آرناس و همکارانش بر روی برنامه ریزی مجدد سلول_ فرآیندی که شامل تبدیل یک نوع از سلول به نوع دیگر بدون نیاز به پیوند سلولی- متمرکز شدند. تیم تحقیقات برای تحقیق خود تصمیم گرفت سلولهای گلیالی بنام آستروست‌ها_ سلولهای ستاره ای شکل که نورون‌ها را در مغز انسان و موشها محاصره کرده اند_ را به سلولهای دوپامین تبدیل کند. محققان ژن‌های متعددی را که در شکل دادن به ماهیت سلولهای دوپامین با فاکتورهای رونویسی ژنتیکی(مولکولهای کوچکی که تغییر بیان ژنی را به عهده دارند) نقش مهمی دارند، ترکیب کردند، این تیم چهار ژن را تشخیص داد که وقتی با فاکتورهای رونویسی ژنتیکی ترکیب می شدند، آستروسیت‌های انسانی را به سلول‌هایی که شباهت بسیاری به سلولهای تولید کننده دوپامین داشتند، تبدیل می کردند. در ادامه، محققان، این ترکیبات را به مدل های جانوری مبتلا به پارکینسون دادند. نه تنها آستروسیت‌های جوندگان به سلولهای ترشح کننده دوپامین تبدیل شدند، بلکه علائم پارکینسون در موشها کاهش یافت. با توجه به نتیجه های بدست آمده، پروفسور آرناس و تیمش، ایمان دارند که برنامه ریزی دوباره سلولی با استفاده از ترکیب ژن‌ها و ملکول‌های کوچک می‌تواند راهکار موثری برای درمان بیماری پارکینسون می باشد.
یافته‌ها می‌تواند به درمانی که میلیون‌ها نفر منتظرش هستند منجر شود
دیوید دکستر، رئیس کل تحقیقات در پارکینسون انگلستان، یافته‌های تیم را “وعده بزرگ” اعلام کرد.
او می گوید:
هرچند، مکان سلولهای جدید تولید شده از طریق این فرآیند، کنترلِ رساندن دوپامین به مغز را مشکل می‌کند. لازم است این تکنیک پیشرفت بیشتری کند تا دوپامین به شیوه ای کنترل شده مثل سلولهای اصلی مغز دوباره تولید و آزاد شوند.
دیوید دکستر همچنین اضافه می‌کند:
اگراین تکنیک موفقیت آمیز باشد، این یافته‌ها به یک درمان همیشگی تبدیل می‌شود که می تواند زندگی عده زیادی از افراد مبتلا به پارکینسون را بهبود بخشد، و در نهایت به درمان میلیون‌ها انسان منتظر منتهی شود.
