درد زیر بغل علامتی نیست که با بروز آن نگران نشویم. اکثر افراد در طول عمر خود یک بار هم که شده درد زیر بغل را تجربه می‌کنند و در عین این حال که علت درد زیر بغل معمولاً با عفونت خفیف و ترشحات ارتباط دارد، می‌تواند علل جدی‌تری مثل سرطان را نیز شامل شود. اگرچه بیشتر اوقات جای نگرانی نیست.
علت درد زیر بغل چیست
طیف عوامل گسترده‌ای را می‌توان به عنوان علت درد زیر بغل معرفی کرد: برخی عوارض پوستی، عفونت‌ها و عوارض ایمنی. بسته به علت زمینه‌ای و شدت آن، درد زیر بغل از تحریک‌پذیری خفیف تا ناراحتی شدید متغیر خواهد بود. ما در این مقاله ۱۸ علت درد زیر بغل را برای شما توضیح می‌دهیم:
۱. تورم غدد لنفاوی
عقده‌های لنفاوی برای داشتن یک سیستم ایمنی موفق بسیار حیاتی هستند. این عقده‌ها عوامل خارجی را به دام انداخته، آزادسازی سلول‌های ایمنی را تحریک کرده و این عوامل مهاجم را تخریب و پاک‌سازی می‌کنند.
در عفونت‌های باکتریایی، قارچی و ویروسی، عقده‌های لنفاوی با سلول‌های مهاجم پر شده و متورم میشوند. این بزرگ شدگی علت درد زیر بغل و التهاب میباشد.
دلایل التهاب غدد لنفاوی
- سرماخوردگی معمولی
- عفونت ویروسی
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
- گلو درد
- عفونت گوش
- سرخک
- مونونوکلئوز عفونی
- عفونت دندان
- زخم و عفونت پوستی
۲. آلرژن و محرک‌های پوستی
بسیاری از اسپری‌ها، ضدعرق‌ها، شوینده‌های بدن، صابون‌ها و شوینده‌ها محتوی آلرژن‌ها و محرک‌های پوستی می‌باشند. برخی از آلرژن‌ها و محرک‌ها موجب بروز درماتیت تماسی آلرژیک میشود. درماتیت تماسی عارضه‌ای است که باعث به وجود آمدن قرمزی و تاول‌های کوچک روی پوست میشود. به این ترتیب، هر چیزی که درماتیت تماسی را تحریک کند، منجر به التهاب و درد زیر بغل خواهد شد.
حیوانات خانگی و عوامل محیط زیستی نیز حامل آلرژن‌های شناخته‌شده‌ای هستند که موجب بروز واکنش ایمنی شده و با گسترش آن، باعث درد در ناحیه‌ی زیر بغل میشوند.
۳. پسوریازیس
پسوریازیس یک عارضه‌ی خودایمنی است که ناحیه‌ی آگزیلا یا زیربغل را تحت تأثیر قرار می‌دهد و پلاک‌های پوستی قرمز- قهوه‌ای با پوششی نقره‌ای و درخشان ایجاد میکند. علایم پسوریازیس می‌تواند به شدت ناراحت‌کننده و دردناک باشد؛ مخصوصا اگر در معرض سایش و رطوبت قرار بگیرد که در زیر بغل نیز چنین است.
۴. عفونت باکتریایی
همانند قارچ‌ها، باکتری نیز در محیط گرم و مربوط رشد میکند و با توجه به محیط زیر بغل، یکی دیگر از علت‌های درد زیر بغل هستند.
۵. عفونت قارچی
کرم حلقوی (ringworm) بر خلاف نام خود نوعی عفونت قارچی لایه‌های فوقانی پوست است. وجه تسمیه‌ی این قارچ به خاطر نوع رشد آن است که از مرکز به محیط گسترش یافته و وقتی به محیط می‌رسد، نواحی مرکزی خوب میشوند و ضایعه شکل حلقوی به خود میگیرد. قارچ رینگ‌ورم همچنین کراتین موجود در مو را به عنوان غذا استفاده میکند، جوش‌های رینگ‌ورم دردناک بوده و موجب التهاب، خارش و پوسته پوسته و درد زیر بغل میشوند.
۶. عرق گز
عرق گز التهابی پوستی است که با سایش و التهاب در چین و چروک‌های پوست ایجاد میشود. این عارضه موجب قرمزی، درد و سوختگی شده و ممکن است بوی نامطبوعی داشته باشد. اگر عرق گز درمان نشود می‌تواند موجب عفونت ثانویه‌ی باکتریایی یا قارچی شود. گونه‌ی کاندیدیا نوعی قارچ مخمر است که می‌تواند عامل عرق گز باشد. کاندیدیاز موجب التهاب و جوش‌های پوستی شده و علت درد زیر بغل میباشد.
