انتشار این مقاله


سلول‌های خسته، عامل سندرم خستگی مزمن!

گلبول‌های سفید در خون این افراد کم‌انرژی‌تر از گلبول‌های سفید افراد سالم است؛ درست مانند خود بیماران!

۱۳ سال پیش بود که کارا توماس، به صورت کاملاً ناگهانی به سندرم خستگی مزمن مبتلا و مجبور شد بیشتر اوقاتش را روی تخت‌خوابش بگذراند. او در واقع غافل‌گیر شده بود. بسیاری از افراد این عارضه را نوعی بیماری روانی می‌دانند، در حالی که به هیچ وجه اینگونه نیست.

اطلاعات توماس راجع به سندرم خستگی مزمن مثل بقیه‌ی بیماران نیست. او به عنوان دانشجوی PhD در دانشگاه نیوکاسل انگلستان مقاله‌ای را در این باره منتشر کرده که نشان می‌دهد گلبول‌های سفید در خون این افراد کم‌انرژی‌تر از گلبول‌های سفید افراد سالم است؛ درست مانند خود بیماران!

این یافته‌ها شواهد بیشتری ارائه می‌دهند که نشان می‌دهد این اختلال توجیه بیولوژیک دارد و فرصت‌های جدیدی برای تشخیص و درمان فراهم می‌نماید.

سال‌هاست که اختلافات زیادی سر فیزیولوژیک یا روانی بودن سندرم خستگی مزمن (CFS) که با نام انسفالومیلیت میالژیک (ME) نیز شناخته می‌شود، وجود دارد. ولی تحقیقات اخیر که نمونه‌های سلولی مربوط به سلول‌های مونونوکلوئر خون محیطی را بین ۵۲ بیمار و ۳۵ فرد سالم مقایسه کرده است، نشان از وجود ریشه‌های زیستی در این بیماران دارد.

با هر معیاری که بخواهیم انرژی سلولی را اندازه بگیریم، سلول‌های بیمارن نسبت به افراد سالم ضعیف‌تر هستند. اگر سلول‌های دیگر هم در چنین وضعیتی باشند، می‌توان توجیه کرد که چرا بیماران به تخت و ویلچر وابسته می‌شوند و حتی سبک‌ترین کارها هم برایشان خستگی‌آور است.

توماس و همکارانش بهینگی میتوکندری (اندامک انرژی‌ساز درون سلول) را اندازه‌گیری کردند. نتایج حاکی از آن بود که میتوکندری‌های سلول‌های بیماران نمی‌توانند به اندازه‌ی کافی انرژی بسازند. میزان مصرف اکسیژن در سلول‌ها در شرایط نرمال و استرسی مورد سنجش قرار گرفت و معلوم شد که حتی در حالت پایه نیز مصرف اکسیژن در سلول‌های افراد سالم دو برابر سلول‌های بیماران است. این اختلاف با اعمال استرس بیشتر هم شد.

در تست دیگر، سلول‌ها در شرایطی مصنوعی قرار گرفتند که باید ظرفیت خود را افزایش می‌دادند. در این شرایط بازده میتوکندریایی در سلول‌های بیمارن فقط ۴۷ درصد افزایش یافت که در مقایسه با ۹۸ درصد در سلول‌های کنترل، حتی نصف آن‌ها هم نمی‌شود. نتیجه این که سلول‌های افراد مبتلا به سندرم خستگی مزمن نمی‌توانند برای تأمین انرژی لازم در شرایط روتین، بازده خود را افزایش دهند.

اکنون سؤالی که برای محققان پیش آمده این است: آیا شرایط مذکور در سلول‌های خونی بازتابی از اختلال میتوکندری در کل بدن بیماران است؟

توماس اکنون قصد دارد همین تست‌ها را روی سلول‌های عضلانی هم اجرا کند. بیماران خسته! شاید فکر کنند چون جدی گرفته نمی‌شوند، کسی به فکر آن‌ها نیست ولی محققانی مثل کارا هستند که اهمیت می‌دهند.

علی تقی‌زاده


نمایش دیدگاه ها (0)
دیدگاهتان را بنویسید