ساختار و عملکرد گوش درونی یا بخش حلزون گوش چگونه است؟

شنیدن به واسطه‌ی عملکرد گوش درونی است، به عبارتی حلزون گوش نماینده‌ی بخش شنوایی گوش درونی است و در بخش گیجگاهی استخوان جمجه قرار دارد. این بخش نام خود را از واژه‌ی یونانی kokhliās به معنی حلزون گرفته است. این بخش یک ساختار مارپیچی است و به گونه‌ای بسط پیدا کرده که شبه صدف حلزون به نظر می‌رسد.

حلزون گوش به واسطه‌ی دو کانال با گوش میانی در تعامل است. این دو کانال توسط غشا پوشیده شده‌اند. یکی از این کانال‌ها پنجره‌ی بیضی شکلی است که اعماق دهلیز قرار گرفته که تحت تأثیر استخوان رکابی در گوش میانی قرار دارد و کانال دیگر پنجره‌ای مدور است که توسط پرده‌ی صماخ بسته شده و به عنوان کاهنده فشار کاربرد دارد.

بیشتر بخوانید: اتصال مولکول‌های کمک‌کننده شنوایی به استخوان گوش

ساختار حلزون گوش

حلزون گوش از سه کانال پیچیده شده اطراف محور استخوانی (ستونک حلزون گوش) تشکیل شده‌است. عملکرد گوش درونی به‌کمک این کانال‌ها نیز وابسته است.

کانال‌های حلزون گوش موارد زیر هستند:

1. مجرای حلزونی یا scala میانی
2. scala دهلیزی
3. scala گوش میانی
4. نورون‌های گانگلیونی مارپیچی
5. عصب شنوایی

scala دهلیزی و scala گوش میانی با پریلنف (آبی رنگ) پر شده و توسط یک منفذ کوچک به نام helicotrema به رأس حلزونی وابسته است. مجرای حلزونی مثلثی، بین scala دهلیزی و scala گوش میانی واقع شده و با ماده‌ی اندولنف (سبزرنگ) پر شده‌است.

بین مجرای حلزونی و scala گوش میانی ساختاری به نام ارگان کورتی واقع شده‌است.

بخش‌های عصبی که به رنگ زرد نشان داده شده‌اند، نورون‌های گانگلیونی مارپیچی و عصب شنوایی هستند که در عکس مشخص شده‌اند.

مقطع عرضی یک حلزون گوش چرخیده

مجرای حلزونی با اندولنف (به رنگ سبز) پر شده که توسط ورقه‌های نازک مشبک احاطه شده و توسط ارگان کورتی (۱) پوشیده می‌شود. در طرف مقابل scala دهلیزی غشای Reissner (2) وجود دارد. در کنار دیواره‌ی پشتی (۳)، خطوط عروق خونی و برآمدگی حلزونی وجود دارد. ارگان کورتی بر غشای پایه استوار است.

نورون‌های گانگلیونی مارپیچی و فیبرهای عصبی به رنگ زرد نشان داده شده‌اند (جزئیات را در زیر ببینید).

توجه: برای درک عملکرد سلول‌های مژه‌دار، لازم است که مژه‌های شناور در اندولنف را به‌خاطر بیاورید. در این‌جا سایر سلول‌ها پریلنف قرار دارند. خط قرمز نشان دهنده‌ی نفوذ ناپذیری به ناحیه‌ی اندولنفاتیک است. این نفوذ ناپذیری به دلیل نحوه‌ی اتصال سلول‌ها به همدیگر است.

بیشتر بخوانید: کاهش شیوع کم شنوایی

سومین مقطع عرضی حلزون گوش موش، نشان دهنده‌ی ارگان کورتی

مقیاس: ۵۰ میکرومتر

در طی آماده‌سازی بافت، غشای tectorial از ارگان کورتی و سلول‌های مژه‌دار جدا شده‌است (۱). بخشی از غشای Reissner (2) و عروق مخطط (۳) مشخص شده‌اند. نورون‌های گانگلیونی مارپیچی (پایین سمت چپ) و فیبرهای محیطی میلین دار شکل فوق نیز به وضوح دیده می‌شود.

مارپیچ حلزونی: مشاهده شده با میکروسکوپ الکترونی

مقیاس: ۲ میلیمتر

بعد از جدا شدن غشای مخطط و Reissner در حلزونی گوش موش، سه بعد از غشای پایه‌ی مارپیچی که از ارگان کورتی حفاظت می‌کنند، با بزرگنمایی کم مشاهده می‌شوند.

میکروسکوپ الکترونی، اجازه‌ی مشاهده‌ی سطح اجسام مژه‌دار را به ما می‌دهد.

قاب در نقاط قرمز بزرگنمایی بالاتری دارد، درست در زیر مکانی که سلول‌های مژه‌دار مشاهده می‌شود.

آرایش سلول‌های مژه‌دار در پایه حلزون گوش 

مقیاس: ۱۵ میکرومتر

فوتومیکروگراف از سطح داخلی سلول‌های مژدار (ردیف بالا) و سلول‌های مژه‌دار خارجی (سه ردیف پایینتر)، توسط ستون یا کورتی از هم جدا شده‌اند. در زیر سلول‌های مژه‌دار خارجی، شکافی وجود دارد که نشان دهنده‌ی پروسه‌ی حرکت شلاقی یا Deiters سلول‌های زیرین است.