۷. عضله‌ی دردناک
چندین عضله در ناحیه‌ی زیر بغل لا به لای بافت همبند، شریان‌ها، ورید‌ها و استخوان‌ها وجود دارد. گرفتگی عضلات قفسه سینه که برای بلند کردن و یا کشیدن استفاده میشوند، اغلب موجب درد زیر بازو میشود. آسیب عضله‌ی کوراکوبراکیالیس و یا عضله‌ی فوقانی بازو که برای پرتاب کردن و هل دادن استفاده میشوند نیز می‌تواند علت درد زیر بغل باشد.
۸. سرطان
عقده‌های لنفاوی قفسه‌ی سینه شامل عقده‌های لنفاوی زیر بغل، در موارد سرطان در قسمت‌های فوقانی بدن فعالیت زیادی دارند. درد پایدارعقده‌های لنفاوی به ویژه با سرطان‌های ریه، لنفاوی و سینه همراه است. علت درد زیر بغل همچنین اغلب یکی از عوارض درمانی سرطان از جمله پرتودرمانی، شیمی درمانی و جراحی است.
سرطان‌هایی که بیشتر از بقیه علت درد زیر بغل هستند:
- لنفوم
- لوسمی (لوکمی) یا سرطان خون
- سرطان‌هایی که متاستاز داده‌اند
۹. سوزش معده
بیماری رفلاکس اسید که در آن، اسید معده به مری باز میگردد می‌تواند موجب درد شدید در قفسه سینه و گهگاه در زیر بغل شود.
۱۰. کیست
وقتی مایعات بدن در زیر بغل تجمع یابند موجب تورم و درد میشوند. کیست‌ها می‌توانند عفونی شوند، مخصوصاً با باکتری استافیلوکوکوس که معمولاً در پوست زندگی میکند. رشد یکی از این کیست‌ها یکی دیگر از علل درد زیر بغل میباشد.
۱۱. لیپوم
یک توده از بافت چربی که به شکل لاستیک احساس شده و متحرک و قابل جابه‌جایی باشد لیپوم نامیده میشود. بیشتر لیپوم‌ها غیر‌سرطانی بوده و درد ندارند. لیپوم‌هایی که سرعت رشد زیادی دارند می‌توانند با تأثیرگذاری بر اعصاب و عروق خونی علت درد زیر بغل باشند. در چنین مواردی افراد باید پیگیر اقدامات پزشکی باشند.
۱۲. التهاب فولیکول مو
وقتی یک فولیکول مو عفونی شود با ایجاد دمل یا جوش روی پوست خودش را نشان می‌دهد. دمل‌ها توده‌های قرمز و متورمی هستند که حساس به لمس می‌باشند. وقتی فولیکول‌های اطراف نیز عفونی شوند، بافت زیرین ممکن است ملتهب و دردناک گردد.
۱۳. دیابت
دیابت ممکن است موجب نوروپاتی یا آسیب نورونی شود که در نتیجه‌ی آن در ناحیه‌ای از بدن که تحت‌تأثیر قرار گرفته درد سوزشی یا گزگز شدن احساس میشود. نوروپاتی دیابتیک اغلب با مواردی که بیماری طولانی مدت و درمان‌نشده داشته باشند در ارتباط است.
۱۴. لوپوس
این عارضه‌ی ایمنی مزمن موجب التهاب در سراسر بدن میشود که عقده‌های لنفاوی را نیز شامل است. لوپوس نیز می‌تواند علت درد زیر بغل باشد.
۱۵. آرتریت روماتوئید
بیماری ایمنی مزمن دیگری که منجر به ایجاد تورم و التهاب در بافت‌های داخلی مفاصل میشود. آرتریت روماتوئید را با آرتروز معمولی اشتباه نگیرید؛ روماتوئید آرتریت بیماری بدتری است. درد مفصلی در بیماری آرتریت روماتوئید علت دیگری برای در زیر بغل میباشد.
۱۶. التهاب غدد عرق (هیدرآدنیت چرکی)
یک عارضه‌ی مزمن که موجب التهاب غدد عرق مرتبط با فولیکول‌های مو میشود. علائم معمولاً با برآمدگی‌های جوش‌مانند و یا تاول‌هایی که به کیست یا جوش تبدیل میشوند آغاز میشود. درنهایت این جراحات ترکیده و جاری گشته و سوراخ‌های بزرگی را در زیر پوست تشکیل می‌دهند. به عنوان توصیه‌‌های پزشکی و درمان‌های اولیه پیشنهاد میشود از زخم‌ها و عفونت‌های بالقوه اجتناب شود.
