سوما، ۲۰ ساله، میگوید: “یه روز که همه برای انجام ختنه دستهجمعی خونه ما جمع شده بودن من و خواهرم هم ختنه شدیم. اول خواهرم رفت که ختنه بشه. همین که وارد اتاق شدم خواهرم رو دیدم که از درد به خودش میپیچه. بیچاره بلایی سرش آورده بودن که اصلا نمیتونست جیغ و داد کنه. مثل این که از یک تیغ برای چند نفر استفاده کرده بودن، وقتی نوبت خواهرم شده بود تیغ کاملا کند شده بود و همین باعث شده بود که خواهرم از درد بیحال بشه. یهو چند زن به همراه مادرم من رو گرفتند و هر چه داد، فریاد، جیغ و التماس کردم اهمیتی ندادن. هر کاری می کردم زورم بهشون نمیرسید. مادرم و زن همسایه دستهام و خالهام پاهام رو گرفت و با همون تیغ ختنهام کرد.”
خشونت علیه زنان از ابتدای تاریخ بشر وجود داشته است. خشونت علیه زنان محدود به هیچ طبقه، نژاد، سن، مذهب و ایدئولوژیای نیست و اشکال بسیار متنوعی دارد. هرچند که خشونت علیه زنان پدیدهای جهانی است، اما تحت تاثیر فرهنگها و اجتماعهای مختلف، شرایط سیاسی جوامع و قوانین اقوام مختلف، در هر محلی متفاوت از محل دیگر است.
مقاله مرتبط: کمپین نارنجی؛ نه به خشونت علیه زنان
یکی از اشکال مطرح خشونت علیه زنان، ختنهی دختران، یا به عبارت علمیتر قطع آلت تناسلی زنان (Female genital mutilation) است که برخلاف تصور عموم نه تنها ریشهکن نشده بلکه شیوع بالایی در مناطق مختلف جهان دارد.
دلایل مختلفی مثل ورود به بزرگسالی، پیشگیری از انتقال بیماریهای جنسی، نظافت، دلایل مذهبی و… برای انجام عمل قطع آلت تناسلی زنان عنوان شده است، اما دلیلی که بیش از همه بر آن تاکید شده کاهش میل جنسی زنان است. روشن است که این عمل بر بهداشت جنسی و باروری زنان تاثیر منفی داشته و علاوه بر آن زنان را با مشکلات روانی بسیار زیادی از جمله ترس شدید، کابوس، اضطراب، اختلالاتی مثل PTSD، از دست دادن عملکرد طبیعی تمایلات جنسی، بیماری سایکوسوماتیک، جنون، افسردگی و… روبهرو میکند.
کتاب تراژدی تن به تالیف فاطمه کریمی، نتیجهی پژوهشی است که در سال ۱۳۸۷ در استان کرمانشاه ایران صورت گرفته است، و حاوی نتایج بررسی تجربیات زنانی است که مورد عمل قطع آلت تناسلی زنان قرار گرفتهاند. کتاب نه تنها شامل بررسی آماری و مصاحبهی چهره به چهره با قربانیان است، بلکه به مبانی نظری و تئوریک موضوع قطع آلت تناسلی زنان هم پرداخته و برای آشنایی با این عمل و وسعت وقوع آن در سطح جهانی عالی است.
کتاب تراژدی تن شامل پنج فصل است. در فصل اول به بررسی قطع آلت تناسلی زنان و انواع آن، واژهشناسی آن، تاریخ و آغاز پیدایشش و … پرداخت میشود. در فصل دوم اقدامات بینالمللی که در راستای کاهش و حذف عمل قطع آلت تناسلی زنان انجام گرفتهاند، مطرح شده است. در فصل سوم جایگاه ختنهی زنان در ادیان و فرق مختلف مورد بررسی قرار گرفته و فصل چهارم، که یکی از مهمترین بخشهای کتاب هم هست، به مباحث نظری اشاره دارد. در این فصل برای تبیین عمل، هدف، دلایل و پیامدهای قطع آلت تناسلی زنان از نظریات روانشناختی (لاکان، کریستوا، فوکو و…) بهره گرفته شده است. فصل پنجم کتاب که روششناسی پژوهشی نام گرفته، شامل نتایج توصیفی تحقیقات در زمینهی قطع آلت تناسلی زنان و نتیجهگیری و ارائهی راهکار است.
چرو، ۲۷ ساله، میگوید: “حالا جدیداً در میان فامیل کسی رو نمیبینم که دخترش رو ختنه کنه. کسی راجع به عوارض منفی ختنه به ما آگاهی نداده، ولی کمکم خود مردم به این آگاهی دست پیدا کردهان. فکر میکنم این بیشتر به خاطر رفتن دختران به دانشگاهه. قبلا دخترای کمتری به دانشگاه میرفتن، حالا هر خانوادهای تقریبا یک دختر دانشجو داره و این دانشجو اول خودش آگاه میشه و بعد آگاهی رو به خانوادهی خودش و کمکم به جامعه میرسونه…”
مشخصات کتاب
نام: تراژدی تن
نویسنده: فاطمه کریمی
انتشارات روشنگران و مطالعات زنان
شمارهی کتابشناسی ملی: ۱۹۵۳۲۴۹