اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که مدام به خاطر سرعت غیرمجاز قبض جریمه دریافت میکنند، بهتر است دیگر خودتان را سرزنش نکنید. به نظر میرسد فیلمها مقصر اصلی ماجرا باشند. مقالهای که به تازگی توسط دکتر آنوپام جنا (Anupam Jena)، از دانشکدۀ پزشکی دانشگاه هاروارد، منتشر شده، مجموعه فیلمهای سریع و خشن (Fast and Furious) را یکی از عوامل احتمالی دخیل در عطش سرعت و فشردن بیش از حد پدال گاز معرفی کرده است.
جنا اطلاعات موجود در ۲۰۰ هزار قبض جریمه سرعت غیرمجاز در ایالات متحده آمریکا را استخراج کرده و آنهایی را که طی اولین هفته از اکران یکی از شمارههای سریع و خشن صادر شده بود مورد مطالعه قرار داد. در این مطالعه، افزایشی در تعداد قبضهای صادر شده ملاحظه نگردید؛ با این حال، میانگین سرعت غیرمجاز ذکر شده روی هر قبض افزایش چشمگیری نسبت به هفتههای پیش از اکران فیلم داشت.
دلیل آن نیز مشخص است: افرادی که به تماشای فیلمهایی با حضور بازیگران چوبی درون خودروهای اسپرت مینشینند و پرش دیوانهوار این خودروها را از روی قطار و هواپیما و هر گونه مانع دیگر دنبال میکنند، نمیتوانند جلوی خود را گرفته و این قبیل کارها را در دنیای واقعی پیاده نکنند!
درست است مطالعاتی که با پخش برنامههایی نظیر تخت گاز (Top Gear) و گرند تور (The Grand Tour) مخالفاند خبر بسیار خوشحالکنندهای برای یک سری از افراد محسوب میشود، ولی به چند دلیل نمیشود نتایج حاصل از این مطالعات را نیز بیچون و چرا پذیرفت.
اولین دلیل، تلهای است که این قبیل مطالعات تلاش میکنند گرفتارش نشوند: معمولاً روند مطالعه اینچنین است که افرادی که فیلم را تماشا کردهاند و گروهی که آن را ندیدهاند را کنار هم قرار داده و بررسی میکنیم که کدام یک از دو گروه با سرعت بیشتری میرانند. وقتی نتایج بررسی نشان میدهد که تماشاگران با سرعت بیشتری رانندگی میکنند، خیلی سریع نتیجه میگیریم که “فیلم موجب افزایش سرعت در رانندگی میشود”. ولی ممکن است این تمام ماجرا نباشد. شاید اصلاً افرادی که ذاتاً میل به رانندگی با سرعت غیرمجاز دارند، بیشتر به تماشای چنین فیلمهایی میروند.
ولی این مطالعۀ جدید با بررسی تمام قبوض جریمه (به جای افراد) مسیر نسبتاً متفاوتی را پیش رو گرفته و چنین نتیجهگیری نمود که ممکن است این فیلمها تأثیراتی در دنیای واقعی به همراه داشته باشند. اما نتیجهگیری وسیعتری که ارائه کرده کمی عجیب به نظر میرسد: نسل امروزی خشنتر بار آمده و نسبت به نسلهای قبلی بیشتر دخانیات مصرف کرده و رفتارهای پرخطر جنسی را تجربه میکند.
مقالۀ مرتبط: چگونه والدین یک مجرم را میپرورانند؟
ولی آیا واقعاً نسل امروزی یک مشت عوضی معتاد هوسران خشونتطلب محسوب میشود؟! کاملاً برعکس! جوانان امروزی الکل کمتری نسبت به والدین خود مصرف کرده، تمایل چندانی به استعمال مواد مخدر نداشته، و به اندازۀ والدین خود در سنین نوجوانی و جوانی، پرخاشگری نمیکنند. یا تأثیر فیلمها آنقدری که ما فکر میکنیم نگران کننده نیست، یا جوانان امروزی سینما را رها کرده و در خانه به تماشای Countdown (برنامه تلویزیونی با محوریت بازیهای فکری) نشستهاند.