هیپوکسی و اکسیژن‌درمانی

هیپوکسی را می‌توان کاهش سطح اکسیژن خون تعریف کرد. علل مختلفی دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌گردد:

1. اکسیژناسیون ناکافی خون در ریه‌ها بنا به علل خارجی مثل کاهش اکسیژن جو یا کاهش تهویه به‌علت اختلال عصبی-عضلانی
2. بیماری‌های ریوی که سبب کاهش در تهویه، کاهش در نسبت تهویه به خون‌رسانی و کاهش انتشار گازها از غشای تنفسی می‌گردند.
3. شنت از ورید به شریان‌ها در ریه‌ها
4. انتقال ناکافی اکسیژن توسط خون به بافت‌ها به‌علت کم‌خونی، نازسایی گردش خون سیستمیک، نارسایی موضعی در گردش خون و یا ادم بافتی
5. ناتوانی بافت در مصرف اکسیژن به‌علت مسمومیت آنزیم‌های اکسیدکنندۀ داخل‌سلولی (مثلاً در مسمومیت با سیانور) و یا کاهش قدرت مصرف اکسیژن توسط سلول‌ها به‌علت کمبود ویامین‌ها یا سایر کوفاکتورها.

اکسیژن‌تراپی در انواع مختلف هیپوکسی

اکسیژن را می‌توان با استفاده از روش‌های زیر به بیمار رساند:

1. قرار دادن سر بیمار در چادری که پُر از هوای پُراکسیژن باشد.
2. دادن اکسیژن خالص با غلظت بالا به بیمار از طریق ماسک
3. اکسیژن‌رسانی به بیمار از طریق لولۀ داخل بینی

اکسین‌رسانی به این طریق در اکثر هیپوکسی‌ها مفید است و می‌تواند جان بیمار را نجات دهد، ولی اگر هیپوکسی ناشی از اختلال در سیستم آنزیمی سلول‌ها باشد، اکسیژن‌درمانی فایدۀ چندانی ندارد، چون سلول‌ها قادر به استفاده از اکسیژن نمی‌باشند.

سیانوز

عبارت سیانوز به معنی آبی شدن پوست به‌خاطر وجود مقادیر اضافی هموگلبین دِاکسیژنه در عروق خونی پوست است.

هیپرکاپنه

هیپرکاپنه به معنی افزایش دی‌اکسیدکربن در مایعات بدن است. ممکن است تصور کنید هر شرایط تنفسی که باعث هیپوکسی شود، می‌تواند باعث هیپرکاپنی نیز بشود، ولی هیپرکاپنی اغلب همراه هیپوکسی ناشی از کاهش تهویه یا نارسایی گردش خون دیده می‌شود.