۱۷. زونا (ویروس هرپس زوستر)
تظاهر بیماری زونا جوش‌های زبر و دردناکی است که اغلب قفسه سینه، پشت و زیر بغل را می‌پوشانند. زونا که به وسیله‌ی ویروس هرپس زوستر ایجاد میشود می‌تواند احساس سوختگی یا گزگز در پوست و بافت‌های زیرین ایجاد کند که زیر بغل نیز یکی از این نواحی است.
۱۸. بیماری عروق محیطی
بیماری عروق محیطی، عروق خونی کوچک پا و بازو را باریک کرده جریان اکسیژن را به بافت‌های اطرافشان کاهش می‌دهد. عضلات و سلول‌های محروم از اکسیژن شروع به مردن می‌کنند که فرآیندی بسیار دردناک است.
مراجعه به پزشک به علت درد زیر بغل
اگر درد زیر بغل تشدید یافته و یا مانع فعالیت‌های روزانه شود باید اقدامات پزشکی در دستور کار قرار گیرد. مشکلات جسمانی خفیف و قابل برگشت از جمله سرماخوردگی‌های معمولی، درد عضلانی و عفونت‌های باکتریایی رایج‌ترین علت درد زیر بغل هستند. اما این درد، توده‌ها و حساسیت‌ها می‌توانند نشانه‌ای از عفونت‌های جدی و شرایط ایمنی شامل سرطان و HIV نیز باشند.
شکایات بالینی جدی اما نادر برای علت درد زیر بغل شامل موارد زیر است:
- سرطان
- سل
- بیماریها مقاربتی، به ویژه سفیلیس
- تب خراش گربه (عفونتی باکتریایی که از گاز زدن و یا خراش گربه ایجاد میشود)
- توکسوپلاسموز (ویروسی که در گوشت خام و مدفوع گربه وجود دارد)
علائمی مهمی که با مشاهده‌ی آن‌ها به علت درد زیر بغل باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه نمائید عبارتند از:
- تورم غدد لنفاوی که برای بیش از یک یا دو هفته بدون دلیل پایدار باشند
- درد شدید زیر بغل یا عقده‌های لنفاویی که ممکن است حساس به لمس باشند
- تورم چند عقده‌ی لنفاوی در بدن از جمله سر، گردن و کشاله ران
- تب و عرق شبانه
- توده‌های سفت در ناحیه‌ی زیر بغل و عقده‌های لنفاوی
- مشکل تنفس و بلع
- کاهش وزن بدون دلیل
- یبوست و تغییر عادات روده‌ای
- خستگی پایدار بدون دلیل
مشخصات بیمار: خانم سارا امجدیان، متاهل ۲۹ ساله و خانه دار
تاریخچه: خانم سارا سال ٩١ بدون هیچ سابقه بیماری، حین
خاراندن سمت راست گردن متوجه درد عجیبی شبیه سرما و لمس شدگی منتشر شد که از بازو تا انتهای انگشتان کشیده شد و ۳ثانیه طول کشید بعد از آن سمت راست گردن دچار حساسیت به لمس بود بطوریکه هر تحریکی بر روی پوست ایجاد درد میکرد. به مرور طی این سالها شدت حساسیت لمس بیشتر و منطقه درگیر هم وسیع تر شد. درحال حاضر تقریبا سمت راست بدن من جمله اندام تحتانی، قفسه سینه و شکم دچار حساسیت هستند. همچنین حساسیت به سرما هم اضافه شده و پوست بیمار در سرما بشدت حساس به لمس میشود. درگیری صورت هم به شکل قرمزی خشکی و پوسته ریزی در مجاورت آفتاب است. همچین هنگام خاراندن بالاتنه، موهای کل اندام فوقانی سیخ میشوند. فعالیت بدنی با اندام فوقانی و استرس و اضطراب و سرما از عوامل افزایش حساسیت هستند. در فعالیت هایی که نیاز به بالا بردن دست به بالای سر دارد دست سریع خسته میشود و ادامه حرکت دست مقدور نیست. شب هنگام هم حساسیت زیادتر است ولی صبح و بعد از استراحت حساسیت در حداقل است. از سال ٩٥ تاکنون، هنگام تحریک اندام فوقانی حتی حین خواب، حرکات غیرارادی چنگ شدن انگشتان بخصوص در دست راست شکل میگیرد که قویست و گاهی باعث زخمی شدن ناحیه پشت گردن میشود؛ کیفیت درد بیشتر