خفاشهای پاناما تمام مدت زندگیشان را با فکر گرسنگی میگذرانند. آنها تمام شب را در جستجوی آب انجیر پرواز میکنند و در این گشت و گذار انرژی گرانبهای خود را هم از دست میدهند و اگر به مقصود دست نیابند، میتوانند بمیرند! اکنون زیستشناسان پرده از راز موفقیت این خفاشها برداشتهاند: آنها به طور اساسی ضربان قلب خود را هنگام پرواز مانند یک دوندهی دو سرعت بالا میبرند و هنگام استراحت مثل یک دوندهی مقاومتی کم میکنند.
این خفاشها راهی را برای عملکرد در شرایط مختلفِ نیازمند به انرژی بالا و پائین یافتهاند؛ چیزی که بین حیوانات بسیار غیرعادیست. بسیاری از جانوران فقط در دورههایی بلندمدت میتوانند به طور چشمگیری از ضربان قلبشان بکاهند؛ مثل وقتی که میخوابیم.
برای هدایت این مطالعه، محققان به سرپرستی Teague O’Mara، اکولوژیستی در مؤسسهی ماکس پلانک آلمان، چهار خفاش Uroderma bilobatum به اندازهی موش را که به ساختن چادر مشهورند مورد مطالعه قرار داده و قلب هر کدام از آنها را بررسی کردند. هر شب، او و همکارانش این خفاشها را تعقیب میکردند و با حمل آنتنهای بزرگ میتوانستند صدای بالا و پائین شدن قلب آنها را بشنوند.
ضربان قلب این موجودات هنگام پرواز بسیار بالاست؛ چیزی بین ۷۹۱ و ۱,۰۶۶ ضربان در هر دقیقه. این عدد با این که بالاست ولی دانشمندان را شگفتزده نکرد؛ چون قبلاً با کیسهایی مثل مرغ مگس گلوآبی با ۱,۲۶۰ ضربان در دقیقه و موش شبگرد اتروسکانی با ۱,۵۰۰ ضربان در دقیقه (در صدر جدول حیوانات) آشنا شده بودند (حداکثر نرخ ضربان قلب ثبت شده برای انسان تقریباً ۲۴۰ بار در دقیقه است). با این وجود این عدد از لحاظ دیگری عجیب به نظر میآید؛ چون خفاشها جانوران بزرگ جثهتری هستند با قلبهایی بزرگتر برای پر و خالی شدن.
با این حال غافلگیری اصلی با شروع استراحت خفاشها خود را نشان داد. ضربان قلب این جانوران با شروع دورهی استراحت به سرعت پائین آمد. نتایج این تحقیقات این هفته در eLife منتشر شد. چندین بار در یک ساعت، خفاشها ضربان قلب آهستهشدهی خود را از تقریباً ۳۰۰ تا ۲۰۰ بار در دقیقه به مدت شش دقیقه پائین آوردند. اگر در طول یک روز حساب کنیم، این کار انرژی مصرفی را ۱۰ درصد پائین آورده و در یک فصل میتواند فاصلهی بین مرگ و زندگی باشد.
برای پی بردن به سرعت مصرف انرژی در خفاشها، به آنها در آزمایشگاه شهد آگوا داده شد که نسبت بالایی از نوع متفاتی اتم کربن در مقایسه با آب انجیر دارد. سپس دانشمندان تنفس خفاشها را برای تعیین سرعت تبدیل کربن به دیاکسیدکربن مورد بررسی قرار دادند. آنها همچنین سطوح هورمون کورتیزول را که مصرف انرژی را تحت تأثیر قرار میدهد، ارزیابی کردند.
این تستها حیاتی بودن انرژی را برای این خفاشها نشان داد. فقط هشت دقیقه زمان کافی بود تا شهد آگوا مصرف شده و آن اتمهای کربن غیرعادی با تنفس از بدن دفع شوند. اگر حتی یک روز هم غذا پیدا نشود، مشکل بزرگی محسوب میگردد.
این کار یکپارچهسازی بسیار خوبی از کارهای سنجشهای فیزیولوژیک در آزمایشگاه و چیزی بود که در دنیای وحش اتفاق میافتد. مشابه چنین کاری بسیار کم میباشد.
برای مقایسه ضربان قلب این خفاشها میتوان مرسدس بنزی را که در حال ترمز بریدن است با مزدا۳ ای مقایسه کرد که تمام هوش و حواس رانندهاش به عقربهی مصرف سوختش میباشد!