مؤسسه‌ی Allen؛ آینده‌ای بر علوم مغزی (۲)

مغز، بافتی که بیشتر حجمش را چربی تشکیل می‌دهد و تمام موجودیّت ما به آن بستگی دارد! مغز اندامی است ساخته و پرداخته از میلیارد‌ها سلول عصبی در هزاران نوع مختلف. تمام مفاهیم احساس، درد، لذت، تنفس، حرکت، ضربان قلب، ترس،حواس پنجگانه و هر آن چه که از انسان بودنتان به یاد می‌آورید، همه و همه را مدیون وجود این اندام هستید، اندامی که آسیبی میلی‌متری به آن می‌‌تواند شما را از هرلحاظی به خطر بیندازد. در این مقاله سعی بر آن داریم که روایتی داشته باشیم از مؤسسه‌ای که در راستای درک و فهم هرچه بیشتر فرایند‌های مغزی گام برمی دارد، مؤسسه‌ی Allen. اینجا جاییست که نگاه متفاوتی به مغز دارد، نگاهی که ورای تصور شماست! نگاهی که جهان را متحول خواهد کرد، با ما همراه باشید…

یادداشتی از دکتر مجازی

بگذارید پیش از هر چیز یاد‌‌آ‌‌‌‌ور این موضوع شویم که این مؤسسه تمام فعالیت‌های علمی و پژوهشی خود را به صورت کاملا رایگان در اختیار عموم قرار داده و روزانه هزاران دانشمند از سراسر جهان از این مطالعات استفاده  کرده و آن‌ها را در فرایند‌ها و تحقیقات خویش بکار می‌بندند.

۲۰۰۶:

در این سال Allen اعلام کرد که تحقیقات و فرایندهای لازم برای ایجاد یک اطلس کامل از نقشه‌ی ژنی مغز موش را فراهم آورده است و کار خود را در این زمینه آغاز کرده است. این نقشه‌ی ژنی در واقع نشانگر فعالیت‌های هر یک از بخش‌های و قسمت‌های متمایز مغز موش بود که بوصورت مجزا مورد بررسی قرار می‌گرفت. در این اطلس، Allen از ۲۱ هزار ژن مختلف و فعالیت آن‌ها در نواحی متفاوت مغز تصویر تهیه کرده و نقطه به نقطه ی مغز موش روا مورد بررسی قرار داد. امروزه از این اطلس با نام، Allen mouse brain atlas یا اطلس مغز موش الِن، یاد می‌شود.

در این فرایند بهتر است سری به خود Allen زده و بهتر با کار این بخش آشنا شویم:
در این مؤسسه، فرایندهای مختلفی در جریان است که همه از علومی چون زیست‌شناسی و علوم عصبی و سلولی، شروع شده و به کارکردهایی تکنولوژی محور ختم می‌شوند. برای مثال در این مؤسسه، دانشمندان مغز موش را به صورت کامل در مایع ثابت‌کننده ژلاتینی، پایدار و در ادامه‌ی این مرحله، دستگاه وایبرتوم وارد میدان شده و مغز موش را در لایههای نانومتری برش می‌دهد. فراید مذکور را می‌تواند در تصویر زیر مشاهده کنید:

همانطور که مشاهده می‌کنید، در این قسمت مغز موش لایه به لایه برش می‌خورد. این لایه‌ها هر کدام در ادامه در زیر دستگاه‌های بسیار پیشرفته‌ی اسکن قرار گرفته و داده‌های مربوطه از روی آن‌ها برداشته می‌شود، داده‌هایی که در مدت ۱۸ ساعت از کل یک مغز برداشته شده و فضایی حدود ۱۸۸ گیگابایت را به خود اختصاص خواهد داد! همه چیز به این جا ختم نمی‌شود! تصاویر و داده‌‌‌‌‌‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌ی جمع‌آوری شده، همه و همه به قسمت فناوری اطلاعات Allen منتقل شده و در آنجا پردازش می‌شوند. پس از پردازش اطلاعات تصاویر و داده‌ها با هم ادغام شده  در کنار هم قرار می‌گیرند، و حاصل کار اطلسی بی‌مانند از مغز موش خواهد بود، که جز به جز آن از طریق وبسایت این مرکز قابل دسترسی بوده و قابل گزینش است! باور نمی‌کنید! پس بهتر است پس از مشاهده تصاویر زیر، به آدرسی که در ادامه برایتان قرار می‌دهیم رفته و خودتان عیناً مطالب فوق را لمس کنید!

در ادامه این مسیر به فعالیت های چشمگیر دیگر این مؤسسه خواهیم پرداخت:

جولای ۲۰۰۸: اطلس نخاع موش

در این زمان، Allen بیان کرد که طرحی منبی بر ایجاد اطلسی از نخاع را شروع کرده و در دستور کار دارد. این اطلس که بر گرفته از نخاع موش بود، همانند سایر اهداف اطلس‌گرایانه Allen، به دنبال ردیابی خاموش و روشن ژنوم در این مناطق عصبی بود، کاری که می‌تواند به روشن‌تر شدن چگونگی درمان بیماری‌های مغزی و عصبی در انسان بیانجامد. در راستای همین مطالعات بود که دانشمندان توانستند گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جدیدی از سلول در سیستم نخاعی کشف کنند که کاملاً حالت استیم سل یا سلول بنیاد‌ی‌ دارند! این امر می‌تواند دریچه‌ی امیدی برای درمان اختلالات نخاعی، همچون قطع نخاع باشد.
جین روسکامز، نورولوژیستی که در فرایند‌های عصبی Allen کار می‌کند، گفت: “با استفاده از متود‌‌هایی که توسط Allen در اختیار دانشمندان قرار گرفت، ما توانستیم گونه‌ای جدید از سلول‌های بنیادی را برای اولین بار در سیستم نخاعی کشف کنیم. کشفی که می‌تواند یاری‌گر ما در درمان بیماری‌هایی با محوریت آسیب‌های نخاعی باشد، بیماری‌هایی همچون MS و ALS…”

مقالات مرتبط:

• مالتیپل‎‌اسکلروزیس (MS)

• چرا MS با سرماخوردگی تشدید می‌شود؟

• چالش سطل آب یخ به نتیجه رسید! عامل ALS کشف شد

نوامبر ۲۰۰۸: ارتقای اطلس مغز موش

در این بازه‌ی زمانی Allen اعلام کرد که به دنبال ارتقای کیفی و کمی اطلس مغز موش است، طرحی که به گسترش هرچه بیشتر این اطلس انجامید و آن را بیش از پیش به مدل امروزی خود نزدیک کرد.

۲۰۱۰: تولید اطلس مغز انسان

در این سال Allen اعلام نمود که ابزار‌های بررسی و ایجاد اطلس مغز انسانی را فراهم آورده و کار ایجاد ان را آغاز نمود است؛ این قدم مؤسسه‌ی الِن به معنای واقعی کلمه قدمی بسیار بزرگ به سمت درمان بیماری‌ها و اختلالات عصبی بود. Allen در تولید این اطلس از پبشرفته‌ترین دستگاه‌های ترکیبی از جمله فرایند‌هایی چون MRI، DTI، ISH و تاریخچه‌ی ژنی این مناطق مورد استفاده قرار داد. در ادامه تصاویر مربوط به این اطلس را برایتان آماده کرده‌ایم:

مؤسسه‌ی Allen؛ آینده‌‌ای بر دانش سلولی (۱)

در انتهای این صحفه می‌توانید نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید،
با تشکر از همراهی گرمتان…