مواد دیورتیک و ادرارآور برای خارج کردن آب و نمک اضافی از بدن بیشتر در افرادی با فشار خون بالا، یا با نارسایی قلبی یا اندام های ملتهب یا بیماران کلیوی استفاده می‌شود.
مایع اضافی در بدن کار قلب را سخت و تنفس را برای فرد مشکل می‌کند. داروهای تجویزی ادرارآور قرص آب نام دارند و باعث افزایش میزان ادرار می‌شوند.
مطالب این مقاله:
- شش ماده‌ی طبیعی دیورتیک
- چه کسانی از این مواد استفاده می‌کنند.
- نکات استفاده از ادرارآور‌های طبیعی
۶ نوشیدنی و خوردنی طبیعی دیورتیک
غذاها، نوشیدنی‌ها، دانه‌ها و ادویه‌های زیادی وجود دارند که به عنوان ادرارآور طبیعی عمل می‌کنند. در صورتی که بدن فردی به دلایلی دفع مایعات را کاهش نمی‌دهد و حبس غیرعادی مایعات در بدن او رخ نمی‌دهد، نباید در مصرف این مواد زیاده روی کند.
استفاده از دیورتیک‌ها برای کاهش وزن بی‌فایده‌است چون فقط باعث کاهش آب بدن و کم آبی آن می‌شود و با مصرف دوباره آب وزن از دست داده برمی‌گردد.
۱.سیاه دانه
ادرارآور بسیار مشهوری است و بسیار تجویز می‌شود. سیاه‌دانه حجم ادرار را افزایش و به دنبال آن سدیم و پتاسیم را کاهش می‌دهد.
این دانه‌ها طعم فلفلی و تند قوی‌ای دارند و در هند و خاورمیانه بسیار پر استفاده‌اند.
هم‌اکنون بر روی سیاه دانه مطالعاتی به عنوان درمان احتمالی فشار خون بالا در حال انجام است.
دزهای بالای این دانه باعث آسیب کبدی می‌شود.
۲.قاصدک
گیاهی وحشی که بسیار مشهور است
۳.الکل
الکل یک دیورتیک شناخته شده‌است که با افزایش میزان ادرار کارش را انجام می‌دهد. اگرچه الکل باعث برخی اثرات منفی بر سلامت است که باید با دقت مصرف شود.
۴.زنجبیل
زنجبیل و گل قاصدک هردو به عنوان سم‌زدا شناخته می‌شوند چون با افزایش ادرار باععث خروج سریع‌تر مایعات می‌شوند.
۵.جعفری
آزمایش جعفری روی موش‌ها نشان می‌دهد که این ماده باعث افزایش ادرار می‌شود. جعفری به عنوان یک ماده‌ی دیورتیک سال‌هاست که در خانه‌ها استفاده می‌‌گردد. همچنین از جعفری در غذاهای مختلف به عنوان ادویه می‌توان استفاده کرد.
۶.کافئین
کافئین اثر دیورتیک ملایم و کوتاه مدتی دارد. کافئین در چای و قهوه و نوشابه و نوشیدنی‌های انرژی زا یافت می‌شود. افرادی که در بلند مدت میزان زیادی کافئین مصرف می‌کنند نسبت به این ماده مقاوم می‌شوند، و تفاوتی حس نمی‌کنند. تئوفیلین ماده‌ای در کافئین است که خاصیت دیورتیک ایجاد می‌کند.
چه کسانی از دیورتیک ها استفاده می‌کنند؟
- تورم بافت‌ها با جمع شدن مایعات در آن که به ادم معروف است می‌تواند با مصرف دیورتیک‌ها درمان شود.
- مصرف دیورتیک‌ها می تواند برای افرادی با بیماری کلیوی که نمی‌توانند پتاسیم را فیلتر کنند مفید باشد.
- دیورتیک‌ها همچنین می‌توانند میزان مواد دیگر موجود در بدن مثل منیزیم را تغییر دهند.
- این برای ما بسیار مهم است که مواد معدنی مختلف مثل سدیم و پتاسیم و منیزیم همواره در سطح مناسبی باشند.
- هنگام مصرف دیورتیک‌ها فعالیت کلیه‌ها و میزان فشار خون همواره باید کنترل شود
اثرات جانبی مصرف دیورتیک ها:
- خستگی
- ضعف
- تکرر ادرار
- تشنگی
- کم‌آبی
- گرفتگی عضلات
- سرگیجه
- خارش پوست
نکاتی که در استفاده از دیورتیک ها باید بدان توجه کنیم
افراد باید قبل از شروع به مصرف دیورتیک ها با پزشک مشورت کنند.
استفاده‌ی طولانی مدت از دیورتیک‌ها باعث کمبود مواد معدنی می‌شود. پس باید همواره میزان مواد معدنی را زیر نظر داشت.
برخی از دیورتیک‌ها باعث کمبود پتاسیم در بدن می‌شوند. برخی از علائم کمبود پتاسیم در بدن عبارت‌است‌از:
- خستگی
- ضعف
- یبوست
- گرفتگی عضلات
- مشکلات ریتم قلب
اگر مصرف دیورتیک‌ها با هدف کاهش فشار خون است، داروهای دیگری وجود دارند که می‌توانند کمک کننده باشند:
- مهارکننده‌های ACE
- مسدود کننده‌های گیرنده‌های آنژیوتانسین ll
- بتابلاکرها
- مسدود کننده‌های کانال‌‍های کلسیم
همانطور که اشاره شد، دیورتیک‌ها برای کاهش وزن مفید نیستند. افرادی که خواستار کاهش وزن هستند باید از یک رژیم غذایی مناسب و برنامه‌ی ورزشی منظم پیروی کنند.
