پلی‌سیتمی به‌معنی افزایش گلبول‌های قرمز خون، گلبول‌های سفید خون و پلاکت‌هاست. در بیشتر موارد، از این واژه به‌جای اریتروسیتمی – یا افزایش سلول‌های قرمز خون؛ مانند آن‌چه در پلی سیتمی ثانویه می‌بینیم – استفاده می‌شود.
عبارت پلی‌سیتمی عمدتاً اشاره به اختلال میلوپرولیفراتیو “پلی سیتمی ورا” دارد که در آن هر ۳ ردۀ سلول‌های خونی محیطی، یعنی گلبول‌های قرمز و سفید و پلاکت‌ها می توانند افزایش داشته باشند. اریتروسیتوز یا اریتروسیتمی لفظ مشخص‌تری است که به معنی افزایش گلبول‌های قرمز خون است.
پاتوفیزیولوژی
افزایش هموگلوبین و هماتوکریت، نتیجۀ تغییر نسبت جرم سلول‌های قرمز خون به حجم پلاسما است. هر گونه تغییر در هموگلوبین یا هماتوکریت می‌تواند نتایج تست را تغییر دهد.
پلی‌سیتمی نسبی، و یا اریتروسیتمی، حاصل از کاهش حجم پلاسما است. پلی‌سیتمی یا اریتروسیتمی حقیقی، نتیجۀ افزایش تودۀ سلول‌های قرمز خون است. بنابراین، از تغییرات سطح هموگلوبین و هماتوکریت نمی‌توان برای تمییز این دو مورد کمک گرفت. اندازه‌گیری مستقیم تودۀ سلول‌های قرمز خون برای تمییز و افتراق این شرایط ضروری است.
در پلی‌سیتمی اولیه، اختلال ناشی از یک جهش در داخل سلول‌های بنیادی خون‌ساز یا سلول‌های اجدادی است، و در پایان انباشتگی نهایی سلول‌های قرمز خون را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اختلالات پلی‌سیتمیک ثانویه ممکن است اکتسابی یا مادرزادی باشند؛ اما با این حال، توسط فاکتورهای در گردش مستقل از فعالیت خون‌سازی سلول‌های بنیادی هدایت می‌شوند.
اپیدمیولوژی
عوارض و مرگ‌و‌میر
میزان مرگ‌و‌میر و عوارض ناشی از پلی‌سیتمی ثانویه وابسته به شرایط زمینه‌ای است.
