دو رشتهی ظریف عصبی، از قدام مغز به سمت جلو حرکت میکنند و پشت کرهی چشم را میشکافند و به شبکیه متصل میشوند. اینها اعصاب بینایی هستند؛ فرستندههایی که به انسان قدرت بینایی میبخشند. اکنون محققان نشان دادهاند که سفر فضایی فشار قوی و خطرناکی را به این اعصاب ظریف وارد میکنند.
بررسی صورتگرفته روی پانزده فضانورد که حدود شش ماه در ماموریتهای آزاد مداری به سر بردهاند، نشان داده است که بافت اطراف محل اتصال عصب به کرهی چشم پس از بازگشت به زمین خمیده و متورم شده است. این مطالعه میتواند علت مشکلات بینایی قابل توجه در نیمی از مسافران طولانیمدت فضا را توضیح دهد.
مقاله مرتبط:تب فضایی در کمین فضانوردان!
این اولین مطالعه نیست که روی تأثیر سفرهای فضایی بر تغییر شکل چشم تأکید میکند. مقالهای که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد نشان میدهد که تغییر آناتومیکی در چشم فضانوردان ایجاد میشود. اما این مقاله اولین مطالعهای است که نشانگر تأثیر مستقیم این سفرها بر روی عصب بینایی است. این یک گام بزرگ است، چون ناسا روی فرستادن افراد به سفرهای طولانی مدت فضا کار میکند و باید درمورد تأثیر این سفرها روی سلامت فضانوردان اطلاعات کافی داشته باشد.
بیشتر این پانزده نفر قبل از وارد شدن به این مطالعه هم آسیب چشمی داشتند که شاید ناشی از سفرهای قبلی بوده باشد. اما تصاویر ثبتشده از حفرهی غشایی (شکاف پشت چشم که عصب بینایی از آن وارد میشود) این افراد نشان میدهد که بافتها پس از ماموریتهای طولانی مدت بیشتر به داخل چشم فرو میروند و پس از بازگشت فضانوردان به زمین به طور چشمگیری متورم میشوند.
مقاله مرتبط:زندگی طولانی مدت در فضا چه تاثیری بر مغز فضانوردان دارد؟
علت وقوع این امر دقیقاً مشخص نیست اما محققان حدس میزنند که شاید فشار داخلی چشم در حین سفر فضایی افزایش یابد و با گذشت زمان، بافتهای اطراف به این فشار جدید سازگار میشوند. پس از بازگشت به گرانش زمین، این فشار به سرعت تخلیه میشود. تغییر سریع می تواند بافتهای داخل چشم را تحریک کند و تغییر شکل دهد.
محققان راهحلی برای این مشکل ارائه ندادند و مشخص نیست که آیا حل این مشکل در ظرفیت ناسا است یا نه.
اما مسئلهای است که برنامهی فضایی انسانی باید با دقت به آن فکر کند، زیرا طول مدت سفرهای فضایی به مرور بیشتر و بیشتر میشود.