بصورت حس سرما و یخ زدگی است که ابتدا در دست راست، بعد شکم و کمر و پا و بعد در صورت میپیچد و در آخر چندثانیه انگشتان خودبخود باز و بسته میشوند. کل این درد حدود ٣٠ثانیه طول میکشد. البته اکنون ایشان چگونگی مهار حرکات غیرارادی انگشتان را با انجام حرکاتی در دست تقریبا یاد گرفته اند. بیشترین درد در دست راست حس میشود. از علایم دیگر سفت شدن و ورم سیاهرگی از آرنج تا مچ بسمت انگشت شصت است. دو تاندون کنار انگشت شصت و کف دست هم بشدت کشیده شده و نبض قوی دارند(علامت فشار بر تاندون ها) که با کش دادن عضله پکتورالیس، این دو تاندون به کل محو و از نبض میفتند. از لحاظ تغذیه مواد غذایی سرد و کافئین دار حساسیت را تشدید میکند. بعد از استحمام با آب گرم چند ساعت حساسیت کمتر می شود. آتروفی یا تغییر رنگ یا ورم یا تغییر دما در دست مبتلا نسبت به دست مقابل
مشاهده نمیشود. با ٢ماه ورزش دو بصورت مرتب، حساسیت پا خیلی کم شد اما با قطع ورزش باز تا حدی حساسیت پا برگشت. نه بشدت سابق.
مدت چند سال روزی ۲عدد گاباپنتین و کلردیازپوکساید و پروپرانول برای کاهش حساسیت مصرف میشد ولی حساسیت زیادی همچنان وجود داشت. در حال حاضر مصرف گاباپنتین به کل قطع شده. همچنین در حالت طاقباز قرار دادن اندام فوقانی در ٩٠درجه فلکشن، حس خوشایندی بوجود میاورد (حس دویدن خون گرم در مسیر بازو) و حساسیت را موقتأ کم میکند. در این سالها برای تشخیص و درمان به پزشکان زیادی از ارتوپد،روانپزشک،طب فیزیکی،نورولوژی و متخصص درد مراجعه شده که تاکنون موثر نبوده
یافته های آزمایشگاهی:
سی تی اسکن مغز سال٩١و ام ار آی مغز سال٩٤ اتساع خفیف بطن طرفی راست را گزارش کرد
نوار مغز سال٩٤نرمال گزارش شد
سال٩٥ ام ار آی مغز و گردن و شبکه براکیال نرمال گزارش شد
در عکس رادیولوژی ساده دنده گردنی گزارش نشد
آزمایشات خونی نرمال بود
نوار عصب سال ٩٤ تحریک شبکه براکیال و تحریک خفیف ریشه c6 را گزارش کرد
نوارعصب سال ۹۵ آسیب مزمن و دوطرفه ریشه های C6 و C7 و آسیب خفیف و مزمن سمت راست ریشه C5 و CTS خفیف سمت راست را گزارش کرد
تست SEP و MEP برای تشخیص ام اس نرمال گزارش شد
نبض رادیال دست راست واضحأ ضعیف است
تاریخچه بیماریها
در١٣سالگی عمل ناموفق پرده گوش در همان سمت راست انجام شده که محل برش جراحی هنوز گاهی زخم میشود
داروهای مصرفی در این سالها آلپرازولام،آمیتریپتیلین،فلوکسامین، دولوکستین،گاباپنتین،لایریکا،کلردیازپوکساید،پروپرانول
تست های اختصاصی: تستROOS (بالا نگه داشتن اندام فوقانی در ٩٠درجه فلکشن و آرنج فلکس و باز و بسته کردن انگشتان مثبت است و دست سریع خسته میشود
تست آدسون هم مثبت است
محدودیت های فانکشنال:
درحال حاضر ایشان حتی به سختی تحمل پوشیدن لباس را بدلیل هیپرستزی و تحریک پذیری زیاد دارد و از حضور در جامعه تاحد زیادی بدلیل همین مشکل پرهیز میکند
تشخیص علت اولیه بیماری احتمالأ TOS نوروژنیک یا عروقی در ناحیه اسکالن
و فضای کوستوکلاویکولار میباشد که جهت تایید تشخیص، بلاک
عضلات اسکالن و پکتورالیس مینور با بوتاکس یا لیدوکائین تحت سونو توصیه میگردد. همچنین بررسی عروقی در اندام فوقانی نیز توصیه میشود.
(دکترناصری_فیزیوتراپ)
بین مطالبی که در این زمینه خوندم این نوشتار بسیار کامل و گویاست . سپاس ویژه از نگارنده محترم